Karadeniz Teknik Üniversitesi (KTÜ) Mühendislik Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Alemdar Bayraktar, ''Araba alırken gösterdiğimiz hassasiyeti ömrümüzü geçireceğimiz dairemiz için de göstermeliyiz'' dedi.
Bayraktar, Kahramanmaraş Valiliği tarafından Necip Fazıl Kısakürek Kültür Merkezi'nde düzenlenen ''23 Ekim ve 9 Kasım Van Depremleri Işığında Yapısal Deprem Hasarlarını Azaltmak İçin Alınabilecek Önlemler'' konulu konferansta, deprem sonrası yapılan yanlışlıklar ve deprem öncesi tedbirler hakkında bilgi verdi.
Bayraktar, Türkiye'deki 19 milyonluk yapı stoğunun 1. derece deprem bölgesinde olduğunu, bunların yüzde 55'nin ise risk altında bulunduğunu söyledi.
Belirttiği 19 milyon yapının yaklaşık yüzde 65'inin kaçak ve ruhsatsız olduğunu ifade eden Bayraktar, ''Bu inşaatların yaklaşık yüzde 60'ı ise 20 yaşın üzerinde, yaklaşık yüzde 40'ı da oturulamaz durumda. Yine Türkiye'deki yaklaşık 600 barajın yüzde 95'i deprem bölgesinde'' dedi.
Kahramanmaraş'ın deprem açısından önemli bir bölge olduğuna işaret eden Bayraktar, kentsel dönüşümde Kahramanmaraş'ın mutlaka yer alması gerektiğini belirterek, yapı denetiminin kesinlikle uygulanmasını istedi.
Deprem bölgesindeki yapı stoklarına bakıldığında yetersiz donatı sorununun ortaya çıktığını vurgulayan Prof. Dr. Bayraktar, sözlerini şöyle sürdürdü:
''Deprem bölgelerinde yetersiz demir kullanımları var. Van'da bina dikeylerinde yatay demir az kullanılmış. Kiriş ve kolonların birleştiği noktalarda sık kullanılması lazım ama yapılmamış. Vasıfsız işçilik ve kalitesiz malzeme kullanılmış. Kocaeli depremindeki hasarla Van depremindeki hasar aynı. Aynı hataları tekrarlamaya devam ediyoruz. Artık bu işe bir 'dur' demek lazım. İnsan nasıl kemiğine dokunamıyorsa mutlaka iş yerlerinde kolonlara dikkat edilmesi gerekiyor. Kolon, kiriş ve perdelere dokunulmamalıdır. Aksi takdirde maliyeti çok büyük olur. Kirişlerden ziyade kolonlar çok güçlü yapılmalıdır. Deprem sonrasında ayakta kalması gereken en önemli binalar kamu binalarıdır. Van'da kamu binalarının çoğu hasarlıdır. Öncelikle kamu, hastane, okul gibi binaların sağlam olması gerekiyor. Türkiye'de artık hazır betona geçtik ancak hazır beton firmalarının bu işe dikkat etmesi gerekiyor.''
-''Depreme yönelik araştırmalar pratiğe geçmeli-''
Malzemesi kalitesiz binanın kesinlikle yıkılmasının önem taşıdığını vurgulayan Bayraktar, şu anki mevcut binaların ''güçlü mü değil mi-'' diye devamlı gündemde tutulması gerektiğini söyledi.
Bayraktar, şunları kaydetti:
''Depreme yönelik araştırmaların teorikten çıkıp pratiğe geçmesi lazım. Zorunlu kat sınırlaması mutlaka getirilmelidir. Araba alırken gösterdiğimiz hassasiyeti ömrümüzü geçireceğimiz dairemiz için de göstermeliyiz. Son zamanlarda 'estetiği' ön plana çok çıkardık ama sağlamlığı hiç gözönünde tutmadık. Sağlamlık daha önemlidir. İnsan hayatı daha önemlidir. Depremde herkese görev düşüyor, eğer birlikte hareket edersek depremi yeneriz. Belediyeler mutlaka binaların envanterini çıkartmalı ve risk derecesi belirlenmelidir. Yeni binalar için hazır beton kalitesi sürekli denetlenmelidir. Bakınız üçüncü dünya ülkelerinden gelen demir var, bunlara dikkat etmemiz gerekiyor. Bazı binaları depremden önce biz yıkmalıyız. Depremi sürekli gündemde tutarak insanımızı rahatsız etmek yerine medyanın özellikle bina güvenliğini sürekli soruşturması gerekiyor. Halkımızın devamlı sorgulaması lazım. ''Ben bu gün deprem için ne yaptım'' diye herkes kendini sorgulamalıdır. Tedbirleri almazsak Van'daki duruma düşeriz.''
Konferansta ayrıca, İl Afet ve Acil Durum Müdürlüğünde görevli Harita Mühendisi Nihan Akbaba, Kahramanmaraş Afet Bilgi Sistemi hakkında bilgi verdi.
AA