Yumuşak Doku Romatizması Fibromiyalji Ve Tedavi Yöntemleri

- Acıbadem Eskişehir Hastanesi Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon Uzmanı Dr. Nural Aydın, yumuşak doku romatizması olan Fibromyalji sendromu ve tedavi yöntemleriyle ilgili, "Tedavide ağrıyı ve kas spazmını azaltmak, uykuyu düzenlemek için ilaç tedavisi fizik tedavi uygulamaları etkilidir. Fizik tedavi ajanlarının yanında kaslardaki spazmı çözmeye yönelik gevşeme egzersizleri dayanıklılığı arttırmaya ve ağrıyı azaltmaya yönelik güçlendirme egzersizleri yüzme , yürüme ve bisiklet gibi aerobik egzersizler faydalıdır" dedi.

Kas iskelet sisteminde kronik yaygın ağrı, ağrıya duyarlılıkta artış, kaslarda hassas noktaların varlığı ile karakterize bir yumuşak doku romatizması olan Fibromyalji sendromuyla ilgili Acıbadem Eskişehir Hastanesi Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon Uzmanı Dr. Aydın, açıklamalarda bulundu.

Toplumda görülme sıklığı yüzde 5 olarak bilinen Fibromiyalji Sendromu hakkında Aydın, şunları kaydetti:

“Özellikle boyun sırt ve bel bölgesi olmak üzere yoğun kas ağrıları, kronik yorgunluk, uyku bozukluğu ile seyreden sık görülen bir hastalıktır. Kadınlarda erkeklere göre yaklaşık 10 kat daha fazla görülen Fibromyalji Sendromu, özellikle 38-58 yaşları arasında ortaya çıkar. Her beş hastadan dördünde uyku bozukluğu bulunur. Fibromyalji hastalarında çoğu kez enerji çok azalmıştır. Bu hastaların çalışma hayatlarındaki performansları düşmüştür. Geceleri uyku problemleri vardır, gün içinde çok yorgun görünürken ara ara uyukladıkları gözlenir. Hayatlarından bezecek kadar kas spazmları ve şiddetli ense boyun, sırt ve bel ağrıları vardır. Yaşam kaliteleri ileri derecede azalmıştır. Hastalar kendilerini hep yorgun olarak hissettikleri gibi hastalıklarını her an “çok yorgunum”, “her yerim ağrıyor” diyerek ifade ederler.”

“TANISI KLINIK TAKİP VE MUAYENE İLE KONULABILIR”

Fibromyaljinin kesin teşhisinde kullanılan herhangi bir tanı testinin olmadığını bildiren Aydın, “Tanısı klinik takip ve muayene ile konulabilir. Hastanın hastalık hikayesi iyi alınmalı, ayrıntılı ve kapsamlı bir muayene yapılmalıdır. Muayenede kaslarda bulunan 18 noktanın 11 inin hassas bulunması önemlidir. Bu hastalıkta, rutin tetkikler ve görüntüleme yöntemleri, herhangi bir bulgu vermez. Sonuçlar tamamen normaldir. Tetkik yapılmasındaki amaç fibromyaljiyi andıran ağrılara yol açabilecek diğer hastalıkların tetkikler yardımıyla ekarte edilmesidir. Ağrı kronik, yaygın ve simetriktir. En sık omurga boyunca, bel sırt ve boyun bölgelerinde görülür. Omuzlara, kollara, kalça ve bacaklara yayılır. Aşırı çalışma veya ağır sporlar yapmak hareketsizlik, soğuk ve nemli havalar, menstruasyon öncesinde, anksiyete ve depresif ruh halinin olduğu dönemlerde ağrı artabilir” ifadelerini kullandı.

“GENELLIKLE TÜM GÜN SÜREN BIR BITKINLIK HISSI, GÜNDELIK IŞLERI YAPMADA GÜÇLÜK VE HALSIZLIK SÖZ KONUSUDUR”

“Yorgunluk hissi hastalar tarafından ‘bitkinim, hiç enerjim yok, her zaman yorgunum, elimi kaldıracak halim yok‘ gibi cümlelerle anlatılır” diyen Aydın, şunları kaydetti:

“Genellikle tüm gün süren bir bitkinlik hissi, gündelik işleri yapmada güçlük ve halsizlik söz konusudur. Uyku düzensizliği fibromyalji sendromunda çok sık görülen bir sorundur. Geceleri sık uyanma, özellikle sabah yorgun kalkma ve uyandıklarında kendilerini dinlenmiş hissedememe yakınmaları tipiktir. Eklem sertliği hissi hastaların çoğunda görülür (yüzde 85). Hastalar tipik olarak kaslarda ve eklemlerde şişlikten yakınırlar ancak hekim tarafından bu durum gözlenemez. Kollarda, bacaklarda, bazen gövdede uyuşma, karıncalanma, iğneler batma şeklinde tanımlanan parestezi adı verilen yakınmalar hastaların yüzde 80’inde görülür. Ayrıca spastik kolon, gerilim tipi başağrısı, ağrılı menstruasyon, idrar yolu enfeksiyonu olmaksızın sık idrara çıkma ve idrar yapma sırasında ağrı, soğuğa tahammülsüzlük, soğuk havalarda ellerde ve ayaklarda beyazlaşma, ağız kuruluğu gibi bulgular fibromyaljiye sıklıkla eşlik eder. Fibromyalji hastalarının yüzde 70’inde, kendilerinin ifade ettiği bir anksiyete (endişe, kaygı) durumu ve yaklaşık yüzde 30’unda depresyon görülür. Depresyondan sonra fibromyalji geliştiğini gösteren çalışmalar yanında, kronik ağrının depresyona yol açtığını gösterenler de vardır. Ağrı eşiği depresyonla düşmekte ve depresyon hastanın kas iskelet ağrılarına öncülük edebilmektedir.”

“FIZIKSEL VE RUHSAL TRAVMALAR, ENFEKSİYONLAR VE HORMONAL BOZUKLUKLAR HASTALIĞIN BAŞLAMASINA NEDEN OLABİLİR”

Fibromyaljinin nedeninin kesin olarak bilinmediğini ifade eden Aydın, “Fiziksel ve ruhsal travmalar, enfeksiyonlar ve hormonal bozukluklar hastalığın başlamasına neden olabilir. Fibromyaljinin Tedavisi, ancak çok yönlü bir program ile mümkündür. Bazı hastalarda fibromyalji çok hafif seyreder sadece hastalığın anlatılması ve endişelerin giderilmesi bile yardımcı olabilir. Ancak çoğu hastada detaylı bir tedavi programı planlamak gerekir. Tedavide ağrıyı ve kas spazmını azaltmak, uykuyu düzenlemek için ilaç tedavisi fizik tedavi uygulamaları etkilidir. Fizik tedavi ajanlarının yanında kaslardaki spazmı çözmeye yönelik gevşeme egzersizleri dayanıklılığı arttırmaya ve ağrıyı azaltmaya yönelik güçlendirme egzersizleri yüzme , yürüme ve bisiklet gibi aerobik egzersizler faydalıdır. Ancak fizik tedavi ve egzersiz tedavisinin çeşidi süresi ve dozu hastadan hastaya değişebileceği için mutlaka hekim kontrolünde yapılmalıdır” dedi.

Aydın ayrıca tanı konduğunda, fibromyaljinin iltihaplı eklem romatizmaları kadar hayatı tehdit eden ve sakatlık bırakan bir hastalık olmasa da ağrı ve yorgunluk nedeniyle hastanın yaşam kalitesini bozan ve iş gücünü azaltan bir hastalık olduğunun hasta ve hasta yakınları tarafından bilinmesi gerektiğinin altını çizdi.