Cumhuriyet Halk Partisi’nin(CHP) ‘Atom Karınca’ lakaplı çalışkan ismi Ali Öztunç, Kahramanmaraş’ın en büyük ilçesi konumunda olan Elbistan’ın il statüsüne kavuşması için harekete geçti.
‘82. il Elbistan olsun’ talebinde bulunan CHP Parti Meclisi Üyesi ve Kahramanmaraş Milletvekili Ali Öztunç, Osmanlı Devleti’ne son katılan beylik olan Dulkadiroğu Beyliği’ne başkentlik yapan Elbistan’ın il statüsüne kavuşması için Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığı’na kanun teklifi verdi.
Aynı zamanda TBMM’de İçişleri Komisyonu Üyesi olan Öztunç, sunduğu kanun teklifinde Kahramanmaraş il merkezine uzaklığı, nüfus ve sosyo-ekonomik gelişmişlik durumları dikkate alınarak Elbistan ilçesinin il yapılması, bununla beraber Afşin, Nurhak, Ekinözü ve Göksun ilçelerinin de Elbistan iline yapılacak referandum sonucuna göre bağlanmasının kamu hizmetlerinin yürütülmesini kolaylaştırması ve bölgenin sosyo-ekonomik gelişmişlik düzeyinin arttırılmasına katkıda bulunacağının altını çizdi.
ÖZTUNÇ’UN KANUN TEKLİFİ AYNEN ŞU ŞEKİLDE:
TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ BAŞKANLIĞI’NA
“Elbistan” adıyla bir il kurulması hakkındaki kanun teklifim ve gerekçesi ekte sunulmuştur. Gereğini arz ederim. 15.08.2018
Ali ÖZTUNÇ
Kahramanmaraş Milletvekili
GENEL GEREKÇE
Elbistan, Kahramanmaraş iline bağlı en büyük ilçedir. Akdeniz, İç Anadolu ve Doğu Anadolu bölgelerinin kesiştiği noktada yer alır. TÜİK 2015 yılı verilerine göre Elbistan nüfusu köyleriyle birlikte 141.468 dir. Elbistan’ın il yapılması ve Afşin, Nurhak, Ekinözü ve Göksun İlçelerinin de yeni kurulacak Elbistan İline yapılacak referandum sonucuna göre bağlanması durumunda yeni ilin nüfusu 298.663 kişi olacaktır.
İlçe sınırları Doğu Anadolu Bölgesi’nin Yukarı Fırat Bölümü’nde olup 2547 km² yüz ölçümüne sahiptir. Yaklaşık olarak 37 doğu meridyeni – 38 kuzey paraleli arasında bulunan Elbistan’ın kuzeyinde Darende ve Gürün ilçeleri, güneyinde Nurhak ve Ekinözü, doğusunda Malatya ili, Doğanşehir ve Akçadağ ilçeleri, batısında ise Afşin ve Göksun ilçeleri bulunmaktadır.
Elbistan’ın İl merkezine mesafesi 169 km, Afşin İlçesinin 150 km, Göksun İlçesinin 90 km, Nurhak İlçesinin 182 km, Ekinözü İlçesinin 170 km’dir.
Elbistan, tarihi çok eski dönemlere kadar uzanan bir şehir olup Osmanlı Devleti'ne son katılan beylik olan Dulkadiroğlu Beyliği'ne başkentlik yapmıştır. Beyliğin başkenti ancak 1507'de Elbistan'ın savaşta tamamen yakılmasından sonra Maraş'a taşınmıştır.
Elbistan Türkiye’nin dördüncü büyük ovasına sahiptir. Şehir çok yakınından doğan ve ortasından geçen Ceyhan Nehri ile ünlüdür. İlçenin ekonomik yapısında tarım ve tarıma dayalı ticaret ağırlıklı paya sahiptir. Bölgenin en büyük şeker fabrikası olan Elbistan Şeker Fabrikası ovada ve civar illerde yetişen pancarları işlemektedir.
Elbistan Türkiye’nin linyit rezervinin yüzde 70’ine tekabül eden,100 kilometrekarelik bir alana yayılmış 3,4 milyar tonluk bir linyit kömür rezervinin bulunmaktadır. Afşin-Elbistan A ve B Termik Santralleri adı altında 2 tane büyük termik santral bulunurken ve C ve D Termik Santrallerinin yapılması planlanmaktadır. Afşin-Elbistan bölgesinde yaklaşık 4,5 milyar tonluk linyit kömürünün 8 bin megavatlık güce sahip C,D ve E termik santrallerinin kurulumunu öngören enerji yatırımı Elbistan’ın Türkiye’nin sayılı enerji merkezlerinden bir olma özelliğini pekiştirecektir.
