Öncelikle, Araştırmak Nedir?
Araştırmak, gerçeği aramak demektir.
Bu çerçevede, konuların temeline inilmelidir.
Özetleyerek ifade etmek gerekirse, araştırmak, konuların temeline inerek, gerçeği aramak demektir.
Araştırmanın Temel İlkesi
Araştırmanın temel ilkesi, “Hiçbir şeye inanmamaktır. Her şeye olabilir gözüyle bakmaktır.”
Araştırırken, Ne Yapılmalıdır?
İnceleme
Araştırma süreci içerisinde, dosyalar, kitaplar, gazeteler ve dergiler incelenilmelidir.
Başvurma
Kütüphanelere ve arşivlere başvurulmalıdır.
Bunun dışında, ayrıca, veri bankalarına başvurulmalıdır.
Dinleme
Kasetler dinlenilmelidir.
İzleme
Filmler ve videolar izlenilmelidir.
Danışma
Bilirkişilere danışılmalıdır.
Söyleşi Yapma
İlgili kişiler ile söyleşiler yapılmalıdır.
Haber Üretimi Öncesi
Haber üretimi öncesi, gazeteci, gerekli ve önemli birtakım şeyler yapmalıdır.
Bilgi Derleme
Gazeteci, haberinde yer vereceği bilgileri derlemelidir.
Yazılı Metinlere ve Canlı Kaynaklara Başvurma
Öyle ki; bu süreçte, gazeteci, yazılı metinlere başvurmalıdır.
Gerektiğinde, canlı kaynaklara başvurmalıdır.
Gazeteci, Asla Azla Yetinmemeli
Dolayısıyla, gazeteci, kendisine sunulanla, asla yetinmemelidir.
Asıl Olan Nedir?
Asıl olan araştırmaktır.
Gazeteci, elzem konuları araştırmalıdır.
Çeşitli Kaynaklara Başvurma
Bu bağlamda, gazeteci, ayrıca, çeşitli kaynaklara başvurmalıdır.
Zorluklarla Dolu Aşama
Şüphesiz; haber üretimi öncesinin bu aşaması yani çeşitli kaynaklara başvurup, araştırma yapmak, zorluklarla doludur.
Kısacası, zordur.
Olayların İki Yüzü
Kimi olayın iki yüzü bulunur. Vardır:
Görünen yüzü ve gizem içinde olan yüzü…
Öyle ki; gizem içinde olan ikinci yüz, genelde örtülüdür veyahut saklanmıştır.
Bu nedenle, bu yüz, kolay kolay görülmez.
Araştırmacı Gazetecilik Yaklaşımı
Eğer konuya araştırmacı gazetecilik açısından yaklaşılırsa ve bu doğrultuda, bakılırsa, gizem içinde olan, gizlenen yüzü yani olayların gizlenen gizemli yüzlerini ortaya çıkarmak, basının ve dolayısıyla, gazetecinin başlıca ve temel görevlerinden biridir.
Gazetecilik ve Değerlendirilişi
Gazetecilik, günümüzde, üç farklı üslûp içerisinde değerlendirilir.
Birinci Yaklaşım
Birinci yaklaşıma göre, haber yapma süreci, gazetecilik kuruluşunun ekonomik yapısıyla ilişkilendirilir.
Keza, bu süreç, ekonomik yapıyla ilintilidir.
Temel Felsefesi
Gazetecilik kuruluşunun özel girişim veya devlet elinde bulunması, bu yaklaşımın temel felsefesini oluşturur.
Temel Amaç: Kâr Etmektir
Özel girişimin veya devletin temel amacı ise, kâr elde etmektir.
Gazetecilik, Toplumsal Kurum Mudur?
Gazeteciliğin mevcut düzeni koruyan bir toplumsal kurum olup olmadığı tartışılır.
Başlı Başına Bir Tartışma Konusu
Dolayısıyla, bu, başlı başına bir tartışma konusudur.
İkinci Yaklaşım
İkinci yaklaşımda, gazetecinin haber verirken, bağımsızlığı ve karar verme gücü olup olmadığı tartışılır.
Keza, bu tartışmanın temelini, ikinci yaklaşım oluşturur.
Gazetecilerin Engellenişi
Kapitalist düzen içerisinde, gazetecilerin meslekleri ve kuruluşlarının olağan işleyişince nasıl engellendikleri üzerinde durulur.
Üçüncü Yaklaşım
Üçüncü yaklaşım, kültürün etkilerini ve özellikle de simge düzenini dikkate alır.
Biçimiyle, İkincisiyle, İlişkili ve İlintili
Bu nedenle, biçimi itibariyle, üçüncü yaklaşım, ikinci yaklaşımla, ilişkilidir. İlintilidir.
Toplumsal Görevler, Dikkate Alınır Mı?
Hayır, alınmaz.
Öyle ki; kitle iletişim araçlarının toplumsal görevlerini, her üçü de yani her üç yaklaşım da pek dikkate almaz.
Haber Yapımının Kavranma Kolaylığı
Aslında, ortak özellikleri hususunda, her üç yaklaşım da haber yapımının daha iyi kavranmasını kolaylaştırır.
Kolayca Anlaşılmaya Aracı Olma
Keza, bu üç yaklaşım da haber yapımının daha kolayca anlaşılmasına aracıdırlar.