Üniversite-sanayi işbirliğinin önemli ara yüzlerinden biri olan Kahramanmaraş Teknokent Yönetici A.Ş.’nin çalışmalarına ve çabalarına daha önceki yazılarımda yer vermiş ve teknokenti yakından takip ettiğimi yazılarımda dile getirmiştim.
Kahramanmaraş’a ve üniversiteye önemli katkılar sağlamak, üniversite hocaları ile sanayicileri projelerde bir araya getirmek doğrultusunda faaliyetlerini yürüten teknokenti okurlarımıza ve Kahramanmaraş Sanayicisine daha detaylı aktarmak üzere bir teknokent ziyareti gerçekleştirerek kıymetli dostum ve meslektaşım Genel Müdür Öğr.Gör.Bilginer’le bir röportaj yaptık.
Öncelikle okurlarımıza teknoloji geliştirme bölgeleri ve teknokentler hakkında genel bir bilgi vermek istersek neler söyleyebiliriz?
ÜNİVERSİTE VE ÜRETİM SEKTÖRLERİ İŞBİRLİĞİ YAPARAK; TEKNOLOJİK BİLGİYİ TİCARİLEŞTİRMEK
Teknoloji geliştirme Bölgelerinin amacı; Üniversiteler, araştırma kurum ve kuruşları ile üretim sektörlerinin işbirliği sağlanarak, ülke sanayinin uluslararası rekabet edebilir ve ihracata yönelik bir yapıya kavuşturulması maksadıyla teknolojik bilgi üretmek, üründe ve üretim yöntemlerinde yenilik geliştirmek, ürün kalitesini veya standardını yükseltmek, verimliliği arttırmak, üretim maliyetlerini düşürmek, teknolojik bilgiyi ticaretleştirmek, teknoloji yoğun üretim ve girişimciliği desteklemek, küçük ve orta ölçekli işletmelerin yeni ve ileri teknolojilere uyumunu sağlamak, Bilim ve Teknoloji Yüksek Kurulunun kararları da dikkate alınarak teknoloji yoğun alanlarda yatırım olanakları yaratmak, araştırmacı ve vasıflı kişilere iş imkanı yaratmak, teknoloji transferine yardımcı olmak ve yüksek/ileri teknoloji sağlayacak yabancı sermayenin ülkeye girişini hızlandıracak alt yapıyı sağlamaktır.
Ülkemizde kurulan Teknokent sayısı ne kadardır?
ÜLKEMİZDE 59 ADET TEKNOLOJİ GELİŞTİRME BÖLGESİ VAR
2001 yılından itibaren uygulamaya konulan, sanayicimizi, araştırmacı ve üniversitelerimiz ile buluşturarak teknolojik üretime yönelik yeni ürün ve üretim yöntemleri geliştirmelerini sağlayacak 4691 Sayılı Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Kanunu kapsamında; Eylül 2014 itibariyle; ilimiz Kahramanmaraş’ında aralarında bulunduğu toplam 59 adet Teknoloji Geliştirme Bölgesi kurulmuştur. 59 Teknoloji Geliştirme Bölgesi’nden 41’i faaliyetine devam etmekte 18’i ise altyapı çalışmalarının devam etmesi sebebiyle hali hazırda faaliyete geçmemişlerdir.
Teknokentlerde faaliyet gösteren firmalarla ile ilgili bilgiler alabilir miyiz?
TEKNOKENT BÜNYESİNDE 2956 FİRMA VAR. 1,7 MİLYAR DOLAR İHRACAT YAPTILAR
Ülkemizdeki bütün Teknoloji Geliştirme Bölgelerinde faaliyet gösteren firma sayısı Eylül 2014 sonu itibariyle 2.956’ya ulaşmıştır. Bu firmalarda 30 bine yakın kişiye istihdam sağlanıyor. Teknokent şirketlerinin başta ABD, Japonya, İsrail, İngiltere, Almanya olmak üzere gelişmiş ülkelere yaptıkları teknolojik ürün ihracatı Eylül 2014 sonu itibariyle 1,7 milyar A.B.D dolarına ulaşmıştır.
Teknokentler yatırımcıya ne gibi avantajlar sunmaktadır?
