Atık yumurta kabuklarından kâğıt üretildi

Kahramanmaraş kent merkezinde günlük olarak yayım yapan “Manşet” gazetesinin 5 Aralık 2016 tarihli Pazartesi günkü sayısı “Atık yumurta kabuklarından kâğıt üretildi” manşetiyle çıktı.

İşte haberin ayrıntıları;

Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi (KSÜ) Orman Fakültesi Orman Endüstri Mühendisliği bölümünden bir grup akademisyen atık yumurta kabuklarından kâğıt üretti. Son yıllarda elde ettiği bilimsel başarılarla Türkiye’de adından söz ettiren Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi başarılı çalışmalarına devam ediyor. KSÜ Orman Fakültesi Orman Endüstri Mühendisliği Bölümü tarafından yine önemli bir bilimsel başarıya imza atılarak atık yumurta kabuklarından kağıt üretildi. Ülke genelinde yıllık yaklaşık 101 bin ton yumurta kabuğu çöpe giderken atık yumurta kabuklarının dolgu maddesine dönüştürülerek yazı-tabı kağıdı üretiminde kullanılması hem çevreye hem de ülke ekonomisine katkı sağlayacak. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi (KSÜ) Orman Fakültesi, Orman Endüstri Mühendisliği Bölümü, Orman Ürünleri Kimyası ve Teknolojisi Anabilim Dalı Öğretim üyeleri Prof. Dr. Ahmet Tutuş, Yrd. Doç. Dr. Ferhat Özdemir, Arş. Gör. Mustafa Çiçekler ve Yüksek Lisan Öğrencisi Ufuk Kıllı, “yumurta kabuklarını kaynağında yani imalathane ve evlerde topladığımız zaman hem çevreyi kirletmeye olan etkisini azaltıyoruz hem de bunu katma değeri yüksek olan ürüne dönüştürüyoruz” dedi.

“YILLIK 101 BİN TON YUMURTA KABUĞU ATILIYOR”

 Ülke genelinde yıllık 16 milyar adet yumurta üretiminin yapıldığına dikkat çeken Tutuş, yıllık 101 bin ton yumurta kabuğu atığının oluştuğunu söyledi. Tutuş, “Türkiye Ziraat Odaları Birliği’nden aldığımız bir veri ile yaklaşık 16 milyar adet yumurta üretimi yapılıyor. Bunların yaklaşık 8 milyarı beyaz, kalan 8 milyarı ise sarı yumurta. Yumurtaların ağırlığı ortalama 63 gram. Bu yumurtaların yüzde 10’unu kabuk ve yumurta kabuğunun yüzde 98’ i ise kalsiyum karbonattan oluşuyor. Yıllık 101 bin ton yumurta kabuğu atığı oluşmakta. Bunun 50 bin 500 tonu beyaz, diğeri de sarı yumurta kabuklarından oluşuyor. Dünyada ve Ülkemizde kağıt-karton üretiminde lignoselülozik hammadde kaynaklarının her geçen gün azalması ile kağıt endüstrisinde ikame kimyasallar, yardımcı dolgu malzemeleri ve maddelerinin kullanılması gerekiyor. O anlamda bizim kullandığımız yumurta kabuğu da geri dönüşümü çok önemli bir atık. Bu güne kadar yaptığımız araştırmalarda atık yumurta kabuklarının sadece iç kısmındaki zarımsı kısmı alınarak katkı ve dolgu maddesi olarak kullanılmakta dış kabuğu ise çöpe atılmakta” şeklinde konuştu.

“KAĞIT SANAYİİNE KAZANDIRILMASI GEREKİYOR”

