Ticaret Bakanı Ruhsar Pekcan, ihracatta kasımda rekor kırdıklarını anımsatarak, "Aralıkta da bunu artırarak, 2018'i rekorla kapatacağız." dedi.
Ticaret Bakanı Ruhsar Pekcan, Anadolu Ajansı (AA) Editör Masası'nda gündeme ilişkin açıklamalarda bulundu, soruları yanıtladı.
100 Günlük Eylem Planı'nı başarılı ve eksiksiz bir şekilde tamamladıklarını aktaran Pekcan, yeni sistemde bakanlıkların birleştirilmesinin çok olumlu etkilerini gördüklerini söyledi.
Pekcan, hem olaylara ekonomik açıdan bütüncül bir bakış sergileyebildiklerini hem de çok hızlı ve etkin kararlar alabildiklerini ifade ederek, "Doların çok ani hareketler yaptığı ağustos sonu eylül başında, gece 11.30'da hemen bütün birim amirleriyle toplantıdayken karar verip, dış ticaretle ilgili önlem kararı aldık, hemen uygulanmaya başlandı ve 15 dakika içinde kararla uygulama başlamış oldu." diye konuştu.
Alman Bakandan övgü
Pekcan, gümrük işlemlerinin kolaylaştırılmasına yönelik çalışmalara da değinerek, şöyle devam etti:
"Almanya Ekonomi ve Enerji Bakanı Peter Altmaier geldiğinde gümrüklerde yaptığımız örnekleri paylaştım. Altmaier, 'Sayın Bakanım, siz bu işi çözmüşsünüz, biz Brexit'i nasıl çözeceğimizi bilmiyorduk. Biz size ekip gönderelim. Biz İrlanda'da sanal gümrüğü nasıl yapacağız diyorduk, siz burada çözmüşsünüz.' dedi. Detaylara girersek, biz yerinde gümrüklemeyi getirdik. Şu an 18 güvenilir firmalarımıza potansiyel suçlu muamelesi yapmıyoruz. Onlar tesislerinde gümrükleme işlemi yapabiliyorlar, gümrüklere uğramadan ihracatlarını gerçekleştirebiliyorlar. Dolayısıyla potansiyel tehdit oluşturan bazı işlemlere daha kaliteli zaman ayırabiliyoruz, daha fazla gözlemleyebiliyoruz, daha fazla inceleyebiliyoruz. Yetkilendirilmiş yükümlü statüsünde 399 firmamız var, 97 firma da bekliyor.""
Varış öncesi gümrüklemeyle ilgili pilot uygulamaya başladıklarının bilgisini veren Pekcan, uygulamanın Tekirdağ Limanı'nda başarılı bir şekilde gerçekleştiğini, üretici ihracatçı firmaların ham madde, ara malı ithalatında uygulanmak üzere bu uygulamayı başlattıklarını ve gemi daha limana yaklaşmadan hazırlık süreçlerinin tamamlanabildiğini, limana yaklaştığında ise gümrük işlemlerinin tamamlanmış olduğunu böylece stok ve para kaybının olmadığını anlattı.
"İşimiz ticareti kolaylaştırmak"
Pekcan, konteyner takip sisteminin olduğuna da işaret ederek, şunları kaydetti:
"Şu anda Haydarpaşa Limanı hariç, bütün limanlarda, Alsancak Limanı da 15 Aralık'ta devreye girecek, 20 limanımızda aktif olarak bütün konteynerlerin çıkıştan varış noktasına kadar takip edebiliyoruz. Tır kayıt sistemimiz var, Türkiye sınırları içindeki tüm tırları takip edebiliyoruz. Liman Tek Pencere Projemiz var, şu anda 17 farklı kurumdan 125 evrakı tek merkezden girebiliyoruz. İthalatta 38, ihracatta 18 evrakımız kaldı. Menşe şahadetnamesini, serbest dolaşım belgelerini online olarak verebiliyoruz. Bankalarımız hazır olduğunda gümrüklere verilen teminat mektuplarını da 2019'da online alabileceğiz."
Dış ticaret rakamlarına ilişkin soruya Pekcan, sivil toplum kuruluşlarıyla kurdukları istişare kurulunun çalışmalarıyla ticarete ilişkin tüm paydaşların sorunlarını çözüm önerileriyle birlikte masaya yatırdıklarını dile getirdi.
Pekcan, şu ana kadar 747 talebin geldiğini, bu taleplerden 270'inin bakanlığının dışında olduğunu bildirerek, "Ticaret Bakanlığı olarak işimiz, ticaret erbabının, ihracatçının, esnafın, sanatkarın işini kolaylaştırmak, ticaretin kolaylaştırılmasını sağlamak." dedi.
