Ali AVGIN
“Şanlı Maraş”tan “Yedi Güzel Adam”A
Bundan 63 yıl önce 1951 yılında senaryosunu Behçet Kemal Çağlar’ın yazdığı “ Kendini Kurtaran Şehir Şanlı Maraş “ adıyla şehrimizde bir sinema filmi çekilmiş. Rejisörlüğünü Faruk Kenç’in yaptığı 90 dakikalık sinema filmini Enver Burçkin çekmiş. .
BAŞ ROLLERDE SADRİ ALIŞIK
Başrollerde Sadri Alışık ve Münevver Coşkun. Pola Morelli, Vedat Karaokçu, Zeki Alpan, Turgut Bora, Rıza Tüzün gibi bir çok oyuncular da filmde yer almışlar. Filmin müziğini ise Sadi Yaver Ataman yapmış.
Film 27 Mart 1951 yılında vizyona girmiş ve ilk olarak İstanbul Sümer ve Taksim Sinemalarında oynatılmış.
ŞAN SİNEMASINDA 12 ŞUBATLARDA OYNADI
Daha sonra şehrimizde sinema işletmecilerinden Şan Sineması sahibi Ramazan Bingöl, filmi yapımcı şirketinden satın alarak kendisi sahiplenmiş. Şehrimizdeki kendine ait Şan Sineması’nda her yıl 12 Şubatlarda oynatmaya başlamış.
Filmin çekildiği 63 yıl önceki teknik imkanlar göz önüne alındığında, o zamanki şartlara göre iyi çekilmiş kaliteli filmler arasında yer alır.
“ Yine geldi yaz baharın ayları “ adlı Maraş türküsü ile film başlıyor. Filmin aralarında Maraş türküleri ve ağıtları da yer alıyor. Şehrimizin Fransız işgal kuvvetlerine gösterdiği kurtuluş mücadelesi, kalede bayrak olayı, Sütçü İmam olayı ve diğer Maraş insanının kahramanlıkları sahneleniyor.
O ZAMANKİ MEKANLARIN ŞİMDİ ÇOĞU YOK
Bizim için filmin en önemli tarafı, 63 yıl önce 1951 yılındaki Kahramanmaraş’ın hali pür melalini görebilmek. Ne yazık ki o zamanki mekanların şimdi çoğunun olmadığını görüyoruz. Mesela yürükselim mahallesinde ki “Kapı Altı” olarak bilinen eski hükümet binamız keşke günümüze kalabilseydi.
Orta yaş ve üzerindeki okuyucularımız bu filmi mutlaka hatırlayacaklar. Her 12 Şubat haftasında Kale dibindeki Şan sinemasında oynatılan bu filmi, bir çoğumuz çocukluk yıllarında mutlaka heyecanla seyretmiştir.
Daha sonraları eski sinemalar kapandıktan sonra “kendini kurtaran şehir” filmi de ne yazık ki kendini kurtaramadı.
Film bir ara kayboldu. Bulabilmek için çeşitli araştırmalar yaptık. Müteaddit defalar “Tarihi Uzun Oluk “ dergisinde gazeteci Abdurrezzak Akbaba ile birlikte ” bu filmi arıyoruz “ diye çeşitli yazılar ve röportajlar da yaptık.
“BİR İŞE YARAR DİYE” BELEDİYEYE TESLİM EDİLDİ
Nihayet Şan sineması eski çalışanlarından Kara Vali lakaplı kardeşimiz Ramazan Bingöl’ün kendisine emanet ettiği filmi iki binli yıllarda belediyeye getirerek kendi ifadesi ile “ bir işe yarar “ ümidi ile teslim etmiş. Kendisi ile o yıllarda yaptığımız röportajda söylemişti.
Yıllardan beri bir çuvalın içerisinde paslanmış, makaralarda sarılı bulunan filmi belediyemiz kurtarabilmek için, bu işin ehli kurumlara gönderip temizlettirdi, izlenilir hale getirdi.
