Ahmet Ezer, Bakırcılar Çarşısı esnaflarından, kendi ifadesi ile 40 yıldır aynı çarşıda baba mesleğini yürütüyor. Ezer, çarşıda yapılması düşünülen restorasyona biran önce başlanması gerekliliğini işaret ederek, gazetemize beklentilerini açıkladı.
Bakırcı sayısının sürekli çarşıda düştüğüne dikkat çeken Ahmet Ezer, bakırın artık kıymetli bir maden olduğunu, bu nedenle sattıkları hediyelik eşyaların pahalı bulunduğunu belirterek, hediyelik eşyada çeşitliliğe gittiklerini söylüyor. Bakının yanında süs eşyası bile sattıklarını belirten Ezer, bakır borsaya girdi, sanayide yaygın kullanılıyor, fiyat çok yüksek olduğu için bakır mutfak eşya alan yok, böyle olunca ustada bulmaz olduk. Dövme bakır işi yapan çarşıda 5-6 usta kaldı, onlarda işi bırakırsa, bakırcılık mesleği tamamen biter dedi.
Ezer, bakır işleme el sanatı ürünlerinin bir emeğin karşılığı ortaya çıktığına dikkat çekerek konuşmasını şöyle sürdürdü; “ Bir usta akşama kadar iş yapıyor, 30 TL kazanıyor, bunun her yeri kazanç olsa ne olur. Bunun için satışı artırmak gerek, satışın artırılması içinde ilimize giren turist sayısını mutlaka artırmamız gerekiyor….” Dedi.
RESTORASYON İÇİN ACELE EDİLMELİ
Çarşı esnafları ise bu günlerde belediyeyi aradıklarını ve Tarihi Bakırcılar Çarşısının restorasyonu için hazırlıkların devam ettiğini öğrendiklerini, Kahramanmaraş Belediyesince yürütülecek projeye Adana Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu Müdürlüğü’nün onay verdiğini öğrendiklerini belirterek, çarşının Bursa Kapalı Çarşı benzeri olacağını öğrendiklerini, Dua Kubbesi dahil, yapılacak çalışmaların biran önce tamamlanması beklediklerini söylediler.
PROJEDE NELER VAR?
Belediye Başkanlığı yaklaşık 2.5 ay önce çalışmalar hakkında açıklama yapmıştı: Bu açıklamada; “ Proje kapsamında çarşıdaki eski yapılar elden geçirilecek, uygulanacak bu proje ile çarşıda görüntü kirliliği oluşturan unsurlar kaldırılacak ve çarşıda yer alan dükkânların cepheleri uygun malzeme ve formda yenilecek. Yapıların özgünlüğü ortaya çıkarılarak daha düzenli, daha ferah bir çarşı oluşturulacak. Çarşıda yapılacak müdahalelerle çarşıda çarşı kültürünün canlandırılması ve yaşatılması hedefleniyor.
80 parselin ve bu parsellerde 85 işyerinin bulunduğu bakırcılar ve semerciler çarşısına ilişkin restitüsyon ve restorasyon projeleri de tamamlanmış olup Adana Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu Müdürlüğünde projelerin görüşülme aşamasına gelindiğini belirtmişti.
RESTORASYON İLE İLGİLİ SUNUM DA YAPILDI
Toplantıda, uygulanacak olan projeyle ilgili İmar ve Şehircilik Müdürlüğü KUDEB tarafından hazırlanan bir sunum gerçekleştirilmişti. Çarşıyla ilgili tarihi ve teknik bilgilerin yer aldığı sunumda şu bilgiler yer aldı: “Kahramanmaraş Kentsel Sit alanı içinde kalan Kurtuluş Mahallesinde farklı ticari faaliyetlerin yürütüldüğü çarşı grubu içinde yer alan Bakırcılar Çarşısı; Yaklaşık 95 metre uzunluğunda 5.50 metre genişliğinde hafif çarpık planlı sokağın iki yanına yerleştirilmiş dükkânlardan oluşmaktadır. Çarşıda toplam 85 adet dükkân bulunmakta bu dükkânlarda 50’si Koruma Bölge Kurulu tarafından 17.09.1996 tarih 2568 sayılı kararıyla korunması gerekli kültür varlığı olarak tescil edilmiştir.
Çarşı üzerinde herhangi bir inşa ve onarım kitabesi yoktur. Fakat çarşıda yer alan dükkânların mimari üslubuna ve dükkânlarda kullanılan inşa malzemesine göre çarşının Dulkadiroğlu Beyliği döneminde 16. Yüzyıl başlarında yapıldığı ve son şeklini ise XVI. yüzyılın sonralarında Osmanlı döneminde aldığı tahmin edilmektedir.
