TÜRKİYE'NİN DENİZLERİ 'ISINIYOR'

 AA muhabirinin derlediği bilgilere göre, Türkiye, son yıllarda dünya genelinde karşılaşılan en büyük sorunlardan küresel ısınmanın sonuçlarını yaşayan ülkeler arasında yer alıyor.

Küresel ısınmaya bağlı meydana gelen iklim değişikliği, denizlerden havaya, sıcaklıktan yağışa kadar pek çok alanı etkilemeye devam ediyor.

Söz konusu iklim değişikliğinin sonuçları denizlerde de görülüyor. Bu kapsamda, üç tarafı denizlerle çevrili Türkiye'de yaklaşık 50 yılda deniz suyu sıcaklığında meydana gelen artış dikkati çekiyor. Uzmanlar, söz konusu artışın deniz canlılarından kuraklığa, tarımdan yağışlara kadar önemli sonuçları olduğunu belirtiyor.

Isınmadan en çok payı alan Marmara Denizi

Söz konusu ısınmadan en çok payı alan Marmara Denizi'nde 1970'ten bu yana deniz sıcaklığında ortalama bir dereceden fazla artış meydana geldi. Buna göre 1970'te ortalama 15,1 olan sıcaklık, 2016'da 16,2 olarak gerçekleşti. Bu artışın büyük çoğunluğunun da 2000'li yıllardan sonra meydana gelmesi dikkati çekti. 1970'ten 1998'e kadar sadece 0,3 derece artış gösteren ortama sıcaklık, bu tarihten sonra 0,8 derece yükseldi.

Bu süreçte ölçülen en yüksek sıcaklık, 17,2 derece ile geçen yıl, en düşük sıcaklık da 14,4 derece ile 1987'de oldu. 12 aylık süreç dikkate alındığında ise 24 dereceyle ortalama en yüksek sıcaklık ağustosta, en düşük sıcaklık 7,9 dereceyle şubatta gerçekleşti.

Karadeniz ve Akdeniz'de bir derece civarında artış

Karadeniz'de deniz suyu sıcaklığı bu süreçte bir dereceden fazla arttı. Verilere göre 1970'te ortalama 15,3 civarı olan sıcaklık, geçen yıl 16,4 derece olarak gerçekleşti.

Bu süre zarfında Karadeniz'in suyunun en sıcak olduğu yıl 16,4 dereceyle 2016, en soğuk ise olduğu yıl ise 13,8 dereceyle 1987 oldu.

Aylara göre deniz suyu sıcaklığı dikkate alındığında en yüksek ortalama sıcaklık 24,1 ile ağustos, en düşük ise 7,9 dereceyle şubat aylarında ölçüldü.

Akdeniz'deki deniz suyu ise bu dönemde bir dereceye yakın arttı. 1970'te ortalama 21 derece olarak ölçülen deniz suyu sıcaklığı son olarak 22 derece olarak kayıtlara geçti. 1970-2016 arasında en yüksek sıcaklık 22,2 dereceyle 2015, en düşük sıcaklık 20,6 dereceyle 1992'de ölçüldü.

Aylara göre bakıldığında Akdeniz'in suyunun en sıcak olduğu ay 27,9 dereceyle ağustos, en soğuk olduğu ay da 15,7 dereceyle şubat oldu.

En düşük artış Ege Denizi'nde

Ege Denizi'ndeki sıcaklık artışı ise diğer denizlere kıyasla daha düşük gerçekleşti.

Bu kapsamda 1970'te 18,2 derece olarak ölçülen ortalama deniz suyu sıcaklığı bu süreçte 19,0 dereceye kadar çıktı. Ege Denizi'nde bu periyotta deniz suyunun en sıcak olduğu yıl 19,4 dereceyle 2014, en soğuk olduğu yıl ise 17,7 dereceyle 1983 oldu.

Ege Denizi'nde ortalama en yüksek sıcaklıklar 24,4 ile ağustos, en düşük sıcaklık 13,2 ile şubatta ölçüldü.

"Deniz suyu sıcaklığının artması kuraklığa neden oluyor"

İstanbul Teknik Üniversitesi (İTÜ) Uçak ve Uzay Bilimleri Fakültesi Meteoroloji Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Orhan Şen, AA muhabirine yaptığı açıklamada, hava sıcaklıklarındaki artışın, su sıcaklığını da yakından etkilediğini söyledi.

Suyun, hava sıcaklığına göre ısınıp soğuduğunu anlatan Şen, şöyle devam etti:

"Bu artış, küresel ısınmaya bağlı iklim değişikliğinden kaynaklanıyor. Deniz suyundaki bu artış hava sıcaklığından bile önemli. Çünkü pek çok alanı etkiliyor. Mesela, deniz suyu sıcaklığı artınca üzerinden geçen yağış kütlesinin de sıcaklığı artıyor. Ayrıca, buharlaşmaya neden olup, bulutların enerjisini de artırıyor. Deniz suyu sıcaklığındaki artış özellikle yağış konusunda önemli değişikliğe neden oldu. Bu artış, konvektif hareketleri hızlandırıyor. Bulutlar kalınlaşıyor ve bir anda çok yağış aşağıya iniyor. Bunun sonucunda da kuraklık meydana geliyor. Sonuçta da bu yıl sıkça karşılaştığımız dolu, fırtına, şiddetli yağış, hortum gibi olaylar ortaya çıkıyor. Ayrıca tarımı da etkiliyor. Toprak nemi az olduğu için üretici tohumu ekemiyor."