Tarım 'eksi'ye düştü diyen başlayan bir haber halkımızı tedirgin ederken, geçen yılın üçüncü çeyreğinde büyümenin hız kestiği, özellikle tarım sektörünün 'eksi'ye düştüğü ifade ediliyordu.
Kahramanmaraş ilimiz tarım sektörünün hala etkin olduğu bir il, bu nedenle Kahramanmaraş Ziraat Mühendisleri odası Kahramanmaraş Şube Başkanı, Kent Konseyi Yürütme Kurulu üyesi Yusuf Temizkan’a tarımla ilgili sorular yönettik. Temizkan; “Tarımsal potansiyelimizin farkına varıp doğru yatırım ve yönlendirme ile bu potansiyeli kullanırsak ilimiz yaş sebze meyve üretiminde bakliyat üretiminde ihracatında ayçiçeği sarımsak üretiminde ihracatında zeytin üretiminde ihracatında organik ürünler ihracatında söz sahibi olması uzak değildir…” dedi.
RÖPARTAJ Bekir Doğan
Soru: Kahramanmaraş ilimizin tarım sektörünün gelişim süreci ve tarımsal potansiyelimiz hakkında bilgi verebilirmisiniz?
Temizkan; Ülkemizde tarım sektörü 1980’ li yıllara kadar gerçekten iyi bir gelişim göstermiş dünyada kendi insanını, hayvanını çok ekstirem ürünler dışında ithalat yapmadan doyurabilmiş bir ülke. Ancak 90 lı yılara ve 2000 li yıllara baktığımızda uygulana yanlış politikalar tarım sektörünü kenara itmiştir. Sektör gerekli yatırımları alamamış sektörün ayakta kalması için gerekli tedbirler alınamamıştır. Adeta bu ülkenin üzerinde tarım bir kambur olarak görülmüş ve tasfiye süreci devam etmiştir. Dünyaya gelişmiş ülkelere baktığımızda durum tam tersi sanayi hamlesini ile birlikte tarım sektörlerini hiç ihmal etmemişler bakın bugün Hollanda İtalya İsrail ABD daha birçok örnek verebilirim hem sanayi sektöründe hem tarım sektöründe dünyada söz sahibidir .
İlimizin tarım geçmişine bakıldığında da durum çok farklı değil 80 li yılların ortalarına kadar iyi bir gelişim süreci bulunan ilimiz tarımı ülkemizdeki yanlış politikalardan nasibini almıştır. Gelişim süreci bir geriye gidiş sürecine dönmüştür. İlimiz sanayicilerinin önde gelenlerinin tamamının tarım sektöründen geldiğini görüyoruz tabii ki tarım sektöründeki kazançların düşmesi tekstil sektöründeki kazançların yüksek olması tarım sektöründen çekilmeye neden olmuştur.
Bugün dünyada yaşanan gıda krizleri ve sektörün ekonomik ve sosyal açıdan yaşamsal olduğunu bize göstermiştir. Geç kalmış sayılmayız ilimizde son dönemde umut verici gelişmelerde yaşanmakta sanayicimiz tarım sektörünü tekrar en büyük alternatif sektör olarak görmeye başlamıştır. Buda bizi sevindirmektedir.
Bakın ilimizin tarım potansiyeli çok yüksek bunun farkına varalım istiyoruz oda olarak ve sektörün vazgeçilmez unsuru olarak fark ettirmek için büyük bir heyecanla çalışıyoruz. Her türlü tarım için ilimiz toprak kaynakları su kaynakları iklimi her türlü tarım için bulunmaz koşullar da bunun farkına varmalıyız ve bu potansiyelin hayata geçirmek durumundayız hem ekonomik açıdan hem sosyal açıdan bu çok önemli. Bizim nüfusumuzun hala %46 sı kırsalda yaşamakta çalışan nüfusumuzun da % 65 i tarımla geçimini sağlamakta bu yüzden istihdam açısından sosyal açıdan da çok önemli
Soru: Peki ilimizde tarımı geliştirmek için sizce ne yapmak gerekiyor?