Çarşıyı kuzeyde Bezirgân, Alacacılar Çarşısı ve Taş Han, doğuda Belediye Çarşısı, batıda Atatürk Bulvarı ve güneyde eski Kışla çerçevelemektedir. Bu çarşı grubunun güney kolunda yer alan Bakırcılar Çarşısında Alacacılar Çarşısının yanında Ahilik Döneminden günümüze kalmış olan Dua Kubbesi yer almaktadır. DUA KUBBESİ: Bakırcılar Çarşısının kuzey kanadının batı tarafında dükkânlar arasında dua kubbesi yer almaktadır. Dua kubbeleri Anadolu’da ilk olarak beylikler döneminde çarşı mimarisi içinde karşımıza çıkmakta olup, dua kubbeleri içinde bulunduğu çarşılarla birlikte vakıf eseri olarak yapılmışlardır. Ahilik Döneminde çarşı esnafının dua etmek için kullandığı mekândır.
Belediyemiz tarafından, Bakırcılar, Semerciler Çarşısı’nın ve Dua Kubbesi’nin de içinde yer aldığı çarşılar kapsamında ‘‘Cephe Yenileme Projesi’’ uygulanacaktır. Uygulanacak bu proje ile çarşıda görüntü kirliliği oluşturan unsurlar kaldırılacak ve çarşıda yer alan dükkânların cepheleri uygun malzeme ve formda yenilecektir. Yapıların özgünlüğü ortaya çıkarılarak daha düzenli, daha ferah ve kendine özgü bir çarşı oluşturulacaktır. Çarşıda yapılacak müdahalelerle çarşıda çarşı kültürünün canlandırılması ve yaşatılması hedeflenmektedir. Yapılacak cephe düzenlenmesi projesi hazırlama işi 24.02.2010 tarihinde ihale edilmiş ve proje hazırlama işinin rölöve projesi 2010 Kasım ayında ilimiz belediye binamızda yapılan Adana Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Bölge Kurulunda görüşülerek onaylanmıştır. ”açıklaması gelmişti.
ESNAF BİLGİLENDİRİLDİ
Koruma kurulu aşamasından önce Kahramanmaraş Belediyesi, çarşı esnaflarının da projeye ilişkin görüşlerini almak üzere Belediye Başkanı Mustafa Poyraz başkanlığında esnafla bir toplantı gerçekleştirmiş, bu toplantıya Belediye Başkanı Mustafa Poyraz, Belediye Başkan yardımcıları Cevdet Kabakcı, Özcan Konuklar, Hasan Kara, Mustafa Uzunlar, Danışman Zeynep Arıkan, İmar ve Şehircilik Müdürlüğü KUDEB ekibi ile çarşı esnafı katılmıştı.
SORULAR CEVAPLANDIRILDI
Gerek projenin teknik çizimleri gerekse de 3 boyutlu çalışmaların ve görsel örneklerin gösterildiği sunumda projeye yönelik adım adım detaylar anlatılarak esnafın görüşleri alındı. Esnaflar çarşıdaki hava sirkülâsyonunun nasıl gerçekleşeceği, yağmur suyunun nasıl tahliye edileceği, dua kubbesinin turizm açısından konumu, cephe, zemin ve üst örtüye ilişkin detaylara kadar birçok soru yönelterek muhataplarından sorularının yanıtlarını aldı. Restorasyon projesinin öngördüğü olmazsa olmaz müdahalelerin uygulanma süreciyle ilgili detaylar, çarşının turizm açısından nasıl daha iyi bir konumda olabileceği ve nasıl değerlendirilebileceği, çarşı esnafının örgütlenmesi, esnafa yönelik eğitici seminerlerin ana temasını oluşturduğu soru cevap kısmında merak edilen konular açıklığa kavuşturuldu. Yapılan bilgilendirme toplantısı ve sunum için esnaflar Belediye Başkanı Mustafa Poyraz ve Kahramanmaraş Belediyesi’ne teşekkür etti.
Haziran ayında projeler Adana Kültür Ve Tabiat Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu Müdürlüğünde görüşülmek üzere sunulacak ve projelerin onayından sonra uygulama aşamasına geçilecek…” denilmişti. Bu açıklamadan sonra esnaf, koruma kurulunun onayının alındığını öğrendiklerini, şimdi restorasyona biran önce başlanmasını beklediklerini belirttiler.
ÇARŞININ TARİHÇESİ
Kahramanmaraş il merkezinde bulunan Bakırcılar Çarşı’nın XV.yüzyılda yapıldığı sanılmakta; .Kahramanmaraş Kentsel Sit alanı içerisinde Kurtuluş Mahallesinde 95 metre uzunluğunda 5.5metre genişliğinde hafif çarpık planlı sokağın iki yanına yerleştirilmiş 38 adet dükkan bulunmakta ve Koruma bölge kurumu tarafından kültür varlığı olarak tescilli.