BİRLEŞMİŞ MİLLETLER (AA) - Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, New York ziyaretini Türk gazetecilere değerlendirdi.
Ziyareti kapsamında Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın New York'a gelmesinden önce ve sonra birçok ikili görüşme yaptığına değinen Çavuşoğlu, "Çok sayıda ikili görüşmeler yaptık. 32 tane ikili görüşmeler yaptık; BM Genel Kurul Başkanı da dahil, yeni seçilen, göreve yeni başladı. 22 tane çok taraflı etkinlikte konuşma yaptık." bilgisini paylaştı.
Bazı toplantılarda da Cumhurbaşkanı Erdoğan katılamadığı için kendisinin bulunduğunu belirten Çavuşoğlu, "Herkesin gözü Türkiye'deydi. Göç konusunda Türkiye'nin yaptıklarını herkes biliyor ama biz de bu yükün paylaşılması konusunda daha duyarlı olmaları gerektiğini hepsine tüm toplantılarda ve ikili görüşmelerde anlattık." diye konuştu.
Çavuşoğlu, şunları kaydetti:
"İdlib anlaşması gerçekten sayın Cumhurbaşkanımızın ve sayın Putin'in bir başarısıydı ve İran da buna çok güçlü bir destek verdi. Görüştüğümüz herkesten çok güçlü destek aldık. Hatta bizim katılmadığımız toplantılarda bile konuşmalarında herkes, Trump dahil Türkiye'ye teşekkür etti.
Bizim amacımız, burada özellikle siyasi sürecin önündeki en büyük engel olan çatışmaları tamamen durdurmak ve insani dramların önüne geçmek. Siyasi süreci hızlandırmak, şimdi bunun için yeni bir fırsat doğdu. Yeni kurulacak anayasa komisyonuna da çok güçlü destek veriyoruz."
İdlib anlaşmasının uygulanmasıyla ilgili de dün İran ve Rusya dışişleri bakanlarıyla üçlü bir toplantı yapıldığını anımsatan Çavuşoğlu, Suriye konusunda Avrupa Birliğinin düzenlediği toplantı dahil birçok toplantıya katıldığını söyledi.
Arakanlı Müslümanlar konusunda İngiltere ve Fransa'nın ev sahipliğinde yapılan yemeğe katıldığını anımsatan Çavuşoğlu, "Dünyadaki mazlumları da unutmadık burada, New York'ta." ifadesini kullandı.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın, konuşmasındaki İstanbul'da bir gençlik merkezi kurulması çağrısını hatırlatan Çavuşoğlu, bu konuda destek aldıklarını ve açıklamanın yankı uyandırdığını dile getirdi.
BM Genel Kurulu haftası boyunca Filistin konusunda da birçok toplantıya katılan Çavuşoğlu, Türkiye'nin BM Genel Kurulundaki çabalarını anımsatarak, "Bu konuda da Türkiye'ye çok ciddi bir güven var, beklenti var." diye konuştu.
Çavuşoğlu, "ABD, BM Filistin Mültecilerine Yardım Ajansına (UNWRA) yardımları kesti. Bu açığı kapatmak için diğer ülkelerle birlikte çalışıyoruz. 500 bin civarında Filistinli çocuk UNWRA'nın desteklediği okullarda eğitim görüyor." dedi.
Bugün Türkiye, Japonya, İsveç, Almanya ve AB’nin ev sahipliğindeki toplantıda da Filistin konusunun gündeme geldiğine işaret eden Çavuşoğlu, "Bu hafta Filistin herkesin gündemindeydi ama Filistin'e olan desteğin de giderek arttığını görmekten mutluluk duyuyoruz." diye konuştu.
''SURİYE ANAYASA KOMİSYONUNUN ÖNÜMÜZDEKİ AY KURULMASINI ÖNGÖRÜYORUZ''
İdlib mutabakatının uygulanmasında hangi aşamada olunduğu sorusunu ise Çavuşoğlu, şöyle yanıtladı:
''Şu anda teknik çalışmalar devam ediyor ve bu silahtan arındırılmış bölge dediğimiz alanda çalışmalar gayet seyrinde gidiyor. Hatta Rusya özellikle de teşekkür etti. Sahada bizim arkadaşlarımız şu ana kadar önemli mesafeler katetti. Her şey takviminde tıkır tıkır işliyor. Bundan sonraki süreçte birlikte çalışacağız. Her iki taraftan da ihlalleri engellemek için beraber çalışacağız. Anlaşmanın uygulanması ama anayasa komisyonunun da bir an önce kurulup görevine başlaması konusunda da kararlılığımızı bir kere daha ortaya koyduk.''
Anayasa komitesininin oluşturulması için BM Suriye Özel Temsilcisi Stafan de Mistura'nın bir takvim belirlemeye çalıştığını, muhalefet adına 50 kişilik listeyi Türkiye'nin verdiğini, rejim adına da Rusların verdiğini ve biraz geciktiğini ifade eden Çavuşoğlu, sivil toplumdan oluşan bir listenin olduğunu, her üç listeden 15'er kişiyi, Mistura'nın seçerek anayasa komisyonu oluşturacağını anlattı.
