Beyrut Limanı'nda 4 Ağustos 2020'de, patlayıcı maddelerin bulunduğu depoda önce yangın çıktı, ardından tüm kenti sarsan çok güçlü bir patlama oldu.
Patlamada yaklaşık 200 kişi hayatını kaybetti, 6 binden fazla kişi yaralandı ve 300 bin kişi yerinden oldu. Şiddetli patlamanın ardından ülkede olağanüstü hal ilan edildi.
Lübnan Cumhurbaşkanı Mişel Avn, patlamaya 6 yıldır limandaki depoda tutulan 2 bin 750 ton amonyum nitratın yol açtığını söyledi. Patlama, ülkede 15 milyar doların üzerinde hasara yol açtı.
Patlamayla Beyrut Limanı ve çevresi yerle bir olurken, Lübnanlılar ekonomik kriz ve çeşitli sorunlarla mücadele ettiği dönemde kendilerini yeni bir mücadelenin içinde buldu.
Patlamanın hemen sonrasında Lübnan'la dayanışma
Patlamanın hemen ardından Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Lübnan Cumhurbaşkanı Avn ile telefonda görüşerek Lübnan halkına geçmiş olsun temennisinde bulundu.
Türkiye'nin Lübnan'ın yanında olduğunu dile getiren Erdoğan, bu ülke için sağlık başta olmak üzere ihtiyaç duyulan her alanda insani desteğe hazır olduklarını ifade etti.
Erdoğan'ın yanı sıra Türkiye'den çok sayıda üst düzey yetkili, Lübnan hükümeti ve halkıyla dayanışma açıklamasında bulundu.
Türkiye, Lübnan'a yardım için harekete geçen ülkelerin en başında
Milyarlarca dolar hasara yol açan şiddetli patlamanın üzerinden henüz bir gün geçmeden 13 ülke, bölgeye arama kurtarma ekiplerini gönderdi.
Manevi desteğinin yanı sıra her türlü yardımın yapılması için ilgili tüm kurumlarını seferber eden Türkiye de Lübnan'a yardım için harekete geçenlerin başında yer aldı.
Patlamanın ertesi günü Afet ve Acil Durum Yönetimi (AFAD) Başkanı Mehmet Güllüoğlu başkanlığında, Sağlık Bakanlığı ve Türk Kızılaydan sağlık ekibi ve uzmanlardan oluşan 37 kişilik heyet Beyrut'a gitti.
Bu kapsamda Beyrut'a Sağlık Bakanlığınca 21 UMKE personeli, iki acil müdahale ünitesi, 3 personel barınma çadırı, ilaç ve tıbbi malzeme, AFAD tarafından 10 personel, ekipman, bir kurtarma aracı ve Türk Kızılay'a ait 3 personel, arama kurtarma ekibi, sağlık ve insani yardım malzemesi gönderildi.
Türk ekipler, patlamanın merkezi olan limandaki arama kurtarma ve diğer insani yardım faaliyetlerine hemen başladı ve bu çalışmaları titizlikle yürüttü.
Cumhurbaşkanı Yardımcısı Fuat Oktay ile Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, 8 Ağustos 2020'de Beyrut'a dayanışma ve destek ziyareti gerçekleştirdi.
Ziyaret sırasında ve sonrasında patlamadan en çok etkilenen ailelere gıda yardımı yapılırken, 5 solunum cihazı ve 43 kalemden oluşan muhtelif ilaç, tıbbi yardım malzemesi desteği verildi.
Öte yandan, Dışişleri Bakanı Çavuşoğlu'nun talimatıyla gönderilen 60 bin maske, 3 bin 200 önlük ve 3 bin tulumun dağıtımı da gerçekleştirildi.
Türkiye, patlama nedeniyle buğday silolarının da zarar görmesiyle acil tedarike ihtiyaç duyan Lübnan'a, Türk İşbirliği ve Koordinasyon Ajansı (TİKA) aracılığıyla yaklaşık 400 ton buğday yardımında bulundu.
Sayda Türk Yanık ve Travmatoloji Hastanesi
Oktay ve Çavuşoğlu'nun yanı sıra Cumhurbaşkanlığı Sağlık ve Gıda Politikaları Kurulu Başkanvekili Prof. Dr. Serkan Topaloğlu da 12-14 Ağustos 2020'de Lübnan’a gitti.
Topaloğlu ve beraberindeki heyetin Lübnan Sağlık Bakanı Hamad Hasan ile görüşmesinde, Türkiye'nin inşaatını 2010'da tamamladığı ancak bürokratik engellere takılması nedeniyle açılamayan Sayda Türk Yanık ve Travmatoloji Hastanesinin açılış sürecini hızlandırmak ve sağlık alanında iş birliğini geliştirmek amacıyla eylem planı imzalandı.
Bu kapsamda Türkiye, söz konusu hastanenin zaman içindeki yıpranmadan kaynaklı onarımını gerçekleştirerek, teknik altyapısını yeniledi ve en yüksek standartlarda yeni tıbbi ekipman kurdu. Hastane, 5 Mart 2021'den bu yana yeni tip koronavirüs (Kovid-19) aşı merkezi olarak faaliyet gösteriyor.
Öte yandan Sağlık Bakanlığı, Lübnan tarafınca belirlenen 20 hemşireye iki grup halinde Ankara'da ikişer hafta süreyle yanık tedavisi eğitimi verildi.
STK'ler aracılığıyla 600 bin dolar tutarında insani yardım
Türkiye, tarihinin en büyük felaketlerinden birine maruz kalan Lübnan'a sivil toplum kuruluşlarıyla (STK) da arama-kurtarma, enkaz kaldırma ve insani yardım faaliyetlerinde destek verdi.
Zor bir dönemden geçen Lübnan halkıyla dayanışma sergileyen Türkiye, TİKA ve AFAD'ın yanı sıra çeşitli STK'ler vasıtasıyla toplam 600 bin dolar tutarında insani yardım gönderdi, Filistinli ve Suriyeli sığınmacıları da kapsayacak şekilde Lübnan'da yaklaşık 150 bin kişiye yardım ulaştırdı.
Beyrut'ta Türkiye Diyanet Vakfı (TDV), İnsan Hak ve Hürriyetleri (İHH) İnsani Yardım Vakfı, Deniz Feneri ve Sadaka Taşı Derneği aracılığıyla bilhassa Türk vatandaşları ve soydaşlarının yoğun olduğu bölgeler ile patlamadan etkilenen semtlerde gıda ve hijyen malzemesi dağıtımı yapıldı.
Sadaka Taşı Derneği, bölgede Lübnanlılara sıcak yemek, gıda ve hijyen paketi dağıtımı ile patlamadan zarar gören evlerin onarımı gibi faaliyetler yürüttü.
Türk Kızılay ekibi, patlamadan en çok etkilenen bölge sakinlerine ve ailelere Lübnan Kızılhaçı ile iş birliği yaparak 1000'in üzerinde gıda paketi dağıttı.
Kızılay ayrıca afet yardımı amacıyla dağıtılmak üzere Lübnan Kızılhaçına 100 bin dolar bağışta bulundu.
TDV de patlama hasar gören yaklaşık 150 yıllık Osman Bin Affan Camisi ile ihtiyaç sahibi 5 ailenin evlerinin onarımını tamamladı.