Aşırı Sıcaklara Dikkat

Mersin İl Sağlık Müdürü Doç. Dr. Mustafa Kemal Başaralı, aşırı sıcaklarda yükselen vücut ısısının beyin ve diğer hayati organlarda hasara yol açabildiğini belirterek, “Risk altındaki yetişkinler ve yaşlılar günde en az iki kez güneş veya sıcak çarpması yönünden izlenmelidir. Bebekler ise bu açıdan daha sık izlenmelidir” dedi.

İl Sağlık Müdürü Doç. Dr. Başaralı, yaptığı yazılı açıklamada aşırı sıcakların başladığı bu günlerde özellikle risk grubunda olan yaşlılar ve çocuklarla ilgili gerekli önlemlerin alınarak dikkatli olunması konusunda vatandaşları uyardı. Aşırı sıcakların çeşitli sağlık problemlerini de beraberinde getirdiğine işaret eden Başaralı, sıcaklık ve nem artışına bağlı olarak vücut ısısının arttığını ve metabolizmanın bu yeni duruma uyum sağlamaya çalıştığını kaydetti. Normalde terleme ile vücut ısısının dengede tutulmaya çalışıldığını dile getiren Başaralı, “Ancak aşırı sıcaklarda sadece terleyerek vücut ısısı dengede tutulamaz. Yaşlılar, bebekler ve kronik hastalığı olanlarda terleme mekanizması ile vücut ısısının dengede tutulması her zaman mümkün olmayabilir. Yine ortamdaki nem oranı yüksekse terleme suretiyle vücut ısısı yeterli düzeyde düşmeyebilir. Ayrıca şişmanlık, herhangi bir hastalığa bağlı yüksek ateş, aşırı sıvı kaybı (dehidratasyon), kalp hastalığı, ruh ve sinir hastalığı, alkol ve uyuşturucu madde kullanımı ile tansiyon düşürücüler, idrar söktürücüler gibi tedavi amaçlı bazı ilaçların kullanımı da sıcak havalarda terlemeyi etkileyen diğer faktörlerdendir. Bu gibi durumlarda yükselen vücut ısısı beyin ve diğer hayati organlarda hasara yol açabilir” ifadelerini kullandı.

“EN ÇOK RİSK TAŞIYAN GRUP, KRONİK HASTALIĞI BULUNAN VE YALNIZ YAŞAYAN YAŞLILAR”

Aşırı sıcaklardan en çok etkilenen risk gruplarını ‘yalnız yaşayan 65 yaş ve üzerindeki yaşlılar, 4 yaşından küçük çocuklar, bakıma ihtiyacı olanlar, hamileler, açık alanda çalışanlar, aşırı kilolular, kronik hastalığı olanlar, özellikle tansiyon düşürücü, idrar söktürücü, depresyon ve uyku ilaçları gibi sürekli ilaç kullanan kişiler, sokak çocukları ve evsizler’ olarak sıralayan Başaralı, özellikle kronik hastalığı bulunan ve yalnız yaşayan yaşlıların en çok risk taşıyan grup olduğunun altını çizdi. Aşırı sıcaklardan korunmak için 10.00-16.00 saatleri arasında mecbur kalınmadıkça dışarı çıkılmamasını isteyen Başaralı, dışarıda çalışması gerekenlerin ise mümkün oldukça güneş altında korunmasız kalmamaya, aşırı hareketlerden kaçınmaya, sık sık tuz içeren sulu gıdalar almaya dikkat etmeleri gerektiğini kaydetti. Dışarıda açık renk ve bol giysilerin tercih edilmesi, şapka ve güneş gözlüğü kullanılmasını da isteyen Başaralı, diğer önerilerini şöyle sıraladı:

“Güneş ışınlarının dik geldiği saatlerde denize girilmemeli ve güneşlenilmemelidir. Yoğun fiziksel aktivite ve spor yapmak için sabah ve akşam saatleri tercih edilmeli, her bir saatlik spor için en az 2-4 bardak sıvı alınmalıdır. Risk altındaki yetişkinler ve yaşlılar günde en az iki kez güneş veya sıcak çarpması yönünden izlenmelidir. Bebekler ise bu açıdan daha sık izlenmelidir. Bebek, çocuk, engelliler ve hayvanlar kapalı ve park etmiş araçlarda kesinlikle bırakılmamalıdır. Vücut ısısının yükselmemesi için sık sık duş alınmalı, bunun mümkün olmadığı durumlarda ayaklar, eller, yüz ve ense soğuk suyla ıslatılmalı veya silinmelidir.”

“SUSUZLUK HİSSİNİZ YOKSA BİLE HER GÜN 12-14 BARDAK SIVI TÜKETİN”

Aşırı sıcaklarda beslenme ve sıvı alımına da dikkat edilmesi gerektiğini vurgulayan Başaralı, susuzluk hissi olmasa bile her gün en az 12-14 su bardağı sıvı tüketilmesini önerdi. Başaralı, “Kahvaltıda az yağlı peynirler, zeytin ve taze sebzeler bulunmalı, kafein içeren içecekler yerine de süt, meyve suyu, ıhlamur ve kuşburnu gibi bitki çayları tercih edilmelidir. Yağlı besinlerin ve yağda kızartmaların tüketiminden kaçınılmalı, yemeklerde bitkisel sıvı yağlar kullanılmalıdır. Vücut direncini artırmak ve vücudun yeterli miktarda vitamin ve mineral almasını sağlamak için bol miktarda sebze ve meyve tüketilmelidir. Terleme ile artan sıvı ve mineral kaybının önlenmesi için her zamankinden daha fazla miktarlarda sıvı alınmalıdır. Sıvı alımında su içmek esas olmakla beraber, su dışı sıvı alımında kahve, çay ve gazlı içecekler yerine süt, ayran ve meyve suyu gibi içecekler tercih edilmelidir. Mide kramplarına neden olabileceği için çok soğuk ve buzlu içecekler tercih edilmemelidir. Kafein, alkol ve fazla miktarda şeker içeren içecekler vücuttan daha fazla sıvı kaybına yol açtığı için tüketilmemelidir. Dışarıda ve açıkta satılan yiyeceklerin tüketiminden kaçınılmalı, çabuk bozulma riski olan et, yumurta, süt, balık gibi besinler açıkta bekletilmemeli, besinlerin hazırlanması ve pişirilmesi aşamalarında hijyen kurallarına özen gösterilmelidir” dedi.

Başaralı, özellikle risk gruplarının aşırı sıcaklara maruz kalmaları halinde en yakın sağlık kuruluşuna başvurmaları ve danışma hattı olarak Sağlık Bakanlığı’nın SABİM 184 numaralı telefonunu kullanmaları gerektiğini sözlerine ekledi.