Kahramanmaraş'ın Elbistanlı ilçesinde mühendisler Emre Yevgi ve Özer Baltacı'nın, civcivlerin cinsiyetinin belirlenmesi için geliştirdikleri "Autogender" isimli proje, yaklaşık 7 bin başvuruyu geride bırakarak "TÜBİTAK 1512 Bireysel Genç Girişimci" programı kapsamında 150 bin TL destek almaya hak kazandı.
Erciyes Üniversitesinden mezun olan Elektrik-Elektronik Mühendisi Emre Yevgi (27) ile Ortadoğu Teknik Üniversitesinin (ODTÜ) İnşaat Mühendisliği Bölümünden mezun olan aynı yaştaki Özer Baltacı, dünya genelindeki piliç sektörünün önünü açacak bir projeye imza attı. Elbistanlı mühendisler, patent başvurusunu yaptıkları yazılımla, sadece Türkiye'de değil dünya genelindeki piliç sektörünün en büyük sorunlarından birini kökten çözüme kavuşturacak ve milyonlarca liralık masraftan kurtaracak. Buluş, kuluçkadan çıkan 1 günlük civcivin cinsiyeti tespit etmeye yarayan elektronik düzenekten meydana geliyor ve cinsiyet tespit işlemi manuel olarak uzman kişiler tarafından gerçekleştiriliyor. Dünya genelinde çoğunluğunu Güney Korelilerin oluşturduğu çok kısıtlı istihdam havuzundaki insanların, 3 yıl gibi bir eğitimden sonra uzmanlaşabildiği ve adına seksör denilen kişilerin yaptığı civcivlerin cinsiyetini belirleme işi, bilgisayar yazılımı ile 3 saniye gibi kısa bir sürede yapılabilecek. "Auotogender', yüzde 1-2 gibi çok düşük hata payı ile çalışacak.
"Kanat, tüy ve ses frekansı gibi farklılıklardan yola çıkarak civcivlerin cinsiyetini belirleyen bir yazılım geliştirdik"
Tavuk firmalarının, yeni doğan civcivlerin cinsiyetlerini belirlemek ve horoz-tavuk ayrımını yapmak için çok büyük bütçeler ayırdığını fark eden Elbistanlı mühendisler Yevgi ve Baltacı, geliştirdikleri özel bir yazılımla sektörü ciddi bir yükten kurtarmaya aday buluşun sahibi oldu. Yevgi ve Baltacı, "Civcivlerin neden hepsi horoz çıkıyor? Bu konuda bir araştırma yaptık ama bunu gözle anlamak için 3 yıllık bir eğitim gerektiğini öğrendik. Bu işin, kameralar ve yazılımla da yapılacağını düşündük. Kullanacağımız teknolojide ortalama hata payı yüzde 1-2 arasında. Kanat, tüy ve ses frekansı gibi farklılıklardan yola çıkarak civcivlerin cinsiyetini belirleyen bir yazılım geliştirdik. Kamera ya da tasarladığımız özel bir filtre sayesinde aldığımız değerleri mikro denetleyiciye yerleştirdiğimiz bir karar verme algoritmasıyla değerlendirip, erkek ve dişi arasındaki fizyolojik ya da anatomik farklardan faydalanarak cinsiyet tayin edecek. Biz, görüntü işleme ve makine öğrenmesi teknolojilerini kullanarak aradaki farkları tespit edip çıktı verecek bir elektronik düzenek tasarladık. Bizim geliştirdiğimiz sistemde bilgisayar yazılımı var, görüntüyü almak için kamera ve kodların koşturulduğu mikro denetleyici var. Kalifiye olmayan bir çalışan, civcivi kameraya tutacak ve mikro denetleyici görüntüyü işleyip maksimum 3 saniyede cinsiyetini belirleyecek bir çıktı verecek" dedi.
"Sadece Türkiye'de değil dünyada da sektörün önünü açacak bir buluş olacak"
'Auotogender" isimli projelerinin TÜBİTAK'a yapılan 6 bin 900 başvurunun arasından desteğe değer görüldüğünü kaydeden Yevgi ve Baltacı, "Biz ilk olarak Ortadoğu Teknik Üniversitesine başvurduk. Toplamda bin başvuru vardı. Bu projelerden 25'i seçildi ve TÜBİTAK'a yönlendirildi. TÜBİTAK'a ise diğer kurumlardan gelen toplamda 6 bin 900 başvuru yapılmıştı. Bu projelerden de sadece 220 proje destek almaya hak kazandı. Patent başvurusunu yaptık. İnşallah, alacağımız destekle projemizi hayata geçirip seri üretime başlayacağız. Türkiye'deki tavuk sektöründe haftada 18 milyon dünya genelinde ise haftada 900 milyon civcivin ayıklanması gerekiyor. Yıllık olarak hesaplandığında milyarlarca liralık büyüklüğe ulaşıyor ve tavuk firmalarının Güney Koreli ile yerli seksörlere verdiği paralar da çok ciddi boyutlarda. Bizim projemiz hayata geçtiğinde, sadece Türkiye'de değil dünyada da sektörün önünü açacak bir buluş olacak" şeklinde konuştu.