Adnan GÜLLÜ
Türkiye 110 yılda 56 büyük deprem yaşadı
Anadolu deprem kuşağında olan bir coğrafyadır. Bu coğrafyada başta deprem olmak üzerepekçokdoğalfelaket yaşanmıştır. Anadolu’da M. Ö.2000’li yıllardanitibarendepremvesalgınhastalıklarınolduğunuHitittabletlerindenöğrenmekteyiz. Yunan, Roma veBizanskaynaklarındaAnadolu’dabüyükdepremvesalgınhastalıklarınolduğukayıtlıdır.
Türkiye 'de bir asırda büyüklüğü 6 ve üzerinde gerçekleşen 56 deprem yaşandı. Bu depremlerde bilinen 131 bin 637 kişi hayatını kaybetti.
Muş Malazgirt'te 29 Nisan 1903'te yaşanan 6.7 büyüklüğündeki depremde 600 kişi hayatını kaybetti, 450 bina hasar gördü.
Tekirdağ Mürefte'de 9 Ağustos 1912'deki 7.3 büyüklüğündeki depremde ise 216 kişi öldü, 5 bin 540 bina hasar aldı.
Burdur da 4 Ekim 1914 yılında 6.9 büyüklüğünde deprem meydana geldi. Burdur'da 300 kişi öldü 6 bin bina da hasar oluştu.
13 Eylül 1924'te Erzurum'a bağlı Horasan'da 6.8 büyüklüğünde bir deprem oldu. 60 kişi hayatını kaybetti, 380 binada hasar meydana geldi.
Kars-Ermenistan depremi olarak bilinen 6 büyüklüğündeki deprem 22 Ekim 1926'da ölçüldü. Bu depremde 355 kişi öldü.
İzmir Torbalı'da 31 Mart 1928'de meydana gelen 6.5 büyüklüğündeki depremde ise 50 kişi öldü, 2 bin 500 bina da hasar oluştu.
Sivas Suşehri'nde 18 Mayıs 1919'da olan 6.1 büyüklüğündeki depremde ise 64 kişi öldü, bin 357 bina hasarlı kaydedildi.
Türkiye-İran sınırında 7 Mart 1930'da yaşanan 7.2 büyüklüğündeki depremde 2 bin 514 kişi yaşamını yitirdi.
Balıkesir Erdek'te 4 Ocak 1935'te yaşanan 6.4 büyüklüğündeki depremde 5 kişi öldü, 600 bina hasar gördü.
Kırşehir'de 19 Nisan 1938'de kaydedilen 6.6 büyüklüğündeki depremde ise 160 kişi hayatını kaybetti, 4 bin 66 bina da hasar meydana geldi.
İzmir Dikili'de 22 Eylül 1939'da 6.6 büyüklüğünde deprem kaydedildi, 60 kişi öldü, bin 235 bina da hasar oldu.
-Erzincan depreminde 30 binden fazla kişi yaşamını yitirdi.
Erzincan'da 27 Aralık 1939 da Türkiye'nin en büyük depremlerinden biri kaydedildi. Erzincan'da 7.9 büyüklüğündeki depremde 32 bin 968 kişi hayatını kaybetti, 116 bin 720 binada hasar oluştu.
Muğla'da 23 Mayıs 1941'de kaydedilen 6 büyüklüğündeki depremde kayıtlara ölen biri geçmedi ancak 200 binada hasar meydana geldi.
Balıkesir Bigadiç'te 15 Kasım 1942'de 6.1 büyüklüğünde bir deprem oldu. Bu depremde ise 16 kişi öldü, 2 bin 187 binada hasar tespit edildi.
Tokat Erbaa'da 20 Aralık 1942'de kaydedilen 7 büyüklüğündeki depremde 3 bin kişi öldü, 32 bin binada hasar oluştu.
Adapazarı Hendek'te 20 Haziran 1943 yılında 6.6 büyüklüğündeki depremde 336 kişi öldü, 2 bin 240 bina hasar gördü.
Samsun Ladik'te 27 Kasım 1943'te kaydedilen 7.2 büyüklüğündeki depremde 4 bin kişi öldü, 40 bin binada hasar meydana geldi.
