Sabahları görülen baş ağrısına dikkat

Sık tekrarlayan ve özellikle sabah saatlerinde yoğunlaşan şiddetli baş ağrısı, beyin tümörü habercisi olabilir. Baş ağrısı şikayeti sık tekrarlıyorsa mutlaka incelenmesi gerekiyor. Çünkü beyin tümörlerinin yüzde 60-70’inde baş ağrısı ilk semptom olarak kendini gösteriyor.

Ufuk Üniversitesi’nden Beyin ve Sinir Cerrahisi Uzmanı Prof. Dr. Ersin Erdoğan, toplumun neredeyse yüzde 80’ini ilgilendiren baş ağrıları ve nedenleri hakkında önemli bilgiler verdi:

YEDİ GÜN SÜREN AĞRILAR

“Baş ağrılarının büyük bir kısmı beyin tümörü anlamına gelmiyor. Baş ağrısını iki türlü incelememiz gerekiyor. Birincisi primer baş ağrısı dediğimiz birincil baş ağrıları. Bunların içerisine migren, kronik günlük baş ağrısı, kinetik baş ağrısı dediğimiz ağrılar giriyor. Kronik baş ağrısına bakarsak bunlar arasında tek taraflı olması, şiddetli ağrının olması ve tekrarlaması söz konusu.

Bayanlarda migren oranı yüzde 20’ye yakın, erkeklerde yüzde 6-10 arasında değişiyor. Bu ağrılarla birlikte bulantı kusma da olabiliyor. Hastalar bu ağrıyı çektiği zamanlarda ışığa, gürültüye hassas oluyorlar ve genel bir işgücü kaybı günlük hayattan normal faydalanamamak söz konusu.

Bunların yanında gerilim tipi baş ağrıları var. Bunlar 30 dakika ile 7 gün arasında değişebiliyor.

İKİNCİL BAŞAĞRILARI BEYİNDEN KAYNAKLANIR

Bazı ağrılara çok dikkat etmek gerekiyor. Biz bunlara ikincil baş ağrıları diyoruz. Beyindeki bir sebepten dolayı yaşanan baş ağrılarıdır.

Ağrı özellikle sabahları ortaya çıkar. Nedeni şu; kafa içi basınç artışı, özellikle uykudayken nefes alıp vermenin azalması nedeniyle genel vücutta bir ödem oluşuyor. Eğer beyinde yer kaplayan bir lezyon varsa bir ödem oluşuyor ve bu ödem sabahları artıyor. Hasta uyandığında baş ağrısı, kusma oluyor ve öğleye doğru hasta rahatlıyor. Bu tür bulgular varsa mutlaka bir doktora ulaşmak gerekiyor. Çünkü bu tür bulguları olan insanlarda mutlaka bir görüntüleme yapmak lazım.

Çocuklarda baş ağrısı önemli olup çok rastlanır bir durum değildir ama çocuğunuz başım ağrıyor diyorsa mutlaka bir doktora başvurmak, incelemek gerekiyor.

BU AĞRININ DİĞER AĞRILARDAN AYIRT EDİCİ BİR ÖZELLİĞİ VAR MI?

Bu ağrının diğer baş ağrılarından farklı olması gerekiyor. Migreni olan bir hasta aynı ağrıları devam ediyorsa ona bir şey yapmaya gerek yok, tedavisi zaten devam ediyordur. Fakat keskin, ani başlayan bir baş ağrısı varsa hasta ‘hayatımda ilk defa bu kadar şiddetli ağrım oldu’ diyorsa, kafa içindeki baloncuk denilen anevrizmaların patlaması olabilir. Bu tür bir ağrı varsa bir doktora müracaat etmek gerekir. Özellikle bir nöroloğa gitmeli. Fakat, beyin tümöründe olan baş ağrıları özellikle sabahları olan baş ağrılarıdır. Beyin tümöründe ağrının yanında hastada şuurda bozukluklar, algılama problemleri, epileptik nöbetler olabilir. Görme ve duyma ile ilgili nöbetler tümörün yerine göre, tümör neredeyse beynin o kısmı ne yapıyorsa onunla ilgili problemler de kendini gösterebilir.