AR-GE GELİRLERİNDEN TEKNOKENT YATIRIMCILARI; 2023 YIL SONUNA KADAR VERGİLERDEN MUAF
Bölgede faaliyet gösteren gelir ve kurumlar vergisi mükelleflerinin, bölgedeki yazılım ve Ar-Ge faaliyetlerinden elde ettikleri kazançlarına 31.12.2023 tarihine kadar gelir ve kurumlar vergisinden istisna uygulanmaktadır. Bölgelerde ürettikleri ve sistem yönetimi, veri yönetimi, iş uygulamaları, sektörel, internet, mobil ve askeri komuta kontrol uygulama yazılımı şeklindeki teslim ve hizmetlerinin katma değer vergisinden istisna tutulması, Bölgede çalışan Ar-Ge personelinin, ayrıca Ar-Ge personelinin yüzde onunu geçmeyecek şekilde Ar-Ge Destek personelinin de bu görevleri ile ilgili ücretleri 31.12.2023 tarihine kadar her türlü vergiden istisna tutulması,
SGK İŞVEREN HİSSESİNİN % 50 SİNE DEVLET DESTEĞİ
Teknoloji Geliştirme Bölgelerinde bulunan personelin sigorta primi işveren hissesinin %50’si 5746 sayılı Kanun kapsamında desteklenmesi, Ar-Ge projesi kapsamında çalışan Ar-Ge personelinin, Bölgede yürüttüğü görevle ilgili olarak yönetici şirketin onayı ile Bölge dışında geçirmesi gereken süreye ait ücretlerinin bir kısmının da gelir vergisi kapsamı dışında tutulması, Bölgede faaliyet gösteren firmaların geliştirdikleri teknolojik ürünün yatırımını yönetici şirketin uygun bulması ve Bakanlığın izin vermesi ile bölgede yapabilmesi gibi avantajları bulunmaktadır.
Teknokentlerin yatırımcıya kazandırdığı avantajlar kadar öğretim üyelerine de avantajlar sağladığını biliyoruz, birazda bunlardan bahsedermisiniz?
ÖĞRETİM GÖREVLİLERİNİN TEKNOKENT GELİRLERİ DÖNER SERMAYE DIŞINDA
Elbette öğretim üyelerimize de avantajları vardır. Bölgelerde görevlendirilen öğretim üyelerinin Bölgede elde edecekleri gelirlerin üniversite döner sermaye kapsamında dışında tutulması, Öğretim elemanlarının, Üniversite Yönetim Kurulu izni ile yaptıkları araştırmalarının sonuçlarını ticarileştirmek amacı ile bu Bölgelerde şirket kurabilmesi, kurulu bir şirkete ortak olabilmesi veya bu şirketlerin yönetiminde görev alabilmesi gibi hakları vardır. Ayrıca, Bölgede yer alan faaliyetlerde idari personel olarak hizmetine ihtiyaç duyulan kamu kurum ve kuruluşları ile üniversite personelinin, yönetici şirkette görevlendirilmeleri sağlanabilmektedir.
Kahramanmaraş Teknokentte şu anki mevcut durum hakkında kısa bir bilgi verebilir misiniz?
BÖLGEDE BEŞ PROJE TAMAMLANDI 33 PROJE DEVAM EDİYOR
TGB 2 olarak ilan edilen mevcut geçici binada toplam firma sayımız 14 olup, bunlardan üç tanesi kulukça firması, bir tanesi de yabancı firmadır. Akademisyenlerin kurduğu ya da ortağı olduğu 5 firma vardır. firmalarda toplam 50 personel çalışmaktadır. Bölgede beş proje tamamlandı. Hali hazırda 33 proje de devam ediyor. Çalışmalar sürecinde 4 patent alınmış olup bir patent başvurusu da yapılmış ve sonucu beklenmektedir. Şu anda iki firmanın projesi KOSGEB tarafından destekleniyor. İkisi devam eden biri tamamlanan 3 San-tez Projesi, tamamlanan iki teknogirişim sermaye desteği, Tübitak tarafından da desteklenen 5 proje bulunmakta. 2015 yılında akademisyen firmaları da dahil 20 firmaya ulaşmayı hedefliyoruz.