Bolu Gerede-Çerkeş'de 1 Şubat 1944'te 7.2 büyüklüğünde bir deprem oldu. Bu depremde ise 3 bin 959 kişi öldü, 20 bin 865 bina da hasar tespit edildi.
Uşak Gediz'de 25 Haziran 1944, Adana Ceyhan'da 20 Mart 1945'de 6 büyüklüğünde depremler kaydedildi. Uşak'ta 21, Adana'da 13 kişi öldü.
Balıkesir Ayvalık'ta 6 Ekim 1944'te yaşanan 6.8 büyüklüğündeki depremde ise 30 kişi hayatını kaybetti, 5 bin 500 binada hasar oldu.
İzmir Karaburun'da 23 Temmuz 1949'da 6.6 büyüklüğündeki deprem sonucu 7 kişi öldü, 865 binada hasar meydana geldi.
Bingöl Karlıova'da 17 Ağustos'ta yaşanan 6.7 büyüklüğündeki depremde 450 kişi hayatını kaybetti, 3 bin 500 binada hasar kaydedildi.
Çankırı Kurşunlu'da 13 Ağustos 1951'de meydana gelen 6.9 büyüklüğündeki depremde 50 kişi öldü, 3 bin 354 bina hasar gördü.
Çanakkale Yenice'de 18 Mart 1953'te 7.2 büyüklüğünde deprem kaydedildi. Burada 265 kişi hayatını kaybetti, 6 bin 750 binada hasar oldu.
Çankırı Kurşulu 7 Ekim 1953'te bir kez daha sallandı. 6 büyüklüğündeki depremde 2 kişi öldü, 230 bina da hasar meydana geldi.
Aydın Söke-Balat da 16 Temmuz 1955'te yaşanan 6.8 büyüklüğündeki depremde ise 23 kişi öldü, 470 bina hasar gördü.
Eskişehir'de 20 Şubat 1956'da 6.4 büyüklüğünde bir deprem kaydedildi. Bu depremde 1 kişi öldü, 2 bin 819 bina hasar aldı.
Muğla Fethiye-Rodos'ta 25 Nisan 1957'de yaşanan 7.1 büyüklüğündeki depremde 67 kişi öldü, 3 bin 200 bina hasar gördü. 1961 yılında yaşanan 6.3 büyüklüğündeki depremde ise can kaybı olmadı.
Bolu Abant'ta 26 Mayıs 1957 yaşanan 7.1 büyüklüğündeki depremde 52 kişi yaşamını yitirdi. Depremde, 5 bin 200 binada da hasar oldu.
İstanbul 'da 18 Eylül 1963'te yaşanan Çınarcık merkezli 6.3 büyüklüğündeki depremde ise 1 kişi öldü, 230 bina zarar gördü.
Malatya'da 14 Haziran'da 6, Balıkesir Manyas'ta 6 Ekim 1964'te 7 büyüklüklerinde depremler kaydedildi. Malatya'da 8, Manyas'ta 23 kişi hayatını kaybetti.
-1966 Varto depremi hala hafızalarda-
Türkiye deprem felaketlerden birin Muş Varto'da 19 Ağustos 1966'da yaşadı. 6.9 büyüklüğündeki depremde 2 bin 396 kişi öldü. Depremde, 20 bin 7 binada da hasar meydana geldi.
Adapazarı Mudurnu'da 22 Temmuz 1967'de yaşanan 6.8 büyüklüğündeki depremde 89 kişi yaşamını yitirdi 7 bin 116 bina hasar aldı.
Bartın'da 3 Eylül 1968'de 6.5 büyüklüğünde deprem oldu. Depremde 29 kişi öldü, 2 bin 478 bina hasar gördü.
Manisa Alaşehir'de 28 Mart'ta meydana gelen 6.5 büyüklüğündeki depremde de 53 kişi öldü, 3 bin 72 binada hasar oluştu.
Kütahya'da 28 Mart 1970'de yaşanan 7.2 büyüklüğündeki Gediz merkezli depremde bin 86 kişi öldü, 19 bin 291 binada hasar oldu.
Bingöl'de 22 Mayıs 1971'de yaşanan 6.8 büyüklüğündeki depremde 878 kişi öldü, 9 bin 111 bina hasar aldı.