"İhracatta rekor kırmaya devam"
İhracatta kasımda rekor kırıldığını hatırlatan Pekcan, "Aralık ayında da devam edeceğiz, hem aylık ihracatımızda hem de yıllık ihracatımızda rekor kıracağız. 2018'i rekorla kapatacağız." diye konuştu.
Dünya Ticaret Örgütü kuralları çerçevesinde üretici ihracatçısını koruduklarını, korumak zorunda olduklarını belirten Pekcan, bu doğrultuda da bazı önlemler aldıklarını anlattı.
TÜSİAD'ın dijitalleşmeyle ilgili ödül töreninde, büyük sanayicilerden birinin, "Babamla ben size Türk sanayicisini ve ihracatçısını koruduğunuz için teşekkür etmek istiyorum. Bunun etkisini biz görüyoruz" dediğini ifade eden Pekcan, bunun kendisine yettiğini kaydetti.
Pekcan, kaliteyi de ön plana çıkarmaya çalıştıklarına dikkati çekerek, ihracatın tabana yayılması gerektiğini söyledi.
'Türk Eximbank yıl sonunda 44 milyar dolarlık kredi kullandırmış olacak'
Türk Eximbank'ın "Mevsimsel Kredi Destek Programı" uygulaması ve verilecek diğer desteklere ilişkin soru üzerine Pekcan, bu işler için yıl sonuna kadar 200 milyon dolarlık limit ayırdıklarını ve bugüne kadar bu miktarın 15,4 milyon dolarının kullanıldığını söyledi.
Pekcan, Türk Eximbank olarak hedeflerinin kredilerde KOBİ payının artırılması olduğunu belirterek, "KOBİ payı yüzde 61,5'ten bu sene 69,5'e geldi. Türk Eximbank kredilerinde KOBİ artış oranı yaklaşık yüzde 30. Şu anda kurum 100 dolarlık ihracatın 26 dolarını finanse eder durumda. Türk Eximbank, yıl sonunda 44 milyar dolarlık kredi kullandırmış olacak. 2019'da bu rakamı 48 milyar dolara çıkarmayı planlıyoruz. Bankanın şu an kredi kullandırdığı ve sigorta yaptırdığı firma sayısı 10 bin 849. Bunun da 7 bin 500'ü KOBİ." diye konuştu.
Yerinde gümrükleme uygulamasının önemine işaret eden Pekcan, gümrüklerdeki Tek Pencere Sistemi sayesinde 17 farklı kurumun 125 evrakının tek noktadan girilebildiğini dile getirdi.
Pekcan, sistemde gerekli belgelerden ihracatta 18, ithalatta ise 39 evrakın eksik olduğunu ve teminat mektuplarını online alamadıklarını belirterek, konuya ilişkin başta İçişleri ile Çevre ve Şehircilik olmak üzere bakanlıklarla çalıştıklarını bildirdi.
Gümrüklerle ilgili eğitim çalışmaları yürüttüklerini dile getiren Pekcan, şöyle konuştu:
"Güney Kore gümrüklerine modernleşmeleri için Rusya ve Finlandiya'ya da yerinde gümrükleme ve gümrüklerin dijitalleşmesiyle ilgili eğitimler veriyoruz. Dün Nijerya'dan geldiler, onlara da eğitim vermeye başlayacağız. Okul gibi olduk."
İhracatın tabana yayılması için Bakanlığın geniş çaplı çalışmalar yaptığına işaret eden Pekcan, bu konuda çeşitli gruplar oluşturduklarını ve firmaları ziyaret ederek eğitim verdiklerini söyledi.
'28 yerde ihracat destek ofisleri açtık'
Pekcan, uluslararası toplantılarda Türkiye'ye yatırım çağrısı yaptıklarını belirterek, uluslararası yatırımcılar için yatırım ortamının çok iyi olduğunu bildirdi.
İhracatın KOBİ'lere, kadın ve genç girişimcilere, esnaf ve sanatkarlara yayılması konusunda da çalışmalar yaptıklarını söyleyen Pekcan, şöyle devam etti:
"Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) ile 28 yerde ihracat destek ofisleri açtık. Eximbank 12 yerde şube açtı, bunu ilk aşamada 20'ye daha sonra 40'a çıkaracağız. e-ticaret, e-ihracat eğitimleri veriyoruz kolaydestek.gov.tr adresinde. İhracatı tabana yaymak marka, tasarım ve teknoloji ihracatı noktasından geçiyor. Teknolojiyi yakalayabilen ülkeler bir üst gelir düzeyini yakalayıp refah seviyesine erişecekler."
