Doğu ve Güneydoğu'da İHA kameralarına konuşan vatandaşların çoğu Türkiye'nin refaha ulaşması, istikrar, darbelerin yaşanmaması ve güçlü bir ülke için "evet" diyeceklerini belirtti.
İhlas Haber Ajansı (İHA), Doğu ve Güneydoğu'da yeni anayasanın oylanacağı referandumu sokağa sordu. Diyarbakır, Mardin, Elazığ, Siirt, Tunceli, Bingöl, Batman ve Şırnak'ta, referandumda "Hayır" oyu kullanacağını belirten vatandaşların çoğu, düşüncelerini kameralar önünde açıklamaktan çekindi. Kameralara konuşan vatandaşların çoğu ise Türkiye'nin refaha ulaşması, istikrar, darbelerin yaşanmaması ve güçlü bir ülke için "Evet" diyeceklerini belirtti.
DİYARBAKIR
Sidal Baht, "Ülkemiz için iyi olacağını düşünüyorum. Türkiye bugüne kadar birçok şey atlattı. Birçok şeyden ödün verdi. Yakın zamanda yaşamış olduğumuz 15 Temmuz darbe girişimi var. Bu, Türkiye'nin artık parlamenter sistemle değil de başkanlık sistemi ile yönetilmesi gerektiğini bize açık bir şekilde gösterdi. Bütün dünyanın gözü Türkiye'nin üzerinde ve Türkiye ümmetin umudu. Ülkemizin istikrarı ve daha güçlü bir şekilde yola devam etmesi için Diyarbakırlı bir birey olarak "Evet" diyorum" dedi.
Üniversite öğrencisi Nejat Şeker, "Diyarbakır'ın yeni Anayasa ile terör belasından kurtulacağına inanıyorum. O yüzden "Evet" diyorum. Bu ülkenin istikrarı için iyi bir sistem olduğunu düşünüyorum" dedi.
Serbest meslek sahibi Abdurrahim Berer, "Evet oyu kullanacağım. Ülkemiz ve şehrimiz için bunun daha iyi olduğunu düşünüyorum. Kaos ortamının ortadan kalkması, şehrimizin artık refaha kavuşması için ve çok başlılığa karşı olduğum için evet demeyi düşünüyorum. Artık darbelerin "D'sinin geçmemesi için evet diyeceğim" diye konuştu.
MARDİN
Esin Alatekin, "Yeni anayasanın onaylanması çok güzel oldu çünkü ülkemiz bir darbe anayasasıyla yürütülüyordu ve bunun acilen değişmesi gerekiyordu. Yeni anayasanın değişmesiyle ve referandum ile birlikte Cumhurbaşkanlığı sisteminin ülkemize gelmesi ülkemiz için çok yararlı olacaktır. Hatta geç kalmış bir sistem olduğunu düşünüyorum. Yeni Cumhurbaşkanlığı sistemiyle tek başlılık, tek başlı bir yönetim olacak, çift başlılık ortadan kalkacak. Yasama, yürütme ve yargıdaki sert kuvvetler ayrılığı birbirinden ayrılacak ve yasamanın yürütme üzerinde olan etkisi tamamen ortadan kalkmış olacak" dedi.
Remziye Aşar, "Yeni anayasa Türkiye için çok gereklidir. Darbe anayasasıyla yönetiliyorduk. Bu yüzden yeni anayasanın Türkiye'ye çok olumlu etkileri olacaktır. Hem dış güçlerden olan tehditlerden hem de iç tehditlere karşı olumlu olacağını düşünüyorum. Çok güçlü bir Türkiye bekliyoruz. İnşallah hepimiz devletimizin yanındayız" dedi.
Ahmet Bozkuş, "Bizler de yeni anayasayı yakından takip ediyoruz. Çağımızın ihtiyaçlarını karşılanmamaktadır hatta geç kalınmış bir durumdu. Yeni Cumhurbaşkanlığı sistemi de çok iyi olacaktır. Ülkemizde tek başlılık olacaktır. Görüş ayrılıkları olmayacak, sistem çok daha hızlı ilerleyecektir" şeklinde konuştu.
ELAZIĞ
Sebahat Bağıran, "Ülke tek kişi olarak yönetilsin. İşler orada oraya gitmesin. Kimi karar veriyor kimi veremiyor. Ben istiyorum ki tek kişi karar versin. Tek kişi karar verdi mi ülkeye haliyle güzel bir şekilde yönetilir. Onun için ben referanduma evet diyorum. İnşallah benim gibi düşünenlerde olur" diye konuştu.
Celal Balıbey, "Şu anki anayasamız zaten darbeler zamanından gelen bir anayasadır. Devletimizde ülkemiz için yeni bir anayasa düzenledi. Bu anayasa da meclise sunuldu ve meclis bunu onayladı. Ben de ülkemin bekası için referanduma "Evet" diyorum" dedi.
Ramazan Canpolat, "Evet diyeceğiz. Olması gerekende budur. Ülkenin daha iyi bir yere gelmesi için "Evet" demezsek başka bir şey olmaz" dedi.