Temizkan; Bahsettiğim gibi kaybedilmiş yıllar var sektör yaralar almış bazı noktalara da almaya devam ediyor. Ancak umutsuz değiliz bunun yanında güzel gelişmeler var söylediğim gibi yüksek bir tarım potansiyelimiz var. Öncelikle bu kaynaklarımızı kıskançlıkla korumalıyız. Küçük ve parçalı tarımdan büyük entegre dünya piyasaları ile rekabet edebilecek bilgi ve teknolojiyi toprağa aktarabilen bir yapı şart tarımsal kamu yönetiminin işlevselliğinin arttırılması gerekir Kahramanmaraş’ın tarım sektörünü iyi analiz etmeliyiz dünyaya açılmak için dünya piyasalarının istediği ürünü yetiştirmek pazara kaliteli ve güvenli ürünü sunmak için çalışmalar yapılması gerekir. Rekabetçi olabileceğimiz ürün deseninin seçilmesi ve bu yönde çalışma yapılması çok önemli. Çünkü ürünü yetiştirmenin yanında üreticiye ekonomik anlamda iyi kazanç getirecek pazarlama ağını kuramazsanız başarıya ulaşamazsınız Tarım gıda entegrasyonu iyi planlanmalıdır. Tarım üretiminin yanında ürünü işleyecek modern gıda işletmeleri planlanmalıdır. En önemlisi de üretimde verim artışı sektörün önünü açacak tarımsal alt yapı hizmetlerinin bir an önce tamamlanması gerekiyor bu konuda çok zaman kaybetmişiz artık kaybedilecek zamana tahammül yok nedir bunlar sulama yatırımları bir an önce tamamlamak durumundayız toprakla suyu modern sulama teknikleri ile buluşturmalıyız . Toplulaştırma hizmetleri mirastan dolayı parça parça olmuş tarım işletmelerini toplulaştırma ve tarla içi geliştirme hizmetleri ile maksimum verim hedeflenmelidir. Modern tarım tekniklerini yaymak için Tarımsal danışmanlık hizmetlerine büyük önem verilmelidir. Hayvancılık balıkçılık başlı başına ele alınması gereken konulardır. Bu konularda da inanılmaz bir potansiyele sahibiz. Organize hayvancılık bölgeleri kurulmalı Yapılması gereken çok iş var zaman kaybına tahammül yok bu yüzden ilimizde sektörü canlandıracak bu tedbirleri hep birlikte hayata geçirmeliyiz. Hep birlikte diyorum çünkü hepimize az veya çok görev düşmekte bizim bu konuda fikrimiz şudur aslında İlimizde acilen Kahramanmaraş Tarım ve Gıda platformu kurulmalı. Tarım ve gıda sektörü ile ilgili bütün kamu kurum kuruluşları meslek odaları derneklerle birlikte bu platform il tarımı için bir yol haritası çizmeli dünyadaki ve ülkemizdeki gelişmeleri yakından takip edip bir eylem planı dahilinde sektörün geleceğini kurgulamalıdır. İşbirliği güç birliği başarıyı getirir yoksa dağınık bir yapı içerisinde kısır döngü oluşacaktır. Örneğin Ülkemizde tarımda uygulanan teşvik sistemlerinden ilimizin gerekli payı alması ancak böyle sağlanır diye düşünüyorum tarım ve gıda ürünlerimizin tanıtımı böyle sağlanır bizce İşbirliği ve güç birliği şart. Tabii ki işlevsel bir platform olması gerekiyor. Yoksa gelişmeleri sadece izleriz ve gerisinde kalırız.
Kısaca özetleyecek olursam Bu tarımsal potansiyelimizin farkına varıp doğru yatırım ve yönlendirme ile bu potansiyeli kullanırsak ilimiz yaş sebze meyve üretiminde bakliyat üretiminde ihracatında ayçiçeği sarımsak üretiminde ihracatında zeytin üretiminde ihracatında organik ürünler ihracatında söz sahibi olması uzak değildir. Gıda sektöründe dünyada dondurmada gösterdiğimiz başarıyı kırmızıbiber zeytinyağı bakliyat paketleme et ve süt ürünlerinde neden göstermeyelim.
Soru: Bir Oda başkanı olarak kentin gelişiminde sivil inisiyatifin önemi nedir sizce ?
Temizkan: Sivil inisiyatif meslek örgütlerinin Sivil toplum kuruluşlarının o kentin o ülkenin yönetim sürecine katkı koymasıdır. Ülkenizin kentinizin gelişmesini istiyorsanız sadece eleştiren değil katkı koyan bir yapıda olmanız gerekir. Sivil inisiyatifin gücü o ülkenin o kentin gelişmişliği ile doğru orantılıdır. Bir meslek odası bir STK sadece kendi ihtisas alanında değil ülkesini ilgilendiren kentini ilgilendiren her konuya duyarlı olmak durumundadır. Biz Ziraat Mühendisleri Odası olarak bunu kendimize prensip edindik ülkemizi ve kentimizi ilgilendiren her konuya duyarlıyız. Kentimizin gelişimi ile ilgili her konuya da katkı koymaya her zaman hazırız. Bu yüzden tamamen gönüllülük esasına dayalı bir çok kurul ve konseyde çalışmalarımızı sürdürüyoruz en yeni örneği kent konseyi yürütme kurulu. Bu kurulda görev almamızın sebebi kentimizin kültürel sosyal ekonomik ekolojik her türlü gelişimine gücümüzün yettiğince katkı koymak. Kamuoyu gücü dinamiklerinin harekete geçmesi için çalışmalar yapmak tabiî ki bu bir süreç bu süreçte azda olsa bizimde katkımız olursa ne mutlu bize iyi çalışmalar ve güç birliği çıkacağını umuyorum. Kısaca bu kentin sakini değil sahibi olmak durumundayız.
Soru: Kentimizle ilgili her soruna duyarlı olduğunuzu biliyoruz Kentimizin tanıtım sorunu hakkında neler söyleyeceksiniz?
Temizkan; “Kentimiz doğal güzellikleri - tarihi dokusu- kültürü ile gerçekten keşfedilmeyi bekliyor. Sorun bellidir çözüm için herkes taşın altına elini koymak durumundadır. Bu güzellikleri eğer tanıtacaksak öncelikle bu şehre insanları çekmek durumundayız Altyapımızı tamamlamadan bunu başaramayız. Gelen insanlar bu güzellikleri gezecek yolları bulamazsa İnecek sorunsuz havalimanını göremezse kalmak istediğinde konaklayacak yeri hazırlayamazsanız insanları çekmek ve bu güzellikleri tanıtmak çok zor! Turizm altyapınızın tam olması gerekir. İlimizde bu süreç çok yavaş işliyor son örneği mozaikler konusunda çok geç kalınıyor bence bir an önce kaynak bulunup gün yüzüne çıkarılması gerekiyor. Dediğim bu kent için herkes taşın altına elini koymalı Bütün fikir ayrılıklarını bir yana bırakıp kentimiz için beraberlik demeliyiz. Kent lobisi oluşturmak çok önemli. Bir sorunumuzda bu bence bunu oluşturmak durumundayız. Bireysel değil Kentsel faydaları ön plana alabildiğimiz ve her şey kentimiz için diyebildiğimiz zaman başarıya ulaşırız. Kentin gelişiminin kent halkına her yönde yansıması olacağını bilmek ve buna göre stratejiler geliştirmek durumundayız.