Peki bu ağrıların şiddeti başta mı hissediliyor yoksa boyun ve enseye de inebiliyor mu?

Baş, boyun ağrısı tarzında olabiliyor, ensede olan ağrılar var. Hipertansiyon da baş ağrısı yapabiliyor. Beyinden çıkan sinirlerden beşinci sinirin özellikle uyarılmasına bağlı olan ağrılar var. Bunun özelliği çok değişik, hastanın yüzünde olan bir ağrı. Hastanın ağız kenarında bir şey yerken bir şey içerken tetiklenebilen bir ağrı. 10-15 saniye kadar sürüyor ama hasta bu ağrıyı oraya bir çivi saplanıyormuş gibi olduğunu ifade ediyor. Çok dayanılmaz bir ağrıdır, hastaya intiharı bile düşündürebilir. Bu hastalığa trigeminal nevralji diyoruz.

ERKEN TEŞHİSİ MÜMKÜN MÜ?

Beyin tümörleri iki türlü incelenebilir; iyi huylu tümörler ve kötü huylu tümörler. Hem iyi hem de kötü huylu tümörleri küçükken çıkarmak çok daha kolaydır. Tümörün iyi huylu olması hastanın bundan tamamen kurtulacağı anlamına gelmez. Özellikle iyi huylu tümör büyükse ve ulaşılması güç bir bölgedeyse. Bu nedenle belli büyüklüğe ulaşmadan tedavi edilmelidir.

Beyin tümörlerinin yüzde 60-70’inde baş ağrısı ilk semptom olarak kendini gösteriyor. O yüzden baş ağrısı olduğunda bir ağrı kesici alıp geçmesini bekleyebiliriz ama geçmiyorsa, gittikçe artıyorsa ve dediğimiz bulgular da varsa mutlaka bunlara dikkat etmek gerekiyor.

AĞRI KESİCİ ALMALI MIYIZ?

Özellikle primer baş ağrısı dediğimiz migren ve benzeri baş ağrılarında, beyin tümörü dışındaki baş ağrılarında ağrı kesici önemli. Ağrı kesiciyi alırken hemen olayın başında veya ağrının geleceğini hissettiğinde almak gerekiyor. Bazı hastalar ağrının geleceğini hissederler. Biz buna aura diyoruz. Migrende ağrı başladı ve belli bir seviyeye ulaştı ise ağrı kesici aldığınız zaman çok büyük etkisi olmuyor. Diğer ikincil baş ağrısı dediğimiz beyin tümörü veya beyindeki lezyonlardan kaynaklanan baş ağrısında ağrı kesici almanın bir anlamı yok. Onu önce teşhis etmek, sebebini ortaya koymak gerekiyor.

HER BAŞ AĞRISININ ARKASINDA BİR HASTALIK MI VAR?

Hayır. Özellikle sabahları olan baş ağrılarında ve hastanın şikayetlerinin yanında nörolojik bulgular olan baş ağrılarında altta başka bir sebep olabiliyor. Bu tespitler gözümüzü korkutmasın. Çünkü baş ağrısı olan insanda beyin tümörü olma ihtimali on binde birden daha azdır.

Ağrı sabahları rutine bindiyse, gittikçe artıyorsa, 50 yaş üzeri veya bazı çocuklarda nörolojik bulgular da varsa burada tetkik yapmak lazım. Beyin tümörlerinde ilk yapılacak tedavi, cerrahi. İki sebepten dolayı cerrahi müdahale yapılması gerekiyor. Birincisi çıkarılan materyalin ne olduğunu mikroskobik olarak inceleyip ortaya koymak gerekiyor. İkinci olarak da diğer tedavi yöntemleri cerrahi ile tümör hacminin azaltılması kadar etkin değil. Kan-Beyin bariyeri dediğimiz bir yapı var bu nedenle ilaçla geçmiyor. Bu nedenle cerrahi beyin tümörlerinde önemli bir yer tutuyor.”

Günümüzde tümör yapan nedenlerin tam olarak bilinmediğini belirten Beyin ve Sinir Cerrahisi Uzmanı Prof. Dr. Ersin Erdoğan, bazı genetik özellikleri olan hastalarda tümörlerin daha sık görüldüğünü sözlerine ekledi.