Bayramında Sağlıklı Beslenme Adaptasyonu Önemlidir

SANKO Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Beslenme ve Diyetetik Bölümü Araştırma Görevlisi Uzman Diyetisyen Saadet Özen, yaklaşık 17 saat süren oruç sürecinden sonra, normal beslenme düzenine nasıl geçileceği ve bayram beslenmesi ile ilgili önerilerde bulundu.

Özen, “Ramazan süresince, uzun açlık süresi ve azalan fiziksel aktivite metabolizmada bazı değişikliklere yol açtı. Metabolik hızımız yavaşladı. Yani vücudumuzun, bizi hayatta tutmak için harcadığı enerjiyi tasarruflu kullanmak için düşürdü” dedi.

Vücudun bu dönemden günlük rutin hayata adaptasyonu sırasında, yavaş bir geçiş yapılması gerektiğini belirten Özen, büyük bayram sofralarında, yoğun kalori içeren ağır yemeklerin ve şerbetli tatlıların bayramın ilk günlerinde sindirimi zorlaştırdığını vurguladı.

SAĞLIKLI BİR GEÇİŞ İÇİN

Özen, Ramazan oruçlarından Ramazan Bayramına sağlıklı bir geçiş sürecine yönelik şu önerilerde bulundu:

“- Ana öğün düzeni oluşturarak ile işe başlayın: İki öğün beslenmeye ve yaklaşık 17 saat açlık süresine alışan vücudumuzu, normal beslenme düzenine geçirirken ilk önce ana öğünleri saatlerine yerleştiriyoruz. Kahvaltı, öğle ve aksam yemeği olmak üzere üç ana öğün düzeni oluşturun. Daha sonra ara öğün ekleyerek eski yeme düzeninize dönün.

- Bayram sofralarınız hafif olsun: Bayramlar, özlediklerimizle hasret giderdiğimiz çok özel ve kutsal günler. Bu sebeple evimizin temizliğine, sofraların düzenine, yemeklerin çeşidine özen gösteriyoruz. En sevilen en özel yemekleri yapıyoruz. Ama bu süreç alışık olmadığımız saat düzeni ile bir araya geldiğinde vücudumuz sindirim sürecinde zorlanıyor. Bu sebeple daha hafif ve daha sağlıklı menüler belirleyin.

- Yeterli ve dengeli beslenmek önemli: Sofralarımızda tüm besin gruplarına yer açalım. Menülerinizi oluştururken, et grubu, süt grubu, tahıl grubu besinlere, sebze ve meyvelere yer verin. Yeterli lif miktarı ile bağırsak sağlığımızı korumalıyız. Vitamin ve mineral ihtiyacımızı karşılamalıyız.

- Öğün saatlerinizi ayarlarken özen gösterin: İftar saatinde beslenmeye alıştık. Ama akşam yemeğinizi daha erken saatlere kaydırmaya çalışmalıyız. Midemizin uyku saatinize kadar sindirimini tamamlayıp dinlenmesine izin vermeliyiz.

- Uyku düzeni sağlığımız için çok önemli: Ramazan oruçları süresince en çok uyku düzenimiz değişti. Çoğumuz uyumadık ya da uykumuza sahur molası verdik. Uyku düzenimizi yeniden oluşturmak oldukça önemlidir. En az 8 saat uyuyup dinlenebileceğimiz bir düzen oluşturmalıyız.

- Bayram tatlıları hafifletilmeli: Biz millet olarak tatlı yer tatlı konuşuruz. Atasözlerimize kadar işleyen bu kültürümüz bayramlarda karşımıza yağlı ve şerbetli tatlılar olarak çıkıyor. Aslında geleneksel alışkanlıklarımızı değiştirip, sütlü tatlılar ve dondurmalara yer açmak, çok sağlıklı bir davranış değişikliğidir. Ama yine de baklavadan vazgeçemiyorsak, dilimlerin boyutlarını küçültüp, sayısını azaltabiliriz. Yanında bir top dondurma ile hem şık bir sunum, hem de kalori değerini daha düşük, beslenme örüntüsünü daha dengeli hale getirebiliriz.

- Sıvı dengesine özen gösterin: Bayram ziyaretlerimiz yaz mevsiminde oluyor. Özellikle sıcak havalarda, fiziksel aktivitemizin de artmasıyla birlikte sıvı ihtiyacımız da artıyor. Günde ortalama olarak 1,5- 2 litre su tüketimine özen gösterin. Sıvı ihtiyacımızı karşıladığını düşündüğümüz siyah çay, kahve gibi içecekler, vücuttan su atılmasını sağlarlar. Bu sebeple içtiğimiz su miktarını da artırmamız gerekir.

- İkramlara dikkat: Biz ikramı sever, misafirimizi en güzel şekilde ağırlamak isteriz. Ama şöyle bir bayram ikramlıklarımıza baktığımızda çikolata, lokum, şerbetli tatlılar, börekler, gazlı içecekler ilk aklımıza gelenler oluyor. Ev sahibi de olsak, misafirde olsak ilk düşünmemiz gereken sağlık. Bu sebeple ısrar etmeden ikram etmeli, kendimize çok yüklenmeden ikram kabul etmeliyiz. Sağlığımıza zararlı bir ikramda da sağlık gerekçesiyle kabul edemeyeceğimizi belirtmeliyiz.

- Eski bayramlar geri gelsin: Eski bayramlar gibi, tüm sevdiklerimizi, büyüklerimizi ziyaret ettiğimiz bir bayram planlamalı, bu planımızı yürüyerek ve merdiven kullanarak tamamlamalıyız. Bu sayede yavaşlayan metabolizmamızı canlandırma fırsatı bulabiliriz.

Ramazan Bayramınızı tüm sevdiklerinizle birlikte sağlıkla, sıhhatle ve bereketle geçirmenizi diliyorum.”