Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi (KSÜ) İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi (İİBF) tarafından Kahramanmaraş Büyükşehir Belediyesinin katkılarıyla düzenlenen “Göç Hareketlerinin Sosyo-Ekonomik ve Siyasal Etkileri” temalı “1.Uluslararası Kahramanmaraş Yönetim Ekonomi ve Siyaset Kongresi” (KAYES) Polis Akademisi Öğretim Üyesi ve Ortadoğu Uzmanı Prof. Dr. Mehmet Şahin’in katıldığı açılış oturumuyla başladı.
KSÜ Cahit Zarifoğlu Konferans Salonunda gerçekleştirilen kongre açılış programının açış konuşmasını Kongre Düzenleme Kurulu Onursal Başkanı ve KSÜ Rektörü Prof. Dr. Durmuş Deveci yaptı. “Mülteci krizi, bir insanlık krizi olarak ele alınması elzem olan ve insanî temelde yaklaşılması ve çözülmesi gereken bir krizdir.” diyen Rektör Deveci, “Mültecileri ve yaşadıkları dramları bir istatistik olarak algılamak ve kayıtsız kalmak, vicdan taşıyan insanlar ve ülkeler için kabul edilebilir bir durum değildir.” şeklinde konuştu.
Suriye’de 2011 yılından bugüne 500 bin insanın öldüğünü ve 6,5 milyon insanın zorla mülteci konumuna düşürüldüğünü hatırlatan Rektör Deveci, “Bu krizde batı sınıfta kalmış, tüm yük Suriye’nin sınırındaki üç ülkeye, Türkiye, Ürdün ve Lübnan’ın omuzlarına binmiştir. Batı, mültecilere kapılarını kapatırken büyük güçlerin yol açtığı boşlukları bölgesel bir güç ve aktör durumunda olan Türkiye doldurmuştur.” diye konuştu.
Kongre Düzenleme Kurulu Başkanı ve KSÜ Rektör Yardımcısı Prof. Dr. İbrahim Örnek ise KAYES’i Suriyeli mültecilerin durumlarına ve geleceklerine yönelik yürütülen hem akademik hem de saha çalışmalarını görmek amacıyla düzenlediklerini ifade etti.
Farklı ülkelerden ve çeşitli üniversitelerden 110 akademisyenin yanı sıra kurum ve kuruluş temsilcilerinin katılımlarıyla 12-14 Ekim tarihleri arasında bildiriler sunulacağını ve konunun tüm yönleriyle ele alınacağını söyleyen Rektör Yardımcısı Prof. Dr. İbrahim Örnek, kongre boyunca 4 özel oturum ve 25 akademik oturum düzenleneceğini ve toplamda 122 akademik bildirinin sunulacağını belirtti.
Prof. Dr. Mehmet Şahin: “Türkiye dünyanın en fazla mülteci barındıran ülkesi”
Açılış konuşmalarının ardından Polis Akademisi Öğretim Üyesi ve Ortadoğu Uzmanı Prof. Dr. Mehmet Şahin, “Ortadoğu’da Göç: Neden, Sonuç, Mücadele” başlıklı konuşmasını gerçekleştirdi.
Dünya üzerinde 65,5 milyon insanın zorunlu nüfus hareketine tabi olduğunu belirten Prof. Dr. Mehmet Şahin, bu rakamın 54 milyonunu Ortadoğu’da gerçekleşen zorunlu nüfus hareketlerinin oluşturduğunu söyledi.
“Ortadoğu’da her 10 kişiden biri mülteci, sığınmacı ya da yerinden edilmiş insan konumunda yaşamak zorunda bırakılıyor.” diyen Şahin, bu duruma bölgede yaşanan iç çatışma, siyasi istikrarsızlık, şiddet, insan hakları ihlalleri veya dış müdahalelerin neden olduğunu söyledi.
Türkiye’nin, nüfus oranı bakımından Lübnan ve Ürdün’ün ardından en çok mülteci barındıran 3. Ülke olduğuna işaret eden Şahin, mülteci sayısı bakımından ise 3 milyonu aşkın mülteciyle dünyanın en çok mülteci barındıran ülkesi konumunda olduğunun altını çizdi.