Diyarbakır Lice'de 6 Eylül 1975'te 6.6 büyüklüğünde deprem oldu, 2 bin 385 kişi öldü. Depremde 8 bin 149 bina da hasar gördü.
Van Muradiye'de 24 Kasım 1976 da 7.5 büyüklüğünde bir deprem oldu. Türkiye'yi yasa boğan depremde 3 bin 840 kişi hayatını kaybetti, 9 bin 232 binada hasar oluştu.
Çanakkale Biga'da 5 Temmuz 1983'te yaşanan 6.1 büyüklüğündeki depremde 3 kişi hayatını kaybetti 85 binada hasar tespit edildi.
Erzurum-Kars merkezli 30 Ekim 1983'te yaşanan 6.9 büyüklüğündeki depremde bin 155 kişi öldü, 3 bin 241 binada hasar kaydedildi.
Erzurum Balkaya'da 18 Eylül 1984'te yaşanan 6.4 büyüklüğündeki depremde 3 kişi öldü, 570 bina hasar görtü.
Kars-Ermenistan merkezli 6.9 büyüklüğünde meydana gelen, 7 Aralık 1988'de yaşanan depremde 4 kişi öldü, 546 bina da hasar oldu.
Erzincan'da 13 Mart 1992'de 6.8 büyüklüğünde ölçülen depremde 653 kişi öldü, 8 bin 57 binada hasar meydana geldi.
İzmir Doğanbey'de 6 Kasım 1992'de yaşanan 6 büyüklüğündeki depremde hayatını kaybeden olmadı.
Afyon Dinar'da 1 Ekim 1995'te kaydedilen 6.1 büyüklüğündeki depremde 90 kişi öldü, 14 bin 156 bina hasar aldı.
Adana Ceyhan'da 27 Haziran 1998'de 6.2 büyüklüğündeki depremde 146 kişi öldü, 31 bin 463 bina hasar gördü.
-Marmara Depremi'nin acı bilançosu: 17 bin 480 ölü
Türkiye, 17 Ağustos 1999'da Kocaeli Gölcük'te büyük bir acı daha yaşadı. Burada meydana gelen 7.8 büyüklüğündeki depremde 17 bin 480 kişi öldü, 73 bin 342 evde hasar meydana geldi.
Düzce'de 12 Kasım 1999'da 7.5 büyüklüğündeki yaşanan depremde 763 kişi öldü, 35 bin 519 bina hasarı aldı.
Çankırı Orta'da 6 Haziran 2000'de meydana gelen 6.1 büyüklüğündeki depremde 1 kişi öldü, bin 766 bina hasar gördü.
Afyon Çay-Sultandağı'nda 3 Şubat 2003'te yaşanan 6.4 büyüklüğündeki depremde 44 kişi öldü, 622 binada hasar tespit edildi.
Tunceli Pülümür'de 27 Ocak 2003'te 6.2 büyüklüğündeki depremde 1 kişi öldü 50 binada hasar oluştu.
Bingöl'de 1 Mayıs 2003'te yaşanan 6.4 büyüklüğündeki depremde 176 kişi hayatını kaybetti, 6 bin yapı hasar gördü.
Elazığ Karakoçan-Başyurt'ta 8 Mart 2010'da yaşanan 6.1 büyüklüğündeki depremde 42 kişi öldü.
Türkiye, Van'da 23 Ekim 2011'de acısını henüz unutmadığı bir deprem yaşadı. Büyüklüğü 7.2 olarak ölçülen depremde 644 kişi öldü, 17 bin 5 binada hasar meydana geldi.
Türkiye’nin en büyük depremi İKİZ DEPREM 6 Şubat 2023 aynı gün içerisinde Pazarcık saat 04,17’de 7,7 büyüklüğünde 11 şiddetinde ve Elbistan depremi saat 13,24’de 7,6 büyüklüğünde 10 şiddetinde kesin olmamakla 60 binden fazla vatandaşımız öldü. 11 ilimizi doğrudan etkiledi. Hasarlı bina sayısı yüzbinlerle ifade ediliyor.
Türkiye tarihinde aynı gün içinde iki büyük deprem yok. Onun için bu deprem Türkiye Devleti tarihinin en büyük depremi yanı sıra en büyük can kayıbı tahminen 60 binin üzerindedir.
Türkçe karakter kullanılmayan ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır.