Çocuklarda Yüksek Ateş

Acıbadem Eskişehir Hastanesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Dr. Halil Köse, çocuklarda aileyi paniğe sokup telaşlandıran ve çok sık görülen ateş yükselmesine ait önemli açıklamalarda bulundu.

Dr. Köse, ateşin, ailelerin ve hekimlerin çok sık karşılaştığı bir şikayet olduğunu belirtti. Ailelerdeki ateş fobisi ve ateş korkusundan bahseden Dr. Halil Köse, ailelerin, ateşli çocuğun ateşli havale geçireceği, kalıcı beyin hasarı oluşup özürlü olacağı ve ölümle karşılayacağı korkularına sahip olduğunu söyledi. Acıbadem Eskişehir Hastanesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Dr. Halil Köse, vücut ısısının normalin üzerine çıkmasının ateş olarak tanımlandığını anlatarak, “Yani vücut ısısını koltuk altı ölçümle 37,2 derece üstü, kulaktan ölçümle 37,8 derece üstü ve rektaldan (anüsten) ölçümle 38 derece üstü olarak tanımlanır. Ateş hastalık değil, hastalık belirtisidir. Ateş düşünce hastalık iyileşmiş sayılmaz. Vücudun mikroorganizmalara karşı kendini savunması için beyinde ayar noktasında ateşin yükseltilmesi emri gelmektedir. Vücudumuz titreyerek ve bazı maddeler salgılayarak ateşi yükseltmektedir. Mikroplarla hem savaşma ortamını oluşturur, hem de mikropların üremesini engeller. Yani ateş lehimize olan bir şeydir ve faydalıdır. Bize hastalık hakkında bilgi verir, uyarır ve önlem almamızı sağlar. Ayrıca ateşin yüksekliği hastalığın kötü ve ağır olduğu anlamına gelmediği gibi, ateşin düşük derecelerde seyretmesi daha iyi olduğu anlamına gelmez. Yani ateş ile ateşi yapan hastalığın kötülüğü arasında doğru bir orantı yoktur” diye belirtti.

ATEŞİN NEDENLERİ NELERDİR

Çocuklarda ateşin en sık nedeninin enfeksiyonlar olduğunu, enfeksiyonlara da en sık yüzde 80 virüsler ve yüzde 20 olarak da bakterilerin neden olduğunu anlatan Dr. Halil Köse; şunları belirtti;

“Antibiyotiklerin virüslere etki etmediği düşünülürse ateşli hastalara antibiyotik tedavisi şart değildir ve antibiyotik ateşi düşürmez. Ancak hekim tarafından uygun görülen hastalara antibiyotik tedavisi başlanabilir. Uygun dozda antibiyotik başlanan hastalar da bile antibiyotiğin etki etme süresine bağlı ateş 3 gün sürebilir. Ateşin çocuklardaki diğer nedenleri ise aşılar, diş çıkarmaları, dış ortam ısı yüksekliği, guatr hormon yüksekliği, kanserler, romatizmal hastalıklar, doku hasarı ve travmalar sayılabilir.”

ATEŞİ HER YÜKSELEN HASTA HAVALE GEÇİRİR Mİ?

Dr. Köse, ateşli havale 5 ay ile 6 yaş arası çocuklarda görülen bir durum olduğunu anlattı ve “Yani çocuğumuz 5 ay altında ve 6 yaş üzerinde ise ateşli havale geçirmez. Ateşli çocuklarda havale riski yaklaşık yüzde 4 civarlarındadır. Ateşli havale genellikle kısa sürer ve genellikle beyine zarar vermez. Çocuk özellikle 1 yaş altındaysa, 38 derece altında havale geçirme öyküsü varsa, daha önce ailede havale geçirme öyküsü varsa, hastanın ilk nöbeti komplike ve 15 dakikadan uzun sürmüşse ve ateş çıkmasıyla nöbet arasındaki süre kısaysa ateşli havale geçirme riski yüksektir, ateşe daha dikkatli olmak gerekir. Ağızdan besin çıkarılması gerekir. Midede olan gıdalar akciğerine kaçmaması için çocuk yan yatırılmalıdır. Havale geçirirken başını bir yere vurmaması için elimizle başını desteklemek gerekir. Ilık su ile duş alındırılabilir. Varsa havale fitili veya havale ilacı uygun dozda dikkatli kullanılabilir. Havale geçiren çocuğa kesinlikle ateş düşürücüler ağızdan verilmez” dedi.

HANGİ DURUMLARDA MUTLAKA DOKTORA GİTMELİYİZ

Acıbadem Eskişehir Hastanesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Dr. Halil Köse, hangi durumlarda mutlaka doktora gidilmesi gerektiği hususunda da şunları belirtti;

“Çocuğumuz 3 ayın altı ise, genel durum bozukluğu varsa, ateşi 1 günden uzun sürüyorsa ve ateşe eşlik eden semptom yoksa veya ateşe eşlik eden döküntü, kusma, ishal, idrar problemi, nefes almada zorluk gibi şikayetler varsa mutlaka hastane şartlarında uzman hekime başvurmalıyız. Ateş ile birlikte genel durum bozukluğu, huzursuzluk, halsizlik, baş ağrısı, sayıklama hali varsa, ateşi 39 derece üstüyse, ateşi olan hastanın altta yatan metabolik hastalık, kalp hastalığı, akciğer sorunu varsa ve daha önceden ateş ile tekrarlayan havale öyküsü varsa ateşi düşürelim. Diğer durumlarda ateşin vücut savunması için olduğunu ve lehimize bir durum olduğunu unutmayalım."

ATEŞİ NASIL DÜŞÜRELİM

Dr. Köse, ateşin düşürülmesi ile ilgili olarak da öncelikle ortamın ısına dikkat çekti. Ortam sıcaklığının 22-24 derece olmasının sağlanması gerektiğini işaret eden Acıbadem Eskişehir Hastanesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Dr. Halil Köse, “Çocuğun üstü örtülmemeli ve kalın giydirilmemelidir. Ateşli çocuklar üzerlerinde ince bir pijama ya da fanila ile oturmalıdırlar. Çocuklarımıza parasetamol ve ibuprofen içeren ateş düşürücüler uygun doz ve sıklıkta (yaklaşık 10 kg. için bir ölçek ve günde 3’er kez dönüşümlü olarak) kullanılabilir. Şuruplar 30-60 dakika içinde etkiliyken, fitiller genellikle 15 dakika içinde etki gösterir. Ateşli olan çocuğa bol sıvı verilmelidir. Genel olarak çocuklara ateş düşürücü iğneler önermiyoruz. Ateş, korkacağımız ve panik yapacağımız bir durum değildir. Ateşli her çocuğa antibiyotik vermek gerekmez, doktorunuz uygun gördüğü hastaya verecektir. Ateş 3-7 gün sürebilir ve acil tedavi edilecek bir durum değildir, ancak ateşi düşürmeyi her anne-baba öğrenmelidir” diye kaydetti.