Kahramanmaraş Ticaret ve Sanayi Odası Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı Serdar Zabun, Kahramanmaraş’ın enerji alanında yaşadığı sorunları ve taleplerini içeren bir sunum yaptı. Kahramanmaraş Necip Fazıl Kısakürek Kültür Merkezinde yapılan İl Koordinasyon Toplantısına katılan Enerji Bakanı Taner Yıldız’a Kahramanmaraş’ın Enerji Sektöründe yaşadığı sorunlar ve ihtiyaçlarını konu alan kapsamlı bir sunum yapıldı. Daha önce Kahramanmaraş’a gelen her bakana Kahramanmaraş’ın ihtiyaçlarını ve taleplerini ileten kapsamlı sunumlar yapan Kahramanmaraş Ticaret ve Sanayi Odası yine Kahramanmaraş adına söz aldı ve detaylı bir sunum ile şehrin beklentilerini anlattı.
KMTSO adına sunumu yapan yönetim kurulu Başkan Yardımcısı Serdar Zabun, yaptığı konuşmasında “Kahramanmaraş Türkiye’nin enerji üretimi ve tüketimi konusunda önemli merkezlerinden birisi olarak, termik ve hidrolik toplamında 3754 MW kurulu gücü ile Türkiye kurulu gücünün %8’sine sahiptir. Termik elektrik bakımından %9, Hidrolik bakımından ise %6 payı bulunmaktadır. Kahramanmaraş’ın enerji sektörüne yaptığı yatırımlara baktığımızda yaklaşık 624,2 milyon dolarlık HES yatırımının tamamlandığını ve bu yatırımların ilin tüm özel sektör yatırımlarında yaklaşık %30 pay aldığını görüyoruz. Devam eden 392,3 milyon dolarlık yatırım ile yine ilin tüm yatırım potansiyelinin yaklaşık %37’isini oluşturduğunu memnuniyetle izliyoruz. Kahramanmaraş’ta kamu ve özel sektör yatırımları sonucunda işletmede olan 27 HES bulunmakta ve 913 MW kurulu güç ile yıllık ortalama 2.628 GWh üretim gerçekleştirmektedir. 6 HES’in inşası sürmekte, 6’sının da su kullanım hakkı anlaşması yapılmış ve yatırım aşamasına gelmiş bulunmaktadır”dedi.
Elektrik tüketimine Kahramanmaraş’ın ciddi potansiyeli bulunduğuna dikkat çeken Zabun, “Enerji tüketiminde Kahramanmaraş’ın ciddi bir potansiyelinin olduğu görülmektedir. İl geneli elektrik tüketimine göre ülke tüketiminde %2, Sanayi tüketiminde ise %3 paya sahiptir. Bu tüketime göre, sanayide kullanılan elektrik enerjisi tüketimi iller sıralamasında 2009 verilerine göre 9. sırada bulunmaktadır. Her yıl hızlanan bir eğilimle sanayinin tüketimi artmaktadır. 2010 yılında il genelinde 2 milyar 880 milyon kwh, sanayide 2 milyar 265 milyon kwh, 2011 yılı Kasım ayı itibariyle ise il geneli 2 milyar 546 milyon kwh ve sanayide ise 1 milyar 935 milyon kwh tüketim gerçekleşmiş bulunmaktadır. Kahramanmaraş’ta bulunan 20 trafo merkezinin toplam kurulu gücü 2.443 MVA’ya ulaşmış bulunmaktadır.
Sayın bakanım, değerli konuklar; bu bilgiler ışığında Kahramanmaraş’ın enerji konusundaki sorunlarını ve çözüm önerilerini arz etmek istiyorum. Kahramanmaraş'ın enerji altyapısının iyileştirilmesi ve özellikle sanayi bölgeleri için hayati öneme sahip olan Kahramanmaraş Karacasu 380 kV Trafo Merkezi’nin bir an önce tamamlanarak hizmete açılması gerekmektedir. Kapıçam Tevekkeli yolu üzerinde bulunan ve Toprak Koruma Kurulundan arazi uygunluk kararı çıkmış olan arazinin kamulaştırma işlemleri devam etmektedir. Kaynaklara uzak 154 KV hatlarla beslenen ilimiz için 380 KV enerji iletim hattı ve trafo merkezinin ihalesinin bir an önce yapılması önem arz etmektedir. Kahramanmaraş, Türkiye enerji üretimi kurulu gücünde %8 paya sahip. Bunun yanında sanayide tüketilen enerji açısından 81 il içerisinde 2 milyar kwh tüketim ile 9. sırada bulunmakta olduğunu belirtmiştik. Afşin-Elbistan Termik Santrali ve faaliyete geçmiş 27 HES ve yapımı devam edenler ile birlikte su kullanım hakkı anlaşması yapılmış 12 HES yatırımı ve 20 trafo merkezinin varlığı ile, Kahramanmaraş ve Adıyaman illerinin elektrik dağıtımının AKEDAŞ tarafından sürdürülmesi de dikkate alındığında Kahramanmaraş bölgesi Adıyaman ile birlikte başlı başına bir enerji merkezi konumuna gelmiştir. Bu bakımdan, iletim sistemindeki sorunlara hızlı müdahale edilmesi ve köklü çözümlerin üretilebilmesi açısından TEİAŞ Kahramanmaraş İşletme Bakım Müdürlüğü’nün grup müdürlüğü benzeri bir yapıya kavuşturulması suretiyle, dağıtım ve iletimin aynı bölgeleri kapsayarak koordinasyon ve yönetim