Özel Sani Konukoğlu Hastanesi Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Uzmanı Dr. Rezan Harman, dünyada 400 milyon kişide kronik Hepatit B olduğunu, her yıl bir milyon kişinin Hepatit B enfeksiyonundan hayatını kaybettiğinin tahmin edildiğini söyledi.
Dr. Harman, Özel Sani Konukoğlu Hastanesi’nde düzenlenen halka açık konferansta, “Kronik Hepatit B ve Kronik Hepatit C (Sarılık)” konusunu anlattı.
Hepatit B’nin aşısı olan önlenebilen sinsi bir hastalık olduğunu belirten Dr. Harman, “Siz de bu mikrobu hiç farkında olmadan taşıyor olabilirsiniz. Bu nedenle çok geç kalmadan mutlaka gereken testleri yaptırmalı aşı veya takip/ tedavi için bir sağlık merkezlerine başvurmalısınız” dedi.
Türkiye'de Hepatit B taşıyıcılığı oranının yüzde 1,7 - 21 arasında değiştiğini ifade eden Dr. Harman, karaciğer kanseri çeşitlerinde biri olan Hepatosellüler Kanser'in yüzde 60-80 sebebinin Hepatit B virüsü olarak bilindiğini anımsattı.
Hastalığın Türkiye’de en fazla Eskişehir, Diyarbakır, Antalya, Adana, Erzurum ve Sivas'ta görüldüğüne dikkati çeken Dr. Harman, “Hepatit B virüsü kan ve cinsel yolla bulaşan hastalık grubunda olduğundan aynı tabakta yemek yemek, sarılmak, tokalaşmak, hapşırmak, el sıkışmak, aynı giysileri kullanmakla geçmez” diye konuştu.
“Önlem alabilmek için bulaş yolarının neler olabileceğini doğru bilmek gerekir” diyen Dr. Harman, şöyle devam etti:
“Ancak diş fırçası, jilet, tırnak makası, iğne veya enjektör, manikür seti gibi kan bulaşının olabileceği malzemelerin ortak kullanılmaması gereklidir. Su ile bulaş yoktur. Tüm bu bulaş yollarının bilinmesine rağmen erişkin hastaların yaklaşık yüzde 30’u Hepatit B virüsünü nasıl aldığını bilmemektedir. Virüs sperm sıvısında, vajina salgısında, tükürük, ter ve gözyaşında bulunabilir, ancak buradaki virüs miktarı kandan çok daha az olduğu için tükürük, ter ve gözyaşı bulaş için önemli bir risk olarak kabul edilmemeli.”
HAMİLE KRONİK HEPATİT B HASTALARI NE YAPMALI
Dr. Harman, hamile Kronik Hepatit B hastaları konusunda da şu uyarıları yaptı:
“Hamile Kronik Hepatit B hastalarında gerek normal gerekse sezaryen doğumda bebeğe bulaşı azaltmak için Hepatit B aşısının ilk dozu ve Hepatit B immun globülin 0.5 mL (tek doz) doğumdan sonra ilk 12 saat içinde bebeğe yapılmalıdır.
Bu şekildeki doğru aşılama ile bebek yüzde 95 - 100 korunur. Ancak tam koruma sağlamak için bebeğin 1. ayda ve 6. ayda hepatit B aşıları tamamlanmalı. Yine de bebeğe 9. ve 15. Aylarda HBS AG ve ANTİ HBS baktırarak bebeğe virüs bulaştı mı ya da bebek korundu mu mutlaka bakmak gerekir.”
HEPATİT C VİRÜSÜ DÜNYADA YÜZDE 3 CİVARINDA GÖRÜLMEKTEDİR
1989 yılında tanımlanan Hepatit C virüsünün tüm dünyada yaklaşık yüzde 3 civarında görüldüğünü anlatan Dr. Harman, gelişmemiş ülkelerde bu oranın yüzde 30’lara kadar çıkabildiğine dikkati çekti.
En yüksek oranın yüzde 14-83 ile hemodiyaliz hastalarında olduğunu belirten Dr. Harman, şöyle konuştu:
“Bulaşma yolları yüzde 10’luk oranla en çok kan transfüzyonu ile olmaktadır. Ancak 1990 yılından sonra HCV virüsünün taranmaya başlanması ile bu oran yüzde 1’lere kadar düşmüştür. Bunun yanı sıra bulaş ve risk faktörleri Hepatit B virüsü ile benzerlik gösterir.
Hepatit C virüsünün yüzde 80’i kronikleşir. Kronik Hepatit C hastalarının yüzde 4-24’ünde siroz, yüzde 2.5’inde karaciğer kanseri görülür. Karaciğer naklinin de yüzde 30’undan da Hepatit C virüsü sorumludur.”
“Eğer siz kronik Hepatit C hastasıysanız doğum esnasında bebeğinize bulaştırma olasılığınız yaklaşık olarak yüzde 5’tir” diyen Dr. Harman, sözlerini şöyle tamamladı:
“Vajinal doğum ile bebeğinize bulaştırma olasılığınız daha yüksek gibi görünmekle birlikte sezaryen ile doğumun geçişi azalttığı ile ilgili kesin bir veri bulunmamaktadır. Anne sütü ve özellikle de kolostrumda oldukça düşük miktarda HCV saptanmıştır. Buna rağmen anne sütü ile HCV bulaşı net gösterilememiştir. Hepatit C’li anneden doğan bebeğe 15. ayda anti HCV baktırılmalıdır. Eğer imkanınız var ise 2. ve 6. ayda HCV RNA’da baktırılabilir.”
Dr. Harman, sunumunun ardından katılımcıların sorularını yanıtladı.