Elbistan şuan da bölgenin ticari merkezi konumunda yer almakta ve tarım, hayvancılık, sanayi, ticaret ve inşaat alanlarında da son derece gelişmiş büyük bir ilçe olma özelliğini taşımaktadır. Nurhak, Ekinözü, Göksun, Malatya’nın Darende, Akçadağ ve Doğanşehir İlçeleri ile Sivas’ın Gürün İlçesi’nin genel ihtiyaçlarını Elbistan’dan karşılamaktadır.
Anayasasının 126’ncı maddesi Türkiye’nin merkezi idare kuruluşu, coğrafi durumuna, ekonomik şartlara ve kamu hizmetlerinin gereklerine göre illere; illerin de diğer kademeli bölümlere ayrılmasını öngörmektedir.
5442 sayılı İl İdaresi Kanunu’nun 1’inci maddesinde anayasal düzenlemeye uygun olarak “Türkiye, merkezi idare kuruluşu bakımından coğrafya durumuna, iktisadi şartlara ve kamu hizmetlerinin gereklerine göre illere; iller ilçelere ve ilçeler de bucaklara bölünmüştür” denmektedir.
Elbistan açılacak yeni termik santrallerle önemli bir enerji merkezi olma özelliğinin yaratacağı katma değer, Elbistan’ın İl olması durumunda Nurhak, Ekinözü, Göksun, Malatya’nın Darende, Akçadağ ve Doğanşehir İlçeleri ile Sivas’ın Gürün ilçelerinin sosyo-ekonomik gelişmesine katkıda bulunacaktır.
Elbistan’ın il merkezine 169 km uzak olması kamu hizmetlerini hızlı etkili ve verimli bir şekilde verilmesini engellemektedir. Devletin vatandaşlarına hizmet için ayağına gittiği günümüzde Elbistan’dan bir vatandaşın kamu hizmetini almak için yaklaşık 170 km uzaklıktaki İl merkezine gitmesi doğru değildir.
Elbistan, yapılacak enerji yatırımlarının sosyo-ekonomik gelişmişlik düzeyine yapacağı olumlu katkı ile il yapılması durumunda sağlanacak kaynak aktarımları ile hızlı bir ivme kazanarak kalkınan büyüyen bir il olacaktır.
Elbistan’ın İl olarak yapılandırılmasında Elbistan’a sınır ve yakın ilçelerden Afşin, Nurhak, Ekinözü ve Göksun İlçelerinin Elbistan İline bağlanması konusunda bu ilçelerde yaşayan vatandaşların karar vermesi yerinde olacaktır. Bu kapsamda Elbistan’ın il olmasının ardından bu ile katılım konusunda Afşin, Nurhak, Ekinözü ve Göksun İlçelerinde referandum yapılabilmesinin yolu açılmalıdır.
Elbistan, büyük yatırımların planlandığı, önemli bir tarihi, ekonomik, kültürel, coğrafi çekim merkezidir. Elbistanlıların İl olmak için sivil toplum kuruluşları ve siyasi parti temsilcileri ile birlikte gerçekleştirdikleri yoğun faaliyetler, kentleşmeye kaynaklık edebilecek hemşerilik bilincine sahip olduklarını göstermektedir.
MADDE GEREKÇELERİ
Madde 1- Kahramanmaraş İline bağlı Elbistan ilçesinin il yapılması amaçlanmıştır. Kahramanmaraş İl merkezine uzaklığı, nüfus ve sosyo-ekonomik gelişmişlik durumları dikkate alınarak Elbistan ilçesinin il yapılması ve Afşin, Nurhak, Ekinözü ve Göksun İlçelerinin de yeni kurulacak Elbistan İline yapılacak referandum sonucuna göre bağlanması kamu hizmetlerinin yürütülmesini kolaylaştırması ve bölgenin sosyo-ekonomik gelişmişlik düzeyinin arttırılmasına katkıda bulunulacağı düşünülmüştür.
Madde 2- Elbistan İline bağlılık durumu belirtilmiştir.
Geçici Madde 1- Elbistan’ın il olması ve bağlanacak ilçelerin belirlenmesiyle oluşturulacak yeni kamu hizmet birimlerinin kadro ihtiyaçlarının karşılanması için Bakanlar Kurulu’na yetki verilmiştir.
Geçici Madde 2- Elbistan İli İl Genel Meclisi’nin mevcut il genel meclisi üyelerinden oluşması sağlanmıştır.
