Lala Mustafa Paşa’nın Yağlı Boya Portresi

Girne Üniversitesi Basın ve Halkla ilişkiler Müdürlüğü'nden yapılan açıklamada, Aralık ayı içinde Girne Üniversitesi ve Yakın Doğu Üniversitesi işbirliği ile Girne Üniversitesi yeni kampüsünde açılan ve Kıbrıs’ın özellikle Osmanlı tarihinin bilgiye dayalı görsel eserlerle öğrenilmesi ve bu konudaki farkındalığın artırılması amacıyla hayata geçirilen “Geçmişten Günümüze Kıbrıs ve Denizcilik Sergisi” Kıbrıs’ta bir ilke sahne oldu.

Kıbrıs’ın denizcilik tarihine ve 1570 – 1571 yılında Kıbrıs’ın Osmanlı imparatorluğu tarafından fethine ait bir çok eserin izleyicilere sunulduğu bu sergide Lala Mustafa Paşa’ya ait yağlı boya bir tablo ilk kez Kıbrıs halkı ile buluşturuldu.

İşipek: İlk kez sanat ve tarih severlerle buluşan çok önemli bir eser

“Geçmişten Günümüze Kıbrıs ve Denizcilik” Sergisinin küratörü olan Girne Üniversitesi Denizcilik Tarihi Araştırma Merkezi Direktörü Ali Rıza İşipek bir ilki gerçekleştirerek Osmanlı’nın Kıbrıs Fethinin en önemli şahsiyeti olan Lala Mustafa Paşa’nın şimdiye kadar hiçbir yerde sanat ve tarih severlerle buluşmamış yağlı boya portresini Girne Üniversitesi Yerleşkesinde  sergilemekten büyük bir mutluluk ve kıvanç duyduklarını ifade etti.

Serginin özellikle görsel açıdan zengin olmasına önem verdiklerini vurgulayan ve sergide Kıbrıs’ın tarihi ile ilgili bir çok ilkin de yaşandığının altını çizen sergi küratörü Ali Rıza İşipek Kıbrıs’ın Fethinin çetin savaşlar sonucunda gerçekleştirildiğini ve bölgedeki stratejik dengeleri tamamen değiştirdiğini, günümüze kadar önemini artarak muhafaza eden bu fethin hikayesinin yeni nesillere en doğru biçimde aktarılmasında üniversite olarak önemli bir katkı sağlayacaklarına inandıklarını ifade etti. Lala Mustafa Paşa’nın bu tarihsel dönemin en önemli şahsiyetlerinin başında geldiğini vurgulayan İşipek “Osmanlı Ordusunun başında Kıbrıs’ın Fethi ile görevlendirilen Lala Mustafa Paşa, Kıbrıs tarihi açısından en önemli şahsiyet durumundadır. Buna karşılık Lala Mustafa’ Paşa’ya atfedilen yağlıboya bir portresi bulunmamaktadır. Günümüze kadar Lala Mustafa Paşa, biri ziyafet sofrasında, diğeri ise Gürcistan seferinde olmak üzere sadece iki adet minyatürde resmedilmiştir. Kıbrıs’ın fethinden günümüze 444 yıl geçmiş olmasına rağmen Lala Mustafa Paşa’nın yağlı boya bir tablosu yapılmamıştır. Dolayısıyla Kıbrıs tarihi ile ilgili  kitaplarda, konferanslarda, sempozyumlarda ve diğer yayınlarda Kıbrıs’ın fethini sağlamış olan komutana ait bir görsel kullanılamamış ve akademisyenler bunun eksikliğini her zaman için hissetmişlerdir.” dedi.

Kıbrıs Tarihinin Osmanlı dönemine ışık tutacak çok önemli görsel bir kaynak

Dini nedenlerden dolayı zamanında bu portrelerin yapılamamış olması Osmanlı tarihi açısından her zaman için bir sıkıntı kaynağı olduğunu belirten Ali Rıza İşipek . “Dünyaca tanınmış denizci ve bilim adamı Piri Reis’in dahi yakın bir döneme kadar bir portresi mevcut değildi. Müze – ressam – tarihçi işbirliği ile 2007 yılında ressam Refik Aziz tarafından yapılmış olan Piri Reis tablosu başta Türk Tarih Kurumu ve Deniz Kuvvetleri Komutanlığı tarafından kabul görmüş 1513 Dünya haritasının 500. Yılı etkinlikleri kapsamında tüm dünyada bu portre kullanılmıştır. Benzer bir çalışma yine müze – ressam – tarihçi işbirliği ile Lala Mustafa Paşa içinde gerçekleştirilmiş ve birçok müzede, özellikle tarihi şahsiyetlere ait eserleri bulunan ressam Refik Aziz tarafından Lala Mustafa Paşa’nın yağlı boya portresi resmedilmiştir. Sergide ressam Refik Aziz tarafından yapılmış olan ve  yine Kıbrıs’ın Fethine katılmış olan Piyale Paşa, Kılıçali Paşa  ile onaltıncı asrın iki  ünlü denizcisi Barbaros Hayrettin ve Piri Reis’e ait yağlı boya eserlerde yer almaktadır. Yakın Doğu Üniversitesi ve Girne Üniversitesi  işbirliği sayesinde, tarihimizin özellikle yeni nesillere daha iyi bir şekilde anlatılmasını sağlayacak olan bu  eserlerin Kıbrıs için önemli bir kazanç olduğunu düşünüyoruz.”dedi.  

Girne Üniversitesi Basın ve Halkla İlişkiler Müdürlüğü’nden alınan bilgiye göre Girne Üniversitesi Denizcilik Tarihi Araştırma Merkezi ve Girne Sürekli Eğitim Merkezi Müdürlüğü tarafından yaklaşık iki sene süren titiz bir araştırma ve hazırlık süreci sonucunda hazırlanmış olan bu serginin yeni yılda Lefkoşa’da da  açılması planlanıyor.