İnsanı diğer birçok canlıdan ayıran en önemli özelliği, çıkardığı sestir ve bu sesle yaptığı iletişimdir.
Sesimizle, hem mesajımızı göndeririz hem de ona duygularımızı, sevgimizi, kızgınlığımızı ve kaygılarımızı ekleriz.
Sesimizi şekillendirebiliriz. Dolayısıyla, onu kulağa daha hoş şekle getirebiliriz.
Diksiyon
Güzel ve etkileyici konuşmak üzere, dil donatımının doğru seçilmesine ve konuşmaya yardımcı diğer öğeler ile birlikte, uyumlu bir biçimde kullanılabilmesine “diksiyon” denilir.
Diksiyon kelimesi, Latince, “söz söylerken, sözcüklerin seçilip düzenlenerek, düşünceleri kolaylıkla anlatma tarzı” anlamına gelir.
Diksiyonun Amacı
Diksiyonun amacı, yorumculuğa ulaşmaktır.
Bunun için, bazı yöntemlere başvurulur.
Nedir Bu Yöntemler?
*Söz söyleyeni anlatmaya alıştırmak.
*Dinleyeni inandırmak ve heyecanlandırmak.
*Dinleyenin hoşuna gitmek.
Dinleyenin hoşuna gitmek ifadesiyle belirtilmek istenilen konuşmada açıklık, gerçeklik ve güzelliktir.
Bu bağlamda, bir sözün açıkça anlatılması, anlatımın inandırıcı olması, sözde ve anlatımda güzelliğe ulaşılması, diksiyonun başlıca amacıdır.
Kendimizi dinletebilmek, karşımızdakileri ikna edebilmek isteriz, değil mi?
Kısacası, başarmak isteriz.
Başarmak için ilk adım, doğru ve etkili iletişim kurabilmektir.
Bunu sağlayan ise, konuşma yeteneğimizdir.
Üstelik, herkes konuşma yeteneğini geliştirebilir.
Üslûp
Konuşmacı düşüncelerini, duygularını ve bilgilerini karşı tarafa aktarırken, “üslûp” adı verilen, birbirinden farklı taktikler kullanır.
Keza, kullanacağı üslûp, kişinin güzel ve etkileyici konuşmasında, önemli bir etkendir.
Neden?
Çünkü; konuşmacı, kullanacağı üslûbu seçerken, hitap ettiği kişinin veya topluluğun niteliğini göz önünde bulundurmak zorundadır.
Üslûp Türleri
Üç tür üslûp vardır: Sade, Yüksek ve Karışık Üslûp.
Sade Üslûp
Konuşmacının doğal ve açık anlatım kullanmasıdır.
Sade Üslûp’ta, kolay ve anlaşılır bir tarz esastır.
Pratik öğretmek, eğlendirmek, Sade Üslûbun özellikleri arasında yer alır.
Yüksek Üslûp
Konuşmacının düşüncelerini ve duygularını aktarırken, görkemli bir üslûp kullanmasıdır.
Yüksek Üslûp’ta, kelimeler seçkindir.
İmajlara ve söz sanatlarına dayalı ifadeler kullanılır.
Bu tarz konuşmaları, ancak kültürlü insanlar anlayabilir.
Karışık Üslûp
Sade ve Yüksek Üslûbun karışımıdır.
Karışık Üslûp, herkesin anlayacağı nitelikteki anlatımdır.
Öyle ki; her sosyal statüdeki insan, bu üslûbu anlayabilir.