açısından daha verimli bir kamu hizmeti alınacağı düşünülmektedir. İlimize gayretli çalışmaları ile katkı sağlayan Gaziantep Grup Müdürlüğü, bünyesinde, Kahramanmaraş dışında Şanlıurfa gibi üretim ve iletim açısından yoğun bir ilin de bulunması hizmet alımımız konusunda aksaklıklara neden olmaktadır. Kahramanmaraş’ın ciddi üretim ve tüketim kapasitesi ile bu kadar üretim merkezleri ve sanayi tüketimi göz önüne alınırsa; TEİAŞ Kahramanmaraş İşletme ve Bakım Müdürlüğü’nün röle ve test ekipleri gibi teknik kadrosunun olmadığından yetersizliği görülmektedir. Birçok müdahalede Gaziantep Grup müdürlüklerinden ekip gelmesinin zaman ve maddi kayıplara yol açması kaçınılmaz olmaktadır. Kahramanmaraş’ta sulama ve enerji amacıyla inşa edilen Kılavuzlu Barajının gövde kısmının tamamlanmasından buyana elektrik üretimi konusunda yapılan ihalelerin gecikmesi nedeniyle HES Elektromekanik Teçhizatı işi bugüne kadar tamamlanamamıştır. Netice itibariyle, bu bürokratik gecikme milli ekonomiye 7 yılda 100 milyon dolardan fazla zarar vermiştir. TEMSAN A.Ş tarafından santralin 4 ünitesinde de çalışmalar halen devam etmekte olup, iki ünitenin yıl içerisinde işletmeye alınması hedeflenmektedir. Ancak işin hızlandırılarak bir an önce faaliyete geçmesi ve milli ekonomiye kazandırılması önem arz etmektedir. Kahramanmaraş’ta şehir merkezinin önemli bir kısmını ve Organize Sanayi Bölgesini (%96 doluluk oranına sahip) besleyen 200 MVA (2x100) kurulu gücü olan Kılavuzlu TM’nin kapasitesi dolmak üzeredir. Aynı zamanda Organize Sanayi Bölgesi ek güç talebinde bulunmaktadır. Diğer yandan, Kılavuzlu HES (56 MW) bu merkeze bağlanacak olup, tüm bu nedenlerle Kılavuzlu TM’nin kapasitesinin artırılarak üçüncü bir trafonun tesis edilmesi gerekmektedir. Andırın bölgesindeki çok sayıda HES yatırımlarından dolayı mevcut TM kapasitesini doldurmuş bulunmaktadır. Devam eden yatırımlar göz önüne alındığında, bölgedeki özel sektör HES yatırımlarının önünün açılması ve milli ekonominin desteklenmesi açısından yeni bir trafo merkezinin planlanması ve işletmeye alınması çok önemlidir.
İlimiz Pazarcık İlçesi gerek 74.259 nüfusu ve gerekse 75 imalat firmasıyla sanayi yoğunluğu olan, Kahramanmaraş ekonomisine ciddi katkısı bulunan bir ilçemizdir. Bu bakımdan özellikle sanayi ve konutlarda kullanılmak üzere Pazarcık ilçesine doğal gaz bağlantısının mutlaka yapılması gerekmektedir. Kahramanmaraş Organize Sanayi Bölgesi’nin sanayi parseli 56 olup, bunun 45’inde üretime geçilmiş, 6’sında inşaat devam etmekte ve 3’ü de proje aşamasında bulunmaktadır. Buna göre %96’lik doluluk oranına ulaşmaktadır. Üretimde olan firmalarda 5.393 kişiye istihdam sağlanmaktadır. Bu itibarla, Organize Sanayi Bölgesinin enerji kullanımı ihtiyacının karşılanması için doğal gaz hattının bağlanması gerekmektedir. İlimiz Küçük Sanayi Sitesinde 1868 esnaf faaliyette bulunmakta olup yeni planlamaya göre 1000 adet ilave işyeri yapılacağından sitenin enerji kullanımı ihtiyacının karşılanması amacıyla bu bölgeye doğal gaz bağlantısının gerçekleştirilmesi küçük ölçekli işletmeler açısından çok yararlı olacaktır. İlimizde elektrik dağıtım işini yürüten AKEDAŞ, 01.01.2011 tarihi itibariyle işletmeyi devralmış ve yaklaşık bir yıldır bu görevi başarı ile sürdürmektedir. Ancak, bu süre içerisinde mevzuattaki değişikliklerin fazlalığı nedeniyle tüketicilerin ve tüketicilere proje ve taahhüt hizmeti sunan firmaların olumsuz etkilendiği görülmektedir. Özellikle enerji nakil hattı proje ve kabulleri, 3000 KVA üzeri güç projesi ve kabulleri konusunda AKEDAŞ’ın yetkisinin kısıtlandırılması ve bu yetkilerin TEDAŞ Genel Müdürlüğünde toplanması iş yoğunluğuna, zaman ve maddi kayıplara neden olmaktadır. Oysa ki, 2011’den önce Göksu Edaş şirketi enerji nakil hattı ve güç projesi onaylarını ve kabullerini yapmaktaydı. Bu itibarla, şu anda daha geniş bir teknik kadroya sahip AKEDAŞ’a da bu yetkinin verilmesinin doğru olacağını düşünüyoruz. Bu tür bürokratik işlemler, onayların uzun sürmesi gibi nedenler yatırımcıların önünde ciddi bir sorun teşkil etmektedir”diye konuştu.