*HACE*: EFENDİ, AĞA, SAHİP, ÖĞRETEN, ÖĞRETMEN, HOCA ANLAMINDADIR...
Hep söyleriz ama kimdir, nedir neyin nesidir bu Hace Yada halk arasında yerleşik ismi İle HACI BEKTAŞ-İ VELİ.Araştırdım ve Meraklı olanlar okusun diye yazdım.
İşte bir tarih derlemesi;
- HACE BEKTAŞİ VELİ ‘Mİ?
- HACI BEKTAŞİ VELİ ‘Mİ?
Doğru olan Namı:HACE Bektaş-i Veli (Hacı Bektaş Veli Mistik, seyyid, mutasavvıf, âlim ve İslam filozofu. Alevi-Bektaşilik'in fikir ve isim öncülerindendir. Kendisinin yolunu takip edenlere Bektaşi adı verilir.)
"Eline, Beline, Diline Sahip Ol" derken,
Aslında bizlere ne demek İstemişti?
Halk arasında;
Eline sahip ol...
Hırsızlık yapma.
Diline sahip ol...
Kötü söz söyleme.
Beline sahip ol...
Zina yapma.
Genel anlamda bu şekilde kabullenilmiş ve yaygın olarak kullanılmış bir Hace Bektaş-i Veli sözü bu.
AncakGerçek anlamdaHACE BEKTAŞİ VELİ bu sözden yukarda verdiğimiz anlamı kast etmemiştir.
HACE BEKTAŞİ VELİ' NİN gerçek maksadı nedir...
ÖNCELİKLE:“Hacı” değil, “Hace”
Evet...
Aslı böyledir ama O' nun söylemlerini ve hayat felsefesini "eline, beline, diline sahip ol" diyerek basite indirgediğimizden ötürü,
Hacılıktan, hocalıktan çok daha ciddi ve üstün bir sıfat olan "HACE" sıfatını da "HACI" olarak değiştirmiş, dönüştürmüş bir toplumuz...
Şüphesiz ki
Hace Bektaş-i Veli’nin bu sözleri günümüzde kullanıldığı anlama geliyor olsa da,
Aslında bu söz daha başka bir derinlik içeriyor...
HACE,Anadolu Türkmenlerine o dönem şartlarını göz önüne aldığımızda derin bir mesaj veriyordu.Şöyle ki;Hace Bektaşi Veli’nin dönemi Anadolu’nun Moğol istilası ile yanıp kavrulduğu,ihanetin, kahpeliklerin kol gezdiği bir dönemdi.
Konya’daki Selçuklu Sarayı Moğolların kuklası haline gelmişti.Moğol istilasına direnen, örgütlenen Türkmenler Selçuklu saray yönetiminin Moğol işbirlikçisi yöneticilerinin ihaneti sonucu, devlet eliyle katledilir olmuştu...
Bunun en bilinen örneği Karamanoğlu Mehmet Bey’dir.
Karamanoğlu Mehmet Bey, Selçuklu sarayının Farsçayı resmi dil yapmasına karşılık;
Karaman oğlu Mehmet Bey' de
“Bugünden sonra divanda, dergâhta ve bargâhta, mecliste ve meydanda Türkçeden başka dil kullanılmayacaktır...” fermanını yayınlamıştı.
Aynı zamanda
Devletin içinde ki Moğol işbirlikçileri ilede amansız bir mücadeleye girişmişti.
KARAMANOĞLU MEHMET BEY bunlara karşı mücadele etmiş ve şehit olmuştur.
Diğer isimlerden biri de, “AHİ EVRAN” dır...
AHİ EVRAN(Evren) da tıpkı Karamanoğlu Mehmet bey gibi Türk ve Türkmen düşmanı bu şer ittifakıyla mücadele etmiş ve şehit düşmüştür.
İşte,
Hace Bektaş Veli’nin bu sözlerinin altında bir Türk Milletinin kavgası, bir milletin mücadelesinin özü yatar...