TUNCELİ
Cengiz Solmaz, "Yeni anayasada bize uygun yasa yok. Cumhurbaşkanı kendisine özel bir yasa çıkarmış onun için "Hayır" diyoruz" dedi.
Rojda Uygurlar, "Ölümlerin olmadığı bir yıl diliyorum. Bunun için "Hayır" diyorum" dedi.
Kaplan Yüksel, "Biz referandumda "Hayır" oyu kullanacağız. "Hayır" dememizin sebebi toplumsal. Bu CHP'nin, HDP'nin, MHP'nin meselesi değil. Bu Türkiye'nin meselesi, her yurttaşın meselesi. Türkiye halen gelişmekte olan bir ülke. Başkanlık sistemi belki gelişmiş ülkelerde olabilir ama gelişmekte olan ülkelerde çok zor bir olay" dedi.
SİİRT
Murat Özekinci, "Türkiye'nin mevcut bir anayasa süreci vardır. Bilindiği gibi 1982 anayasası çok karmaşık ve darbeci bir anayasadır. Türkiye yenilikçi, özgürlükçü ve daha çok demokratik bir anayasa istiyor. Bizler de Siirt halkı ve Siirt gençliği olarak yeni anayasaya "Evet" diyoruz" dedi.
Ayhan Eren, "Daha güçlü bir Türkiye için, çocuklarımız için ve güzel bir yarınlar için "Evet" diyoruz. Biliyorsunuz reisimiz iyi şeyler planlıyor ki "Evet" diyor. Biz de yeni anayasaya "Evet" diyoruz" dedi.
Ekrem Bilek, "1982 anayasasının Türkiye'ye yaptığı tahribatları, siyasal ve ekonomik anlamda ülkenin dış politikası anlamında hiç istemediğimiz bir anayasadır. Yani yapılan anayasa insanları, temel sorunlarını çözebilecek nitelikte ise biz bu anayasa konusunda bir şeyler söyleyebiliriz. Bizim anayasaya bakış açımızda halka getireceği demokrasi ne kadardır? Halkın ekonomik ve sosyal sorununu nasıl çözecek? Temel İnsan haklarını nasıl çözecek? Keşke bu anayasa yapılırken Türkiye'nin gerçekliğine, demokrasi itibarine ve mevcut olan Kürt sorununun bakış açısını içine almış olabilseydi. Mutlaka farklı düşüncelerimiz olacaktı. Bizim için önemli olan insan hakları ve demokrasiye yapacağı katkıdır; ama üzülerek söyleyeyim hepimize yetecek bir anayasa olmadı" şeklinde konuştu.
BATMAN
Mekan Görük, "Parlamenter sistemin Türkiye'ye uymadığını düşünüyorum. Bize göre başkanlık sistemi Türkiye'nin önünü açacak bir sistemdir. 6-7 aydır gündemde olan başkanlık sistemini iyice araştırdık. 18 madde kabul edildi. Bu 18 maddeyi incelediğimizde gerçekten güzel maddeler var. Özellikle 18 yaşında milletvekili olma maddesi biz gençleri çok sevindirdi. İnanıyorum ki yeni Anayasa ve başkanlık sistemi ülkemize hayırlı olacaktır" dedi.
Veysi Mercimekçi, "Başkanlık sistemine bir vatandaş olarak "Evet" demek zorundayım. Çünkü 100 yıl boyunca parlamenter sistemle yönetildi ve her hangi bir adım ilerleyemedik. Benim ve benim çocuklarımın geleceği ben başkanlık sistemine "Evet" diyorum" dedi.
Rıfat Akat, "Referandumun içeriğini bilmediğimden dolayı şuanda kararsızım. Bunun içeriğini öğrendikten sonra kararımı verebilirim. Referandum ve başkanlık sistemiyle ilgili CHP bir kitapçık bastırıp dağıtacak. AK Parti ve diğer partilerde birer kitapçık bastırıp vatandaşı bilgilendirmesi lazım. Bütün partiler ellerinden geldiği kadar çabalayıp halkı bilinçlendirsinler. Biz de ona göre referandumda "Evet" ya da "Hayır" diyebilelim" dedi.
BİNGÖL
Bayram Keskin, "Evet demek için neden çok. Birincisi Cumhurbaşkanı diyor ki beni denetleyin, iş ve işlevlerimi yargı denetimine tabi tutun ve eğer ben suçlu bulunursam beni görevden alın. Cumhurbaşkanı görevden alındığında erken seçim kararı alamıyor. Yine kurduğu partiyi belli bir aşamaya getiriyor. Cumhurbaşkanı olduğu zaman partiyle ilişiği kesiliyor ama partiyle ilişkilerinin devam etmesi için siyaset daha da aktif hale getiriliyor. Yeni dönemde bakan seçildiğinde milletvekilliği görevi düşüyor. Yine dışarıdan cumhurbaşkanlığı yardımcıları alınabiliyor. Yeni anayasayla yargı tarafsız ve bağımsız oluyor. "Evet" demek için bütün bu nedenler yeterlidir ve onun için "Evet" diyoruz" dedi.