Geçici Madde 3- İl Özel İdaresinin oluşumu sürecinde boşluk oluşmaması için gerekli düzenlemelere yer verilmiştir.
Geçici Madde 4- Kahramanmaraş’ın Afşin, Nurhak, Ekinözü ve Göksun ilçelerinin bu kanunla kurulan Elbistan İli’ne bağlanıp bağlanmaması konusunda Yüksek Seçim Kurulu tarafında halkoylaması yapılması amaçlanmıştır.
Madde 3-Yürürlülük maddesidir.
Madde 4- Yürütme maddesidir.
ELBİSTAN ADIYLA YENİ BİR İL KURULMASI HAKKINDA KANUN TEKLİFİ
Madde 1-Kahramanmaraş İline bağlı Elbistan ilçesinde Elbistan adıyla yeni bir il kurulmuştur.
Madde 2- Afşin, Nurhak, Ekinözü ve Göksun ilçeleri ile bu ilçelere bağlı köy belde ve bucaklar yapılacak referandum sonucuna göre Elbistan İline bağlanır.
Geçici Madde 1- Bu kanunla kurulan Elbistan İlinde, ilin ihtiyacını karşılamak üzere merkezi idare tarafından oluşturulacak teşkilata ait kadroları 90 gün içerisinde ihdas etmeye Bakanlar Kurulu yetkilidir. Bu şekilde oluşturulan kadrolar 190 sayılı Kanun Hükmünde Kararnameyi bağlı cetvellere eklenir.
Geçici Madde 2- Bu kanunla kurulan Elbistan İli İl Genel Meclisi mevcut il genel meclisi üyelerinden oluşur. Halk oylaması sonucunda Elbistan’a bağlanacak ilçelerin il genel meclis üyeleri Elbistan İl Genel Meclis Üyesi sayılır. İl genel meclisindeki eksiklikler ilk yerel seçimlerde tamamlanır.
Geçici Madde 3- (1) Bu Kanunla kurulan İl’e bağlanan ilçelerdeki İl Özel İdaresi’nin bütün nakit, varidat, tahakkuk, tahsilat, bakaya, muamele ve hesapları, menkul ve gayrimenkulleri, hak, alacak ve borçları ve bu ilçelerin bağlandığı İl Özel İdaresine geçer ve bu tarihi takip eden 10 günlük süre içinde devir teslimi yapılır.
(2) Gayrimenkullerin tapu kayıtları harçsız olarak yeni kurulan İl’in Özel İdaresi adına tahsis ve tescil edilir.
(3) Özel idare kadrolarında bulunup bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihte görev yapan memur ve sözleşmeli personel, kadroları ve her türlü hak ve alacaklarıyla birlikte başkaca bir işleme gerek kalmaksızın Kanunun yürürlüğe girdiği tarihi takip eden 90 günlük süre içerisinde maaş ve ücretleri ile her türlü hak ve alacakları halen bağlı bulundukları İl Özel İdaresincekarşılanır. 90 günlük sürenin bitiminin maaş ve ücretin ödeme tarihine denk gelmemesi halinde bu süre peşin ödenmiş olan en son maaş ve ücretin ait olduğu zaman sonuna kadar uzatılmış sayılır. Bu ödemeyi yapmış olan İl Özel İdaresince herhangi bir iade talebinde bulunulamaz.
(4) Bu Kanunla kurulan İl’in Özel İdare bütçesinin yürürlüğe girmesine kadar geçen süre içinde bu İl’e bağlanan ilçelerdeki özel idarelere ait personelin özlük haklarına ait her türlü ödemelerin mahsubu bilahare yapılmak üzere, halen bağlı bulundukları İl Özel İdaresince karşılanmasına devam olunur.
Geçici Madde 4- Bu kanunla kurulan Elbistan İli’ne bağlanma konusunda Kahramanmaraş’ın Afşin, Nurhak, Ekinözü ve Göksun İlçelerinde, kanunun yürürlüğe girdiği tarihi takip eden 120 günlük süre içinde 298 sayılı Seçimlerin Temel Hükümleri ve Seçmen Kütükleri Hakkında Kanun hükümleri doğrultusunda bir halkoylaması Yüksek Seçim Kurulu Başkanlığı tarafından düzenlenir. Halkoylaması sonuçlarına göre Elbistan İli’ne bağlanacak ilçe, bucak ve köylerle ilgili işlemleri yürütmeye, gerekli kadroları ihdas etmeye Bakanlar Kurulu yetkilidir.
Madde 3-Bu Kanun yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
Madde 4-Bu Kanun Hükümlerini Bakanlar Kurulu yürütür.