"ELİNE SAHİP ÇIK" ifadesindeki "EL", "İL" dir.
Yani yurt, vatandır...
HACE,
"ELİNE SAHİP ÇIK" derken.
"İline, vatanına sahip çık demiştir." Hace Bektaş...
“Beline sahip çık" ifadesindeki
"Bel", “TOPRAK" tır.
Toprak Türk milleti için kutsaldır.
"TOPRAK" Vatandır.
Hace, Türk Milletine toprağına (beline) Vatanına sahip çık demiştir.
Toprak bellenirse yani işlenirse ürün verir...İşini, toprağını boş bırakma, uğraşından geri kalma, toprağını işle, üretim yap toprağına sahip çık demiştir.
HACE BEKTAŞ,"DİLİNE SAHİP ÇIK"ifadesindeki "dil", ağzımızın içindeki organ değil,
Konuştuğumuz dildir. Yani lisanımızdır.TÜRKÇE DİLİMİZDİR...Lisanına, güzel Türkçemize sahip çıkın ki Farsçanın resmi dil olması karşısında dilimiz, lisanımız kaybolmasın demiştir.
HACE BEKTAŞ-İ VELİ...Ne de güzel söylemiş, Ancak manasını kavrayan çok az kişi olmuştur.İşte Hace Bektaş Veli’nin bu sözlerinin anlamını kavrayanlardan biri de; vatanına, toprağına, lisanına sahip çıkmak için 19 MAYIS 1919'da Samsun’ a çıkan ve milli mücadeleyi başlatan ulu önder Mustafa Kemal Paşa(Atatürk)’tür.
Amasya, Erzurum ve Sivas kongrelerinde vatanın düşman işgalinden kurtarılması için çalışmaları başlatan ve örgütlenmeyi sağlayan ulu önder,İşte bu sözün manasını kavradığı içinAnkara’ya gelişinden önce 22 VE 23 ARALIK 1919 tarihlerinde
Hacı Bektaş İlçesine uğramış,Hace'nin dergâhında iki gün kalmıştır.
O zaman;Ahi Evran gibi ol,
"BELİNE" sahip çık...
Karamanoğlu Mehmet Bey gibi ol,
"DİLİNE" sahip çık...
Mustafa Kemal ATATÜRK gibi ol, ELİNE/İLİNE/DİLİNE,sahip çık...
EY TÜRK MİLLETİ; ELİNE, BELİNE, DİLİNE SAHİP ÇIK,
UYUMA TÜRK MİLLETİ...
Sonuç: Bazı yazarlar ve araştırmacılar ısrarla HACI adında ısrarcıdırlar. HACE adının yanlış olduğunu yazmaya devam etmektedirler. Ancak bu durum tamamen politik ve ideolojiktir. Sorgulayanlar ve inceleyenler bu gerçeği görmekte zorluk çekmeyeceklerdir.
Bektaş Veli, toplumda birlik ve dirliğin sağlanması, gönüllere sevgi yumağının dolması, insanların kardeş gibi yaşaması hususlarını dile getirirken “Gelin canlar bir olalım.” mesajını vermektedir. “Bir olalım, iri olalım, diri olalım.” diyerek gönüllere taht kuran Hace(Hacı) Bektaş Veli; birleştirici, yapıcı, hoşgörü sahibi, sevgi dolu bir gönül eridir.
Kaynaklar:Osmanlı-Türkçe Sözlük, VIII. Baskı, İnkılap Kitapevi ( Mustafa Nihat Özön,)
Hacı Bektaş- Efsaneden Gerçeğe. İrene Melikoff, 2.Baskı, Haziran 1999
Hacı Bektaş Veli’nin Yaşadığı Tarihsel Ortam, Baki Öz
Alevilik Bektaşilik Nedir? Bedri Noyan, 2.Baskı, Ankara 1987