Karne Heyecanı Ve Ebeveyn Tutumları

Karne alma zamanının yaklaştığı şu günlerde, Özel Sani Konukoğlu Hastanesi Uzman Psikologu Gökçe Dertli uyarılarda bulundu.

Dertli, “Karne zamanının yaklaşmasıyla birlikte çocukları ve ailelerini heyecan sardı. Karne notları yüksek olan öğrenciler bu süreci rahatlıkla atlatırken, zayıf notlara sahip çocuklar endişe içerisindeler” dedi.

Karnenin çocuğun okuldaki ders ve sınav notlarının bir dökümü gibi görünse de o notların tüm başarıyı ya da başarısızlığı yansıtmadığına dikkati çeken Dertli, “Genellikle aileler başarılı olan çocuklarıyla gurur duyarken, bu başarıya kendilerini de ortak ederler. Ancak çocuk derslerinde başarısız olduğunda, genellikle tek taraflı olarak çocuk suçlanarak, bu başarısızlık nedeniyle ceza, şiddet ya da psikolojik baskı yapılabiliyor” diye konuştu.

KÖTÜ KARNE KARŞISINDA AİLELERİN TUTUMU

Uzman Psikolog Dertli, kötü karne karşısında ailelerin sergilemeleri gereken tutum konusunda şu bilgileri verdi:

“Öncelikle çocuğu asla başkalarıyla kıyaslamamak gerekiyor. Kardeşleriyle veya arkadaşlarıyla karşılaştırılan çocuk, içten içe onlara karşı kin beslemeye başlar. Kardeşini ve arkadaşlarını rakibi gibi algılaması, insan ilişkilerinde yanlış yaklaşımlar benimsemelerine neden olabilir.

Çocuğa kesinlikle fiziksel ve sözsel şiddet uygulanmamalıdır. Böyle bir davranış şekli, çocuğun içine kapanmasına ve ailesinin kendisini, sadece başarılı olması şartıyla seveceğini düşünmesine neden olur. Sevildiğini hissedemeyen çocuğun başarılı olabilme ihtimali düşüktür.

Çocuğun ailesine güvenebilmesi, sonraki hayatını tamamen etkileyen bir faktördür. Özellikle başkalarının yanında çocuğunuzu eleştirmekten kaçının. Bu duruma maruz kalan çocuklar kendini aşağılanmış ve ailesinin ihanetine uğramış kabul eder. Ailesiyle arasına setler örmeye, daha az paylaşımcı olmaya başlar.”

TEPKİSİZ DE KALMAYIN

Gelen başarısızlıklar karşısında tepkisiz kalmanın ve umursamaz davranmanın da doğru bir yol olmadığını anlatan Uzman Psikolog Dertli, çocuğun yönlendirilmeye ve sorunlarına karşı çözüm üretilmesine ihtiyacı bulunduğunu söyledi.

“Çocuklara her zaman sevildiklerini hissettirmek gerekir. Başarının ya da başarısızlığın bunu değiştiremeyeceğine inanmaları, kendilerini güvende hissetmelerine yardım eder” diyen Uzman Psikolog Dertli, şöyle devam etti:

“Karnesi kötü olduğunda kalbini kıracak sözler söylemek, uzak durarak cezalandırmak kesinlikle yanlış davranışlardır. Çocuk sevginin koşulsuzluğunu hissetmelidir. Aileler,  karnesi kötü olan çocuğa eksiklerini telafi edebileceğini ve bunu yaparken her zaman onu destekleyeceklerini gösterebilmeliler. Başarısızlığın nedenlerini beraber arayıp, çocuğu suçlamaktan kaçınarak, sonraki süreçte bu konuda neler yapabileceklerine birlikte karar vermeleri gerekmektedir.”

KARNESİ İYİ OLAN ÇOCUĞUN ÖDÜLLENDİRİLİMESİ

Karnesi iyi gelen çocukların ödüllendirilmesi gerektiğini anlatan Uzman Psikolog Dertli, “Ancak abartmamaya özen gösterilmelidir. Çocuğa verilecek hediyelerin, okul başarısına ve bireysel gelişimine katkı sağlayacak hediyelerden seçilmesine dikkat edilmelidir. Maddi değeri yüksek hediyeler yerine yaşına uygun, ihtiyacına yönelik hediyeler tercih edilmelidir” ifadelerini kullandı.

Erken yaşta büyük ödüllerin ve pahalı hediyelerin, daha sonraki yıllarda çocukta tatminsizlik duygusuna neden olabileceğine dikkati çeken Dertli, sözlerini şu şöyle tamamladı:

“Bu nedenle, ödüllendirmede bulunulurken hediyenin içeriği ve değeri de yıllar içinde arttırılabilir olmalı. Maddi değeri yüksek hediyelere alışan çocuğun taleplerinin karşılanmaması karşısında ders çalışma içgüdüsünde azalma ortaya çıkabilir. Tepki olarak, çalışmayı bırakabilir ve daha sonraki senelerde başarı için gerekli motivasyonu ağlamada aile zorlanabilir.”