Demir ve çelik ihracatçılarının haklarını koruduklarını belirten Pekcan, "Son 3 ayda Dünya Ticaret Örgütünde (DTÖ) 2 dava kazandık. Daha önce DTÖ'de bizim davalarımızı örgütün gelişmekte olan ülkelere atadığı hukuk büroları takip ediyordu sadece ama artık profesyonel kadrolar oluşturduk. Üniversitelerde DTÖ mevzuatı hakkında ders veren hocalarımız var şimdi kendi ekibimizde. Bizim davalarımızı birebir bu hocalarımız takip ediyor." diye konuştu.
Pekcan, yılın ilk 6 ayına bakıldığında döviz kuru çok hareketli olmamasına rağmen ihracatta artış olduğuna dikkati çekerek, bu artışın devam edeceğini ve bunda sürekliliği sağlamak adına markalaşma, tasarıma ve teknolojiye yer vermek zorunda olduklarını vurguladı.
Bazı ülkelerin hedef pazar olarak seçildiğini dile getiren Pekcan, bu ülkelerin Türkiye'nin dış ticaret açının yüzde 55'ini oluşturduğuna dikkati çekti. Pekcan, bununla ilgili yol haritalarını çıkardıklarını bildirdi.
Bakan Pekcan, katma değeri yüksek ürünlerin ihracatına yönelik bilinci yaymaya ve bunu teşvik etmeye çalıştılarını ifade etti.
Ham madde ve ara malı ithalatında fazla düşüş olmadığını belirten Pekcan, "İthalatta tüketici ürünlerinde düşme var, biz de zaten onlar düşsün istiyoruz. Türkiye'de daha kaliteli mal üretilsin istiyoruz." diye konuştu.
Yerel para birimleriyle ticaret
Pekcan, dış ticarette yerel para birimlerinin kullanılması konusunda Türkiye'nin hangi noktada olduğunun sorulması üzerine, Rusya, Çin, İran, Azerbaycan, Bosna Hersek, Katar ve Kuveyt gibi ülkelerle yerel para birimleriyle ticaretin geliştirilmesi yönünde karşılıklı anlaşmalar yapıldığını söyledi.
Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak'ın da swap anlaşmaları yaptığını dile getiren Pekcan, diğer yandan swap anlaşması olmadan ticaretin geliştirildiği ülkeler de bulunduğunu ifade etti.
Pekcan, yerel para birimleriyle ticaretin yeni olmasına karşın bu konuda ciddi artış yaşandığını vurguladı.
"35 ayrı yerde daha TTM açmak istiyoruz"
Türkiye Ticaret Merkezleri (TTM) hakkında da konuşan Pekcan, şu anda 5 noktada (New York, Şikago, Londra, Dubai, Tahran) 15 sektör bazında ticaret merkezlerinin faaliyet gösterdiğini bildirdi. Pekcan, "Yeni hedef, 35 ayrı yerde daha merkez açmak ama bunların talep odaklı ve yöresel olmasını istiyoruz." diye konuştu.
"e-ticarette güven damgası uygulaması bu ay başlayacak"
Bakanlık olarak ticaretin kolaylaştırılması konusunda yaptıkları çalışmalara ilişkin bilgi veren Pekcan, özellikle gümrüklerle ilgili çok önemli adımlar attıklarını ve bu adımlara devam edeceklerini söyledi.
e-ticareti güvenli kılmak için güvenli site damgasını oluşturduklarını belirten Pekcan, "Artık tüketicilerimiz, hangi siteden güvenli alışveriş yapabileceklerinden emin olacaklar. Güvenli site sertifikasını alan sitelerden alışveriş edecekler. Uygulamaya bu ay içinde başlıyoruz." dedi.
Okullar açıldığında güvensiz ürün bilgi sistemini hayata geçirdiklerini hatırlatan Pekcan, velilerin ürünlerle ilgili bilgileri sisteme girebildiklerini kaydetti.
Tasfiyelik eşya satışları
Tasfiyelik eşya satışlarına da değinen Pekcan, 18 yaşını doldurmuş herkesin e-ticaret, e-ihale, gümrükten satış sistemlerine kaydolabildiğini ifade etti.
Pekcan, uygulamadan herkesin çok memnun kaldığını, özellikle motosiklete yoğun talep olduğunu söyledi.
Helal Akreditasyon Kurumunun (HAK) da kurulduğunu anımsatan Pekcan, şunları kaydetti:
"İstanbul'da helal exposu yapıldı. 3,9 trilyon dolarlık bir pazar. Ben, İSEDAK toplantısında Suudi Arabistan, Irak, İran ve Sırbistan ticaret bakanlarıyla görüştüm. Hafta sonu Kuveyt ile görüşmüştüm. HAK, helal sertifikası veren kurumları akredite edecek. Bizden akredite almamış helal sertifikası verenler geçerli olmayacak. Bu, Türk malının satışı ve Türk imajı açısından çok önemli."