Ortadoğu’da yakın tarihte gerçekleşen mülteci hareketliliği ve zorunlu göç olaylarına ilişkin bilgiler veren Şahin, İsrail tarafından kendi toprakları dışında yaşamaya zorlanan Filistinli sayısının Gazze ve Batı Şeria’da yaşayan Filistinlilerden daha fazla olduğunu ifade etti.
Zorunlu göç hareketleri ile birlikte radikalleşmenin temellerinin atıldığını söyleyen Şahin, “Siyasi istikrarın ve toplumsal bütünlüğün olmadığı yerlerde toplumun ve siyasi kodların bozulduğunu, kodsuz bir sürecin başladığını ve bu şekilde o coğrafyanın dış müdahalelere daha açık hale geldiğini kolaylıkla söyleyebiliriz.” şeklinde konuştu.
Bölgede yaşanan savaşlar ve süren iç çatışmalara ilişkin değerlendirmelerde bulunan Şahin, “İşleyen siyasi sistem ve ekonomik sistem kurulmadığı sürece bu krizler sürmeye devam edecektir.” dedi.
“Ortadoğu’yu anlamak için söylem değil yürütülen eylemler üzerinden değerlendirme yapmanız gerekir.” diyen Şahin, PYD ve YPG’nin PKK’nın uzantısı değil bizzat kendisi olduğunun altını çizdi.
Suriye ve Irak’ın kuzeyinde Kürt devleti kurma girişimlerine ilişkin katılımcıların yönelttiği soruları cevaplandıran Prof. Dr. Şahin, “Ortadoğu’da yapılmak istenen, İsrail üstündeki bütün tepkiyi Kürtlerin üzerine çekebilmek. Kürtler, hem İsrail hem de Amerika Birleşik Devletleri başta olmak üzere bazı ülkelerin dış politikalarının çıkarları için bölgede çalışacak silahlı asker yapılmak isteniyor.” ifadelerini kullandı.
“Bin yıldır beraber yaşayan Türkler, Kürtler, Türkmenler, Araplar ve Farsların yani Müslümanların arasındaki barışı bozup Kürtleri Türlerle düşman etmek istiyorlar. Kürtleri Farslarla düşman etmek istiyorlar. Kürtleri Araplarla düşman etmek istiyorlar.” diyen Şahin, “İslam dünyasındaki parçalanma en çok İsrail’in işine yarar.” dedi.
Ürdün Suriyeli Göçmen İdaresi Daire Başkanı Matar: “Suriye’de savaşın kısa vadede biteceğini düşünmüştük”
Kongre açılış oturumu kapsamında konuşan Ürdün Haşimi Krallığı İçişleri Bakanlığı Suriyeli Göçmen İdaresi Daire Başkanı Tuğgeneral Jihad Matar da Ürdün’de gerçekleşen mülteci hareketliliğine ilişkin katılımcıları bilgilendirdi.
Göçmenleri mülteci olarak değil, dost, kardeş ve meslektaş olarak gördüklerini ifade eden Tuğgeneral Matar, “Onları misafir ediyor ve milli kültürlerini korumalarına yardımcı oluyoruz.” dedi.
“Suriye’de yaşanan savaşın kısa vadede biteceğini düşünmüştük. Fakat bizim düşündüğümüz gibi olmadı.” diyen Matar, Ürdün’ün 1 milyon 300 bin Suriyeli mülteciye ev sahipliği yaptığını belirtti.
Açılış oturumu kapsamında bir de panel gerçekleştirildi. Panel başkanlığını Rektör Yardımcısı Prof. Dr. İbrahim Örnek’in yaptığı “Suriyeli Sığınmacılara Yönelik Mahalli Hizmetler” konulu panele konuşmacı olarak Kahramanmaraş Büyükşehir Belediyesi Genel Sekreteri Züver Çetinkaya, Kilis Belediye Başkan Yardımcısı Cuma Özdemir ve Osmaniye Belediye Başkan Yardımcısı Sehavet Aslankurt katıldı.