“KENDİNİ KURTARAN ŞEHİR” FİLMİ KURTARILDI
Her ne kadarda yüzde yirmilik kısmı kurtarılamamış olsa da, şehrimize ait geleceğe taşınan çok önemli kültürel bir miras böylece kurtarılmış olundu.
Demek ki; 63 yıl önce o zamanki zor şartlara göre, popüler oyuncularla bu şehrin eskimiş sokaklarında bir sinema filmi çekilebiliyormuş. Bu sonuca göre 1951 yılında Maraş insanının ve yerel idarecilerimizin kültürel duyarlılığı günümüzden çok daha ilerideymiş.
Aradan 63 yıl geçmesine rağmen, Diyanet İşleri Başkanlığınca finanse edilen “Sahibini Arayan Madalya” filmi dışında ne yazık ki bu şehirde dişe dokunur bir sinema filmi gerçekleştirilemedi.
FİLM YAPMA GAYRETLERİ SONUÇSUZ KALDI
Arada bazı gayretler oldu. Hemşehrimiz, yönetmen Ahmet Okur’un ciddi bir çalışması oldu fakat sonuç çıkmadı. Diğer yanda şehrimizde sinemacılık ve belgesel yapımı çalışmaları ile tanınan, şair yazar Mustafa Önyurt’un Rahmetli Yücel Çakmaklı ile bazı projeleri vardı, ne yazık ki yerel idarecilerimizden yeterli ilgi ve destek bulmadı.
Günümüzde Anadolu’nun en ücra köşelerinde, diziler ve filmler çekildiği halde ne yazık ki şehrimizde gerekli materyaller olmasına rağmen bu güne kadar bir dizi nasip olmadı. Ta ki TRT nin “ Yedi Güzel Adam “ dizisi çekimlerine kadar.
VE “YEDİ GÜZEL ADAM “
Yedi Güzel Adam’ın Kara Lise’de kesişen kaderlerinin işlendiği, bir “Yürekli şairler” hikâyesi.
“KARA LİSE” 1950’li yıllar Maraş’ından, 1970’li yıllar Maraş’ına ve günümüze kadar uzanan, bir “Şairler memleketi” hikâyesi…
Erdem’in yıllar sonra döndüğü Kara Lise’de, geçmişten günümüze uzanan bir zaman yolculuğu içerisinde, Maraş’ın çarşılarından, sokaklarından, bağlarından ve şehrin tüm ruhundan geçen, derin bir “İnsan-memleket” hikâyesi…
Erdem’in şiirle cevap verdiği haksızlıkların, yoksunlukların, ruhani zenginliklerin hikâyesi… “İnancın şiirinin” hikâyesi…
Unutulmaz acılarla yoğrulup, paha biçilmez sevinçlerle harmanlanmış, “Yıkılmaz dostluklar” hikâyesi…
Zarif şairlerin, imanlı yüreklerinden yükselen mısralarla şiirlenecek olan, derin bir “Uhrevi aşk” hikâyesi…
19 NİSAN CUMARTESİ 19:55 TRT 1 EKRANLARINDA
Başrollerinde; Yıldız Çağrı Atiksoy, Bora Cengiz, Uraz Kaygılaroğlu, Baran Akbulut, İlker Kızman, Kemal Uçar, Mert Askenin yer aldığı "Yedi Güzel Adam" dizisi, 19 Nisan Cumartesi günü, saat 19:55 te, TRT 1 ekranlarında.
Her ne kadarda Türk İnsanının dizilerden beklediği özellikler, kültürel yozlaşma nedeni ile değişmiş olsa da, bu dizinin Anadolu insanı tarafından tutulacağı ve keyifle izlenileceği umuluyor.
Şanlı Maraş’ tan Yedi Güzel Adam’ a, aradan geçen uzun zamanın telafisi temennisi ile, dizimizin memleketimize hayırlı ve uğurlu olmasını dileriz. İyi seyirler.
Selam ve sevgilerle.
Türkçe karakter kullanılmayan ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır.