Marmara Denizi Eylem Planı Koordinasyon toplantısı İstanbul'da yapıldı. Saat 10.00'da başlayan ve basına kapalı gerçekleştirilen toplantıya, Çevre ve Şehircilik Bakanı Murat Kurum, İstanbul Valisi Ali Yerlikaya ile birlikte Marmara Denizi'ne kıyısı bulunan şehirlerin vali ve belediye başkanları katıldı. Toplantının ardından açıklamalarda bulunan Çevre ve Şehircilik Bakanı Murat Kurum önemli bilgiler vererek hedeflerinden bahsetti.
"MARMARA'YI MÜSİLAJDAN KURTARIYORUZ"
Temmuz ayından itibaren gerçekleştirilen çalışmalarla müsilaj sorunu ile ilgili önemli aşama kaydettiklerini ifade eden Bakan Murat Kurum, "Marmara Denizimizi en güzel haliyle evlatlarımıza bırakmak için 22 maddelik eylem planımız kapsamında yaklaşık 5 aydır tüm ekiplerimizle titizlikle çalışıyoruz. Bu anlamda, valilerimiz, belediye başkanlarımız, üniversitelerimiz, birbirinden kıymetli hocalarımız ve sivil toplum kuruluşlarımızın gayretleri, devletimizin güçlü iradesi ve milletimizin desteğiyle İnşallah Marmara Denizimizi müsilajdan kurtarıyoruz. Yürüttüğümüz tüm çalışmaları yakinen takip eden; talimatları, tecrübeleri ve destekleriyle bizlere yol gösteren Sayın Cumhurbaşkanımıza sizlerin, milletimizin huzurunda şükranlarımı sunuyorum. Biliyorsunuz, Cumhurbaşkanımızın aldığı karar ve Meclisimizin onayıyla kabul edilen Paris Anlaşmasıyla birlikte ülkemiz; ekonomik, çevresel ve sosyal dönüşümün başladığı yepyeni bir sürece girdi. Cumhurbaşkanımız iklim değişikliğiyle mücadele kapsamında 2053 net sıfır emisyon hedefini ortaya koyarak yeşil kalkınma devrimini başlattılar" dedi.
"18 HEDEF, 43 ANA FAALİYET, 130 ALT FAALİYET BELİRLEDİK"
Marmara'nın kurtulması için atılacak adımlarda izlenecek yolu anlatan Bakan Kurum, "Stratejik planımızın kapsamını İstanbul ve Çanakkale boğazları, Susurluk Havzası, Marmara Denizi Hidrolojik Havzası ve bu havzadaki tüm illerimizi içine alacak şekilde belirledik. Stratejik Planımızı; 168 kurum temsilcimizle, 300'den fazla katılımcıyla çalıştay ve toplantılar düzenleyerek hazırladık. Bugün de Koordinasyon Toplantımızla son halini hep birlikte şekillendirdik. Bundan sonra atacağımız her adımı bu stratejik plan çerçevesinde kararlılıkla, titizlikle atacağız. Hedefimiz; Türkiye'nin yeşil kalkınma devrimi çerçevesinde sürdürülebilir, biyoçeşitlilik açısından zengin ve tertemiz bir Marmara. Yaşayan ve Yaşatan Bir Marmara! Marmara Denizi Stratejik Planımızda 18 stratejik hedef, 43 ana faaliyet, 130 alt faaliyet belirledik ve çalışıyoruz. Marmara Denizi'nin özel çevre koruma bölgesi olarak ilan edilmesi için çalışmalarımızı tamamladık. Cumhurbaşkanımızın onayıyla yakın zamanda bu tarihi kararı milletimizle paylaşacağız" diye konuştu.
"DOĞAYA ZARAR VEREN TEK BİR LİTRE SUYA TAHAMMÜLÜMÜZ YOK"
Atık suların çevreye verdiği zararın farkında olduklarını ve bununla ilgili ciddi çalışmalar içerisinde olduklarını ifade eden Bakan Kurum, "Üniversitelerimiz ve belediyelerimizle Noktasal Kaynaklı Kirliliğin Tespiti Projesini yürütüyoruz. Proje kapsamında 445 evsel, kentsel ve endüstriyel atık su arıtma tesisini yerinde inceledik. 201 tesisle ilgili yapılması gerekenleri belirledik. Stratejik planımız kapsamında bölgedeki tüm atık su arıtma tesislerini kademeli bir şekilde yeniliyoruz. Doğaya zarar veren tek bir litre suya dahi tahammülümüz yok. Bu nedenle mevcut durumda havzada arıtılan atık suların yüzde 46'sı ileri biyolojik arıtmadan geçirilirken, bu oranı 2024 yılında yüzde 100'e ulaştıracağız. Yüzde 3,2 olan arıtılmış atık suyun yeniden kullanım oranını 2023 yılında yüzde 5'e çıkaracağız. Yani Marmara Bölgesinde her 1 milyon 200 bin vatandaşımızın atık suyunu yeniden kullanacağız" dedi.
"11 BİN METREKÜP MÜSİLAJ TOPLADIK"
Müsilaj temizleme çalışmalarının hız kesmeden devam ettiğini belirten Bakan Kurum, on binlerce metrekare müsilaj toplandığını söyleyerek, "Müsilaj temizleme çalışmalarımızı, Temmuz ayı itibariyle Marmara Deniz yüzeyinde ve kıyılarında müsilajın tamamen ortadan kalkması sebebiyle tamamladık. Bir aylık temizleme çalışmalarımız sonucunda 11 bin metreküp müsilajı toplayarak bertaraf ettik. Ayrıca Marmara Bölgesinde 2 bin 910 yüzme suyu numunesi için yaptığımız analizlerde herhangi bir olumsuzluk tespit etmedik. Marmara Denizine kıyısı olan illerimizde denetimlerimize 7/24 esasıyla devam ediyoruz. Bugün itibariyle toplam 12 bin 865 kara kökenli kirletici, 75 bin 411 deniz aracı olmak üzere toplam 88 bin 276 denetim gerçekleştirdik. Yapılan denetimlerle 834 işletmeye ve 99 deniz aracına toplam 118 milyon lira idari para cezası uyguladık. 135 işletmenin faaliyetini durdurduk. Çevre denetimlerinde görevli denetçi sayısını da artırıyoruz" diye konuştu.
"İYİ VE ORGANİK TARIM ALANLARINI 10 BİN HEKTARA ÇIKARACAĞIZ"
Hibe desteğiyle iyi ve organik tarım alanlarının arttırılmasını hedeflediklerini ifade eden Kurum, "Bu yıl Marmara ve Susurluk Havzalarında bulunan 7 ilimizde toplam 53 proje kapsamında 128 bin dekar araziyi Modern Sulama Sistemleri ile sulamak için yüzde 50 hibe desteği veriyoruz. Şu an iyi ve organik tarım uygulamaları yapılan mevcut alan bin hektar. Biz bu alanı 2024 yılında 10 bin hektara çıkaracağız. Bir bölümü hazır olan Yerel İklim Değişikliği Eylem Planlarını 2021 yılı sonu itibari ile Marmara genelinde tamamlayacağız. Şu an İstanbul, Kocaeli ve Bursa İklim Değişikliği Eylem Planlarını uyguluyor. Balıkesir'in planları bitmek üzere. Tekirdağ, Çanakkale ve Yalova'mız için de TÜBİTAK-MAM ile belediyelerimiz çalışmalarını yılın sonuna kadar tamamlayacaklar. TÜBİTAK-MAM ile Marmara Denizi havzasında karada kaynaklı toplam azot ve toplam fosfor kirletici yüklerin azaltılmasına yönelik raporumuzu hazırladı. Kirleticilerin ne kadarının alıcı ortama ulaştığını tespit ediyoruz. Tespitin ardından bu kirliliği tamamen ortadan kaldıracağız" şeklinde konuştu.
"YAPAY RESİF TARLASINI 440'A ÇIKARACAĞIZ"
Bakan Kurum, biyoçeşitliliğin korunması çalışmaları hakkında da bilgi vererek, "Balıkçılık faaliyetlerinin kontrolü noktasında da önemli adımlar attık. Yasadışı avcılık yoluyla oluşabilecek av baskısına engel olmak amacıyla denetimlerimize ara vermeden devam ediyoruz. 27 Ağustos'ta Çanakkale'de mercan resiflerinin bulunduğu alanları balıkçılık koruma alanı olarak belirledik. Marmara Denizi'nden avcılık yoluyla elde edilen su ürünlerinin dökme olarak balık unu ve balık yağı fabrikalarına nakledilmesi yasakladık. İstanbul'da Adalar Bölgesinde başlattığımız yapay resif projesiyle kaçak ve yasak avcılığı engelliyor, biyoçeşitliliği koruyoruz. Balıklarımızı ve deniz bitkilerimize yeni yaşam alanları oluşturmak için şu an 35 olan yapay resif tarlası sayısını 440'a çıkaracağız. Şu an itibari ile Marmara Denizinden 50 bin metrekare hayalet ağ çıkardık, 2024 yılına kadar 150 bin metrekare hayalet çıkarıp bertaraf edeceğiz" dedi.
"ÇEVRE DOSTU ÜRÜNLERE TEŞVİK EDİYORUZ"
Marmara Bölgesi'ndeki tüm illerde Sıfır Atık uygulamaları hakkında çalışmalar yapmayı sürdürdüklerini söyleyen Bakan Kurum, "Çevre dostu temizlik ürünleri teşvik ediyoruz. Fosforsuz temizlik malzemelerine geçiş için teknik ve idari çalışmalarımızı tamamladık. Temizlik malzemelerinde çevre etiketli ürünlerin kullanım oranı şu an yüzde 25. Biz bu oranı 2024 yılında yüzde 100'e çıkaracağız. Belirlenen standartlara uymayan, insan ve çevre sağlığına zarar veren Güvensiz Ürün Bilgi Sistemine kaydedeceğiz ve 2021 yılı sonu itibariyle kamuoyu ile şeffaf bir şekilde paylaşacağız. Marmara Bölgesi'ndeki tüm illerimizde ve ilçelerimizde Sıfır Atık uygulamalarını yaygınlaştırıyoruz. Bu anlamda farkındalığı artırmak amacıyla Sıfır Atık eğitimlerine devam ediyoruz" şeklinde konuştu.
(Yunus Emre Şeker - Batuhan Altınbaş /İHA)