Sivil toplum örgütünden oluşacak listeyle ilgili biraz tartışmalar olduğunu ve bu noktada arabuluculuk yaptıklarını söyleyen Çavuşoğlu, ''O meseleyi de kısa süre içinde hallettikten sonra önümüzdeki ay en geç bu yıl içinde bu anayasa komisyonunun kurulup faaliyetlerine başlamasını öngörüyoruz.'' dedi.
''AVRUPA İLE İLİŞKİLERİ NORMALLEŞTİRİYORUZ''
Erdoğan'ın Almanya ziyaretine ilişkin de açıklamalarda bulunan Çavuşoğlu şunları söyledi:
''Almanya olsun diğer Avrupa ülkeleri ile olsun ilişkilerimizi normalleştiriyoruz, geliştiriyoruz. Esasen biz söylüyoruz. Bu ülkelerle bizim hiç problemimiz yok, tarih boyunca da olmamıştır ama onlardan kaynaklanan çeşitli sorunlar yaşamadık değil. Bu sorunları geride bırakmak lazım. Bu konuda çeşitli çabalar da sarf ettik ve Sayın Cumhurbaşkanımızın Merkel ile yakın temasları var. Daha önceki Dışişleri Bakanı Sigmar Gabriel ile önce, şimdi de Heiko Maas ile yoğun çaba sarf ediyoruz ve bu ziyaretin önemli bir dönüm noktası olacağını düşünüyoruz, ilişkilerde yeni sayfa açmak için.''
Hollanda ile karşılıklı büyükelçilerin atandığını ve artık o günleri bir daha yaşamak istemediklerini belirten Çavuşoğlu, yaşananların çok yanlış ve diplomaside görülmemiş olaylar olduğunu, bunlardan ders alınması gerektiğini ve tekrar yaşanmaması gerektiğini vurguladı.
Çavuşoğlu, şunları kaydetti:
''Almanya'nın ardından Fransa'ya geçiyoruz ve sadece Suriye konulu Fransız Dışişleri Bakanı Jean-Yves Le Drian ile uzun bir görüşme yapacağız. Siyasi süreci, İdlib'i ve diğer konuları ve tabii terörle mücadele. Oradan da Cenevre'ye geçerek Batı Balkanlar Toplantısı'na katılacağız ki bu, çok çok önemli. Batı Balkanlar'daki kırılganlık her zaman var, özellikle seçim zamanlarında bu biraz daha risk arz ediyor.''
Çavuşoğlu, birçok ülkenin cumhurbaşkanlarının ve başbakanlarının katıldığı bu toplantıya Cumhurbaşkanı Erdoğan adına katılacağını ve Türkiye'nin Batı Balkanlar'a olan desteğini yineleceklerini ifade etti.
''KIBRIS MÜZAKERELERİNE LAF OLSUN DİYE BAŞLAMAK ANLAMSIZ''
Kıbrıs sorununa ilişkin de değerlendirmede bulunan Çavuşoğlu, Kıbrıs konusunda New York'ta gayri resmi görüşmeler yaptıklarını söyledi.
Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, şunları söyledi:
''Daha önceki çabalarımız maalesef sonuç getirmedi. En son Crans Montana'daydı. Artık yeni bir müzakereye başlamak için neyi müzakere edeceğimizi, ne için müzakere edeceğimizi kendi aramızda konuşup kararlaştırmamız lazım. Bir başarısızlığı daha kimse hazmedemez. O nedenle bu görüşmelerimizi sürdürüyoruz. Üç garantör ülkenin dışişleri bakanı olarak da yine bir öğle yemeğinde bir araya geldik. Rum tarafı ile de görüşülüyor. Tüm taraflarla görüşmek lazım. Zaten KKTC ile biz sürekli görüşüyoruz. KKTC Dışişleri Bakanı burada. Onunla da bu konuları görüştük, hem ben hem Cumhurbaşkanımız kendilerini kabul ettiler. Bu tür gayri resmi görüşmelerimizi sürdüreceğiz. İzmir'de de Kocias ile bu konuyu konuştuk. Neyi müzakere edeceğimizi kararlaştırmadan ve sonuç odaklı bir müzakere olmadan tekrar müzakereye laf olsun diye başlamanın anlamsız olduğunu herkes gördü, dünya da gördü, biz de böyle düşünüyoruz. BM'ye de bu düşüncelerimizi ilettik.''
BAKAN ÇAVUŞOĞLU'NUN NEW YORK TEMASLARI
Çavuşoğlu, Çin Dışişleri Bakanı Wang Yi, Burkina Faso Dışişleri Bakanı Alpha Barry, Gambiya Dışişleri Bakanı Mamadou Tangara ve Estonya Dışişleri Bakanı Sven Mikser ile bir araya geldi.
Çavuşoğlu, Birleşmiş Milletler (BM) 73. Genel Kurulu görüşmeleri için bulunduğu ABD'nin New York kentinde temaslarını sürdürdü.
Bakan Çavuşoğlu, BM Genel Merkezinde Çin, Burkina Faso, Gambiya ve Estonyalı mevkidaşlarıyla ayrı ayrı görüştü.
Çavuşoğlu'nun ikili temasları basına kapalı gerçekleşti.
Bakan Çavuşoğlu ayrıca Türkiye, Ürdün, Japonya, İsveç ve AB tarafından BM Filistin Mültecilerine Yardım Ajansının (UNWRA) bütçe açığına dikkat çekmek ve yeni mali katkı taahhütleri temin etmek üzere düzenlenen toplantıya katıldı.