Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi (KSÜ) Fen Edebiyat Fakültesi Tarih Bölümü Türkiye Cumhuriyeti Tarihi Anabilim Dalı Başkanı Yrd. Doç. Dr. Cengiz Şavkılı, TRT Çukurova Radyosu Akdeniz’den Toroslara Programı yayınına katılarak, “Maraş Millî Mücadelesi ve 12 Şubat Kurtuluş Günü” konulu söyleşi gerçekleştirdi.
İlk olarak 22 Şubat 1919’da İngilizlerin, ardından 15 Eylül 1919’da Fransızların Maraş’ı işgal ettiğini hatırlatan Yrd. Doç. Dr. Cengiz Şavkılı, “Maraş’taki İngiliz işgal kuvvetleri başta Hintli olmak üzere diğer sömürgelerden getirilen askerlerden oluşmaktaydı. Hintli Müslüman askerlerin varlığı uygulamaları yumuşatırken halkın tepkisini de engellemiştir. Nispeten sakin geçen İngiliz işgal döneminin ardından 15 Eylül 1919’da bölge Fransızlar tarafından işgal edilmiştir. Maraş’ın Fransızlarca işgalinden sadece birkaç gün sonra 31 Ekim 1919’da ‘Sütçü İmam Vakası (Uzunoluk Olayı)’ meydana gelmiştir.” diye konuştu.
Fransızlardan güç alan Ermenilerin hakaretleri, millete, dine ve mukaddesata dil uzatmalarının neticesinde Sütçü İmam’ın ilk tepkiyi verdiğini belirten Şavkılı, “31 Ekim 1919 tarihinde Maraş’ın kahraman bir evladı olan Sütçü İmam, işgalci Fransız ve Ermeni saldırganlara karşı Türk’ün namus ve şerefine uzanan kirli elleri kırmış, Millî Mücadelenin ilk kurşununu atarak bu kutsal mücadelenin fitilini ateşlemiştir.” dedi.
27 Kasım 1919 akşamı Maraş kalesindeki Türk bayrağının indirilmesinin, şehrin kurtuluşu ile sonuçlanacak olan olayları başlattığına dikkat çeken Şavkılı, “Bayrak Hadisesi” sonrası yaşananları şu şekilde özetledi: “28 Kasım sabahı Maraş’ın ileri gelenlerinden Avukat Mehmet Ali (Kısakürek) Bey, yedi adet beyanname yazarak oğlu Şahap vasıtası ile bu beyannameleri Ulu Camii, Sarayaltı ve Çarşıbaşı gibi şehrin belirli yerlerine astırdı. Cuma namazını kılmak için şehrin her tarafından insanlar Ulu Camiye akın akın gelmişti. Cemaat arasında ‘Bayraksız namaz kılınmaz’ şeklinde bir uğultu kopmuş ve hutbeye çıkan Ulu Camii İmamı Rıdvan Hoca cemaate şöyle seslenmiştir: ‘Hürriyeti olmayan bir milletin Cuma namazı kılması caiz değildir.’ Bu yönde atılan sloganlar ile cemaatin, sancağı alarak kaleye doğru hücum etmesiyle halk içinde yer alan onbaşı Osman Erşan bayrağı kale burçlarına dikmiş ve Cuma namazı kalede eda edilmiştir.”
“Yaşanan bu olaylar halk içinde bir kıpırdanma oluşturmuş ve doğal bir süreç içinde hızla Kuvâ-yi Milliye örgütleri kurulmuştur. Bu teşkilatlanmayı bir sisteme bağlamak üzere 30 Ekim 1919 tarihinde Mustafa Kemal Paşa tarafından Maraş Bölgesi Kuvâ-yi Milliye Teşkilatı Reisliğine Üsteğmen Asaf Bey (Kılıç Ali) atanmıştır.” şeklinde konuşan Yrd. Doç. Cengiz Şavkılı, “Bu örgütlü teşkilatlanmanın ardından başlayan Maraş’ın kurtuluş savaşı Arslan Bey idaresinde 22 gün sürmüş ve Maraş halkı mücadelesini zaferle taçlandırmıştır. Bu mücadele Millî Mücadele’nin ilk zaferi olarak tarihte altın harflerle yerini almıştır. Maraş, bu sembol kahramanlığına binaen Meclis tarafından 5 Nisan 1925 tarihinde İstiklal Madalyasıyla ödüllendirilmiş ve 7 Şubat 1973 tarihinde ise şehre ‘Kahraman’ unvanı verilerek şehrin adı Kahramanmaraş olmuştur.” dedi.