Mevcut durum Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığından alınan ödülün de bir yansıması muhakkak. Bize aktardıklarınızın dışında hangi etkinlikler yapılıyor?
KAHRAMANMARAŞ TEKNOKENTE BAKANLIKTAN BAŞARI ÖDÜLÜ
Teknokent-sektör buluşmaları kapsamında sanayicilerimizle hocalarımızı bir araya getiriyoruz, sertifikalı eğitimlerin düzenlenmesinde işbirliği yapıyoruz, bilimsel kongre ve sempozyumların düzenleme kuruluna girerek organizasyonlara katkı sunuyoruz, proje çağrılarını hocalarımıza ulaştırıyor, öğrencilerimize girişimcilik ruhunu kazandırmak amacıyla alanında duayen isimleri Üniversitemize davet ediyoruz.
Teknokent, Teknoloji Transfer Ofisi ve Kuluçka Merkezi birimleriyle teknoloji transferi ve girişimcilik alanındaki misyonunu yerine getirmeye çalışıyor. TPE Bilgi ve Doküman Birimiyle Kahramanmaraş’ta fikri ve sınai mülkiyet hakları konusunda gerekli danışmanlık hizmetlerinin yürütülmesiyle ilgili olarak ta çalışmalara başladık. En kısa zamanda konuyla ilgili seminer ve toplantılar da organize edilecek.
BAŞARININ SIRRI TEKNOKENT KADROSUNUN GAYRETLİ ÇALIŞMALARI
TPE Bilgi ve Doküman Birimine işletme uzmanı ve alanında aktif bir arkadaşımız olan Ali Samed Ulu’yu görevlendirdik. Şu anda araştırma aşamasında, gerekli eğitimleri de aldıktan sonra patent ve faydalı modeller, coğrafi işaretler gibi fikri ve sınai mülkiyet hakları alanında hem üniversiteye hem de Kahramanmaraş ve sanayiciye hizmet verir duruma getirecek birimi. Teknokentin idari ve mali işlerini alanında uzman olan arkadaşımız Oğuz Ciğerlioğlu yürütüyor. Basın ve halkla ilişkiler alanında da uzun yıllar bu işle uğraşmış Ahmet Hikmet Zabun çalışmalarımıza katkı sunuyor.
Teknoloji Transfer Ofisi ve Kuluçka Merkezi konusunda da okuyucularımıza detaylı bir bilgi verebilir miyiz?
AKADEMİSYENLERDEN PROJE GELİŞTİRME SEMİNERLERİ
2013 yılında kurduğumuz Kahramanmaraş Teknoloji Transfer Ofisinin yöneticiliğini Yrd. Doç.Dr. Arif Selim Eren Hocamız üstlendi. Farkındalık, Tanıtım, Bilgilendirme ve Eğitim Hizmetleri, Destek Programlarından Yararlanmaya Yönelik Hizmetler, Proje Geliştirme/Yönetim Hizmetleri, Fikri Sınai Hakların Yönetimi ve Lisanslama Hizmetleri ile Şirketleşme ve Girişimcilik Hizmetleri başlıkları altında faaliyetlerini yürüten ofis; tto ve teknolojik ürün, yatırım ve destekler konusunda tanıtım, bilgilendirme, ulusal ve uluslar arası proje çağrılarının duyurulması ve bu projelere başvurular, sanayici-akademisyen eşleştirmeleri, proje yazma ve ulusal ve uluslar arası projelere başvuruda danışmanlık ya da akademik destek, fikri ve sınai mülkiyet hakları konusunda danışmanlık ve akademik destek gibi fonksiyonları yerine getirmektedir. Kahramanmaraş TTO gelir getirici çalışmalara imza atmakta ve kontratlı proje yapılması konusunda fiilen aracılık hizmeti yürütmektedir.