Yumurta kabuğunun çevreyi kirletme etkisinden arındırılarak kağıt endüstrisine kazandırılması gerektiğinin önemli olduğunu ifade eden Prof. Dr. Tutuş, “Bugün Kahramanmaraş çöplüğüne ortalama 650-700 ton çöp dökülüyor. Kişi başına bir kilogram çöp üretiyoruz. Bu çöpler içerisindeki geri dönüşümü mümkün olan yumurta kabuğu, kağıt ve karton, naylon ve poşet, plastik, cam, pet şişe, demir ve kemik gibi geri dönüşümü mümkün olan atıkları çöp depolama sahasına götürmeden bunları kaynağında ayırıp kullanılabileceği alanlara yöneltmek çok önemli. Ben 2006 yılında Kahramanmaraş deponi sahasına dökülen çöpleri analiz ettim. Kahramanmaraş çöplüğünde yüzde 18 geri dönüşümlü atıklar var. Bunun bir kısmını da yumurta kabukları oluşturuyor. Yüzde 18 üzerinden yola çıkarsanız o zaman 500 tondu günde çöplüğe dökülen çöp miktarı, şimdi 700 ton. Şimdi geri dönüşümü mümkün atıkların oranını yüzde 15 olarak kabul ederseniz günde yaklaşık 105 ton yumurta kabuğu, kağıt ve karton, naylon ve poşet, plastik, cam, pet şişe, demir ve kemik gibi çok değerli ürünleri çöpe döküyoruz. 105 ton çöpün az dökülmesi demek yaklaşık 30 tane araç daha az çalışacak, çöp toplamada çalışan insanları da düşündüğümüz zaman bu önemli maddelerin geri dönüşümü ülkemiz ve Kahramanmaraş için çok çok önemli bir konu. Bu 50 bin 500 ton atık önemli bir atık, Kahramanmaraş payına düşen miktarını bulabiliriz ama ülkemiz bazında 50 bin 500 ton beyaz yumurta kabuğu, 50 bin 500 ton sarı yumurta kabuğu yaklaşık 101 bin ton yumurta kabuğunun çevreyi kirletme etkisinden arındırılarak bunun kağıt endüstrisine kazandırılması gerekiyor” ifadelerini kullandı.

 “KATMA DEĞERİ YÜKSEK ÜRÜN HALİNE GETİRİLİYOR”

Yumurta kabuklarının çöpe atılması ile birlikte kabukların yaydığı kötü koku ve zehir etkisinin önüne geçilmesinin yanında yapılan proje ile yumurta kabuklarının katma değeri yüksek olan ürüne dönüştürüldüğünü aktaran Tutuş, “Bu sadece çöpe atılmakla kalmıyor, yumurta kabukları aminoasit içeriğine sahip olduğu için hem zehir etkisine neden olmakta hem de çevreye çok kötü kokular yaymakta. Biz yumurta kabuklarını kaynağında, evlerde topladığımız zaman hem çevreyi kirletmeye olan etkisini azaltıyoruz hem de bunu katma değeri yüksek olan ürüne dönüştürüyoruz. Ülkemizde kağıt endüstrisinde yılda yaklaşık 88 bin ton dolgu maddesi kullanıyoruz. Yani biz yumurta kabuklarını geri dönüştürebilirsek, dışarıdan aldığımız dolgu maddesi alımının önüne geçebiliriz. Geri dönüşümü ve dolgu maddesi olarak üretimi kolay olan yumurta kabuklarını, değirmende öğütüp un haline getirdikten sonra yüzde 10, 20, 30 ve 40 oranlarında odun ve yıllık bitki lifleri ile karıştırarak kağıtlar üretiyoruz. Bizim fabrikalarımız öğütülmüş kalsiyum karbonatın tonuna yaklaşık 250-300 dolar vererek bunu alıp kağıt üretiminde kullanıyorlar, biz bunun yerine diyoruz ki gelin yumurta kabuğu kullanalım” dedi.

“KAĞIDIN ÖZELLİKLERİ DE ARTIYOR”

 Kağıt yapımında yumurta kabuklarının kullanılmasıyla birlikte kağıdın özelliklerinin arttığını dile getiren Tutuş, bu özellikleri şu şekilde sıraladı; “Dolgu maddesi kullanırken kağıdın bazı özelliklerini de iyileştiriyoruz. Bazı özellikler iyileştirilirken, bazı özellikler de düşüyor. Her üretimin bir avantajı birde dezavantajı vardır. Ama avantajlarını göz önüne aldığımız zaman katkıları daha ağır basıyor. Yumurta kabuğunun kullanımıyla kağıt boyutlarının stabil hale gelmesini sağlanıyor ve yumuşaklığı da artırılıyor. Ayrıca bu kağıtların baskı kalitesini de artırıyor. Yumurta kabuğu dolgulu kağıtlar, birinci kalite dediğimiz fotokopi ve yazı-tabı kağıdı ve karton üretiminde ve matbaalarda kitap, dergi, mecmua ve gazete basımlarında kullanılabilir. Burada kullandığımız yumurta kabuğu dolgu malzemesi; mürekkep emiciliğini artırıyor, daha stabil daha düzenli mürekkep emiciliği sağlıyor. Diğer bir faydası kağıdın hacimliliğini artırıyor. Kağıt daha hacimli oluyor. Özellikle bu dolgu maddesi ağartılmamış hamurlara katıldığı zaman kağıdın parlaklığı ve beyazlığı da artıyor. Bu şekilde kağıdın eskimi özelliği de azalırken, kağıt daha dayanaklı hale getiriliyor. Dolgu yükleme oranının artırılması ile birlikte maliyette önemli oranda azalıyor, rekabet gücü artıyor”