Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı (AFAD) Deprem ve Risk Azaltma Genel Müdürü Orhan Tatar, dün meydana gelen Hatay merkezli depreme ilişkin AFAD Başkanlığında basın toplantısı düzenledi.
Hatay merkezli depremin, Kahramanmaraş merkezli depremlerden bağımsız olduğunu belirten Tatar, bu depremin Antakya'nın güneyindeki Antakya fayından kaynaklanan bir deprem olduğunu söyledi.
Depremin büyüklüğünün 6,4 olduğunu anımsatan Tatar, bu sarsıntının ardından en büyüğü 5,8 olmak üzere şu ana kadar Hatay merkezli 116 depremin meydana geldiği bilgisini verdi.
Tatar, şöyle devam etti:
"Üç ayrı depremi dikkate aldığımızda ise şu ana kadar meydana gelen toplam artçı deprem sayısı 7 bin 242. Bu çok ciddi bir rakam. Bu 7 bin 242 artçı sarsıntının, 41 tanesi 5 ile 6 arası büyüklükte, 450 tanesi ise 4 ile 5 arası büyüklükte. Dolayısıyla bu büyüklükteki depremleri, yöredeki, bölgedeki tüm vatandaşlarımız hissedebiliyor. Bunun ötesinde özellikle 5 ve üzerine çıkabilecek büyüklükteki artçı sarsıntılar, ciddi şekilde hasarlı binalarda yıkıma neden olabilir. Bu nedenle vatandaşlarımızdan bir kez daha bu tür binalardan uzak durmalarını özellikle rica ediyoruz."
"Bir riskin olmadığı ortaya çıkınca bu uyarıyı kaldırmış olduk"
Dün yaşanan depremden sonra bazı yerleşim yerlerinde ikincil afet risklerinin yaşandığını kaydeden Tatar, kimi bölgede, yerleşim alanlarında kaya düşmesi ve heyelan gibi birtakım olayların yaşandığına dair bilgiler geldiğini bildirdi.
Tatar, bu tür olaylara karşı dikkatli olunması gerektiğine işaret ederek şöyle konuştu:
"Dün ayrıca ilk kez son 16 günde yaşadığımız depremler sonrasında bir tsunami uyarısı da yaptık. Bu son derece rutin bir uyarı. Bunun altını çizmek istiyorum. Çünkü özellikle kıyıdan 100 kilometre içeride, karada meydana gelen belli büyüklükteki depremlerde bu uyarıyı yapmak durumundayız. Türkiye'de bu uyarıyı yapmakla sorumlu kuruluş, Boğaziçi Üniversitesi Kandilli Rasathanesi ve Deprem Araştırma Enstitüsüdür. Onlardan gelen uyarıyı kamuoyuna bildirmekle sorumlu kuruluş olarak, AFAD olarak bu uyarıyı yapmak durumundayız. Dolayısıyla dün yaklaşık 2 saate yakın bir süreyle bu uyarı açık kaldı. Ancak daha sonra böyle bir riskin olmadığı ortaya çıkınca bu uyarıyı kaldırmış olduk."
Kahramanmaraş merkezli depremlerin üzerinden 16 gün geçtiğini hatırlatan Tatar, yer bilimlerinin çok alışık olmadığı deprem oluşum süreçlerinin izlendiğini, bu depremlerin çoklu mekanizmalarla ve özellikle birbirlerini tetikleyerek ardı ardına meydana geldiğini dile getirdi.
Tatar, Kahramanmaraş merkezli depremlerin, Doğu Anadolu fay zonundaki 5 ayrı fay parçasını kırarak 400 kilometre uzunluğunda bir yüzey kırığı ve faylanma meydana getirdiğini ve bunun sonucunda yer kabuğunda yaklaşık 7,2-7,3 metreye varan yer değiştirmeler olduğunu kaydetti.
"Herkesin bir ders çıkartması gereken depremlerle karşı karşıyayız"
Hatay'da sarsıntıya neden olan ve Defne, Harbiye'den başlayarak Samandağ'a ve deniz içinden Kıbrıs'a doğru uzanan Antakya fay zonunun, sol yanal doğrultu atımlı, bir miktar normal bileşeni olan bir fay olduğu bilgisini veren Tatar, şunları kaydetti:
"Özellikle birbirini tetikleyecek şekilde olan depremler, bir şekilde zemine, faylara yakınlığına, sıvılaşmaya ve bölgedeki yapı stokunun niteliğine bağlı olarak çok ciddi yıkımlara neden oldu ve bize şunu gösterdi. Bu depremler, hiçbir hatayı affetmemiş durumda. Çok net. Dolayısıyla bu anlamda herkesin bir ders çıkartması gereken depremlerle karşı karşıyayız."
Depremlerle ilgili uzman akademisyenlerden çok ciddi şekilde yararlandıklarını anlatan Tatar, bu akademisyenlerden aldıkları desteğin kendilerini mutlu ettiğini ve güçlü kıldığını belirtti.
"42 bin 310 kişi hayatını kaybetti"
Öte yandan, AFAD'dan yapılan açıklamaya göre, Kahramanmaraş, Gaziantep, Şanlıurfa, Diyarbakır, Adana, Adıyaman, Osmaniye, Hatay, Kilis, Malatya ve Elazığ'daki can kaybı 42 bin 310 oldu. Bölgeden tahliye edilenlerin sayısı 448 bin 18'e ulaştı.
Bölgede halen AFAD, PAK, JAK, JÖAK, DİSAK, Sahil Güvenlik, DAK, Güven, itfaiye, Tahlisiye, MEB, STK'ler ve uluslararası ekiplerden 14 bin 740 arama kurtarma personeli görev yapıyor.
Deprem bölgelerinde AFAD, emniyet, jandarma, MSB, UMKE, ambulans, yerel güvenlik ve destek ekipleri ile gönüllüler ve saha personelinden toplam 242 bin 392 kişi bulunuyor.
Afet bölgesinde başta ekskavatör, çekici, vinç, dozer, kamyon, arazöz, treyler, greyder, vidanjör ve benzeri iş makineleri olmak üzere toplam 13 bin 700 aracın görevi devam ediyor.
Hava, Kara ve Deniz Kuvvetleri, Sahil Güvenlik ve Jandarma Genel Komutanlığı, Emniyet Genel Müdürlüğü, Sağlık Bakanlığı ve Orman Genel Müdürlüğüne bağlı helikopter ve uçaklarla bölgeye personel ve malzeme sevkiyatı için kurulan "hava köprüsü" üzerinden 11 bin 907 sorti yapıldı.
Bölgeye personel, malzeme sevkiyatı ve tahliye amacıyla Milli Savunma Bakanlığı ve Sahil Güvenlik Komutanlığı tarafından toplam 38 gemi görevlendirildi.
301 bin 289 çadırın kurulumu tamamlandı
Depremden yoğun şekilde etkilenen bölgelere bakanlıklar, ilgili kurum ve kuruluşlar ile farklı ülkeler ve uluslararası kuruluşlar tarafından sevk edilen 301 bin 289 çadırın kurulumu tamamlandı. Bölgede 6 bin 375 konteyner kuruldu.
Afet psikososyal destek çalışmaları kapsamında, 4 mobil sosyal hizmet merkezi Kahramanmaraş, Hatay, Osmaniye ve Malatya'da görevlendirildi. Deprem bölgesinde 497 bin 93, deprem bölgesi dışında 201 bin 151 olmak üzere toplam 698 bin 244 kişiye psikososyal destek verildi.