ÖĞRENCİLERE FİKİR YARIŞMALARI VE GİRİŞİMCİLİK EĞİTİMLERİ
2014 yılında kurduğumuz Koza İnkübasyon Merkezi ile de akademik personel ve öğrencilere destek hizmeti sağlayarak, üniversite çıkışlı (spin-off) firma kurmalarını sağlamaktayız. Birimin yöneticiliği girişimcilik alanındaki çalışmaları dolayısıyla Yrd.Doç.Dr. Ömer Okan Fettahlıoğlu hocamız yürütmektedir. Şu anda akademisyenleri kurduğu ya da ortağı olduğu firmalarla kuluçka merkezinde önemli bir ilerleme kaydedilmiştir. öğrencilere ve öğretim elemanlarına girişimcilik eğitimi verilmesinde firma kurulması hususunda verilen hizmetler, öğrencilere yönelik ödüllü fikir yarışmaları ile girişimcilik ve yenilikçilik alanlarında önemli çalışmalara imza atılıyor.
Teknokentteki bu sürecin bir kazanımını somut olarak okuyucularımıza aktarmak istesek hangi örnekleri sunabiliriz?
TEKOKENTTE TÜRKCELL MOBİL YAZILIM UYGULAMASINA TÜRKİYE ÜÇÜNCÜLÜĞÜ
Bölgemizde Ahmet Akkök’ün müdürlüğünü yaptığı Turkcell’e mobil yazılım uygulamaları yapan ve geçtiğimiz aylarda mobil yazılımda Türkiye üçüncüsü olan bir firmamız var. Medikal ve tıbbi uygulamalar alanında patentleri, ödüllü projeleri ile Üniversitemiz Tıp Fakültesi Hastanesi Başhekimi Yrd. Doç. Dr. Mahmut Tokur’a ait firmamız önemli çalışmalara imza atıyor. Önümüzdeki yıllarda çok kapsamlı bir Tıbbi Araştırma ve Uygulama Merkezini hayata geçirmeyi planlıyoruz. Kahramanmaraş Büyükşehir Belediyesi ile Bilim Merkezi kurma yolunda çalışmalarımız devam ediyor.
Kahramanmaraş Teknokentle ilgili son olarak neler söylemek istersiniz?
KAHRAMANMARAŞ TEKNOKENT GENİŞLİYOR; 6 BİN M2 Sİ KAPALI, 102 BİN M2 ALANDA HİZMET VERECEK
102 dönümlük Teknoloji Geliştirme Bölgesinin imar çalışmaları tamamlandı. İhale dosyası üzerinde çalışıyoruz. Arkada projelerini gördüğünüz 6000 m2’lik yeni binanın önümüzdeki aylarda temelini atmak istiyoruz, inşallah. Bina tamamlandığında 100 kadar firmaya Teknokent bünyesinde yer verebileceğiz.
KISA SÜREDE BÜYÜK BAŞARI; TÜM TEKNOKENTLER ARASINDA 21. YENİ KURULANLAR ARASINDA İKİNCİLİK BAŞARISI
Kahramanmaraş Teknokent, tamamlanan ve devam eden projeler, ulusal ve uluslar arası patent başvurusu yapan firmaları ve kurumsallaşma yolunda oluşturduğu birimleriyle Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığının performans endeksinde tüm teknokentler arasında 21.sırada yer almış ve son üç yılda kurulan 6 teknokent arasında da ikinci olmuştur. Alınan neticeler doğru yolda olduğumuzu göstermektedir.
KAHRAMANMARAŞLI YATIRIMCILARIMIZI TEKNOKENT İMKANLARINDAN FAYDALANMAYA DAVET EDİYORUZ.
Yeni binamız tamamlandığında 100 firma daha Teknokent bünyesinde yer alabilecek. Biz tüm sanayicilerimizi ve akademisyenleri ortak çalışma ve projelerle teknokentte yer almaya davet ediyoruz. Kahramanmaraş’ta tıbbi araştırma ve uygulamaların yapıldığı, teknoloji transferinin yaygınlaştığı, ar-ge ve ür-ge faaliyetlerinin yoğun bir şekilde gerçekleştirildiği bir teknoloji geliştirme bölgesi hedefiyle çalışmalarımıza devam edeceğiz.
Bu özel röportajımızda bize ayırdığınız zaman için teşekkür ediyorum. Gayretli çalışmalarınızdan dolayı size ve ekibinize başarılar diliyorum.
Bizlerin çalışmalarını kamu oyuna aktarmanızdan dolayı, bizler teşekkür ederiz.