Öncelikle, haber, nedir? Neyin ürünüdür?
Haber, verilere ve gerçeklere ilişkin bilgilendirmedir.
Haber ayrıca, medya kuruluşlarının toplumsal, politik ve ekonomik yönde, çevreyle ilişkilerinin üründür.
İlişkiler, Nasıl Meydana Gelirler?
Bu tür ilişkiler, çoğunlukla, yoğun pazarlıklar, mübadeleler, uzlaşmalar ve buna benzer etkileşimler sonucunda ortaya çıkabilirler.
İlişkiler, bazen de yönlendirmeler, baskılar ve çatışmalar şeklinde oluşabilirler.
Haber Yayını Dayanağı ve İspatı
Haber yayını, gerçeklere dayandırılmalıdır.
Doğruluğu da ispatlanabilir olmalıdır.
Haber Sunumu ve Betimlemelerde Tarafsızlık
Haberin sunumunda ve betimlemelerde de aynı doğrultuda, tarafsız davranılmalıdır.
Haber Başlıkları
Haber başlıkları, mümkün mertebe, eldeki verileri ve doğruları yansıtmalıdır.
Haber Özetleri
Haber özetleri de aynı şekilde, mevcut bilgileri ve gerçekleri yansıtmalıdır.
Gazetecilik
Gazetecilik; hak, yükümlülük, özgürlük ve sorumluluk gibi birçok kavramı, içinde barındırır.
Haber Değeri Nedir?
Söylemlerin veya eylemlerin üretiminde, seçiminde, biçimlendirilmesinde ve yayımlanmasında kullanılan profesyonel kodlar, Haber Değeri diye isimlendirilir.
Her şeyden önce, Haber Değeri, değer yargılarıdır.
Öyle ki; değer yargıları, zamana, mekâna ve toplumlara göre değişikliğe uğrarlar veya yerlerini yenilerine bırakırlar.
Dolayısıyla, bu yargılar, değişirler ya da tamamıyla yenilenirler.
Hedef Kitleye Erişimde, Ertelenme ve Engellenme
Birçok söylemin ve eylemin hedef kitleye erişimi, ertelenir veya engellenir.
Gerekçe
Ki; bunun gerekçesi, kimi söylem ve eylemin Haber Değeri taşımamalarından ileri gelir.
Zira, herhangi bir söylemin veyahut eylemin hedef kitleye ulaştırılması için, birtakım özellikler içermesi gerekir.
Doğruluk ve Dürüstlük Sağlanışı
Gazeteciler, çeşitli bilgiler iletirler iken, haberlerin doğruluğunu ve yorumların dürüstlüğünü sağlamalıdırlar.
Müdahaleye Olanak Verilmemesi
Öyle ki; gazeteciler, bu süreçte, devletin veya özel otoritenin müdahalesine kesinlikle olanak vermemelidirler.
Gazeteciliğin İki Ahlâkî İlkesi
Keza, gazeteciliğin ahlâkî ilkelerinden biri, haber ile yorum arasındaki belirgin ayrımın çizilmesidir.
Bir diğer ilke ise, haberin ve yorumun birbirine bir nebze bile olsa karıştırılmamasıdır.
Tam tersine, bunun önlenmesidir.
Öyleyse, Yorum, İçinde Ne Barındırır?
Yorum, yazanın ve yayımlayanın düşüncelerini, inançlarını ve kişisel yargılarını içerir.
Bu bağlamda, yorum, genel düşünceler veya günlük hadiseler üzerine yapılabilir.
Doğruluğu üzerine eleştiri ise, kesinlikle yapılmaz. Yapılamaz.
Niye?
Çünkü; yorum, özneldir. Kişiye özgüdür.
Yani, bireyin düşünce ve duygularına dayanır.
Yorumda, Dürüstlük ve Ahlâk
Dahası, yorumun dürüst ve ahlâkî olması sağlanmalıdır.
Verilerin ve Gerçeklerin Çarptırılmaması
Ayrıca, bazı kişiler ve kuruluşlarla ilgili olaylara ilişkin yapılan yorumlarda, veriler ve gerçekler, asla çarptırılmamalıdır.
Medya ve Taşıdığı Sorumlulukları
Medyanın topluma karşı bazı sorumlulukları vardır.
Bir başka ifadeyle, medya, topluma yani hedef kitleye yönelik, sorumluluk taşır.
Hangi Hususta?
Bilgilendirme ve iletişim hususunda.
Demokratik Yaşantı Öğeleri – Terimleri
Öyle ki; günümüzde, demokratik yaşantı içerisinde, çok önemli iki öğe vardır: Bilgilendirme ve İletişim.
Medya ve Görevi
Medya, topluma karşı taşıdığı sorumluklarıyla, önemli rol oynar.
Bu Rol, Ne Önem Arz Eder?
Kişisel davranışların, demokratik yaşayışın ve toplum bilincinin gelişmesi gibi önem arz eder.
Bu bağlamda, medyanın bu rolü, tamamıyla önemlidir. Elzemdir.