Abdullah Butaku, "Yeni anayasa aslında iyi bir şey. Ülkenin sürekli aynı yasalarla idare edilmesi doğru değil. Ancak yeni anayasanın halka iyi anlatılması lazım. Biz şu anda yeni anayasada nelerin olduğunu tam anlamıyla bilmiyoruz. Halkın kafasındaki soru işaretlerinin giderilmesi lazım. Biz bu aşamada diyoruz ki iyi bir çalışma yapılsın ve ülkemiz için hayırlı olan neyse Allah onu yapsın. Yeni anayasanın halktan geçmesi, halk tarafından onaylanması doğru bir karardır. Yasalar sürekli meclis ve cumhurbaşkanı tarafından yapılıyordu ve halkın temsiliyet noktasında sıkıntı oluyordu. Anayasanın referanduma gelmesi olumludur ve biz olumlu olan her şeye destek veriyoruz. Ancak anayasanın iyi bir şekilde halka anlatılması lazım ve kafamızdaki soru işaretlerinin giderilmesi lazım" diye konuştu.
ŞIRNAK
Rahmet Taşar, "Referandum süreci ile ilgili söyleyebileceğimiz, herkesin iddia ettiği bir rejim değişikliği olduğuna inanmıyorum. Aksine bütünleyici, yapıcı bir anayasa olduğunu düşünüyorum. Bununla beraber çift başlıklı sistemin gideceği, daha kararlı, daha çözüm sağlayabilecek, hükümet, cumhurbaşkanı ve devlet işbirliği olacağını düşünüyorum. Bu yüzden de Şırnak'ımızın geçmişteki sorunları baz alındığında Şırnak halkı olarak, kesinlikle seçimdeki kararımızın "Evet" olduğunu ve mutlaka çok yüksek bir derecede "Evet" çıkacağını düşünüyorum" dedi.
Cihat Taşkın, "Özelikle darbe ürünü olan anayasasının geçmişten bugüne taşımış olduğu bir takım olumsuz izler, olumsuz sıkıntılar da olduğu için bu şuura sahip olduklarından vatandaşlarımızın da "Evet" yönünde iradelerini kullanacakları noktasında düşünce sahibiyiz. Yeni anayasa ile ilgili gerek yazılı ve görsel medyada çok tartışmalar, söylentiler dönüp dolaşıyor. Ancak hali hazırda mevcut anayasanın darbe ürünü, askeri zihniyet, askeri cuntanın ürünü bir anayasa olması noktasında bir bilgiye sahip olduğumuz için yapılacak bir değişikliğinde devletimiz için, milletimiz ve halkımız içinde olumlu bir takım gelişmeleri beraberinde getireceğine kanaatimiz sonsuz. En azından böyle bir düşünce taşıyoruz. Gönül isterdi ki geniş bir toplumsal uzlaşma ve mutabakat dahilinde darbe ürünü olan anayasamızın tümden, komple değişmesiydi. Ancak bu toplumsal mutabakat kültür sağlanamadığı için mevcut hali ile yapılacak değişikliklerinde en azından Türkiye'nin önünü açacağını düşünüyoruz. İki başlı yönetim, iki başlı siyasal model bu kısmi anayasa değişikliği ile birlikte geride kalacaktır. Bürokratik vesayetin etkisinin azaltılmasına yardımcı olacaktır. Siyasi iradenin en azından faaliyet yapma, proje geliştirme, yasal reform yapma noktasında bütün engel ve problemlerin kaldırılacağını düşünüyoruz biz. Kısmi anayasa değişikliği neticesinde. Bu vesileler dahilinde bizimde oyumuz "Evet" olacaktır" dedi.
Ayşe İskenderoğlu, "Ülkemizin yeni bir anayasaya ihtiyacı olduğunu tüm kesimler tarafından 5 yıldır tartışılmaktadır. Ve yeni bir anayasanın oluşması için bir ihtiyaç haline gelmiştir. Yeni anayasadan beklentilerimiz öncelikle halkın anayasası olması. Bu anayasa toplumsal uzlaşı ile güçlü bir devlet, ideal bir anayasanın yapılması ile olacaktır. Anayasanın toplumsal uzlaşı ile olması ülkemizde istikrarı sağlayacak, terörün bitmesini sağlayacak, ekonominin düzelmesini sağlayacaktır. Bu halkın geleceğe umut ile bakmasını sağlayacaktır. Yeni anayasanın hukukun üstünlüğünü, temel esasına dayandıracağı için başarılı olacağını düşünüyorum. Türkiye genelinde referandumun "Evet" çıkmasına olumlu bakıyoruz. İnşallah ülkemizdeki selameti ve bu huzursuzluk ortamın bitmesini sağlayacaktır" şeklinde konuştu.
(Emrah Kızıl - Ercan Topaç - Kamil Cankılıç - Mehmet Niyazi Deniz - Mehmet Şükrü Yıldırım - Melih Yiğit - Neriman Çelebi - Osman Arslan - Yılmaz Atar /İHA)