Esat BEŞER
Eskiye Dayanan Dostluk
Türk asker ve siyasetçi Salih Bozok (1881 – 1941), Atatürk’e en yakın kişi olarak bilinmektedir.
Keza, Atatürk’ün akranı ve çocukluk arkadaşı Bozok, Atatürk’ün yaverliğini de yapmıştır.
Bozok ve Atatürk, Harp Okulu’nu aynı yıl bitirmişlerdir.
Bozok, jandarma sınıfına seçilmiştir.
Mustafa Kemal ise, malûmunuz üzere, Harp Akademisi’ne devam ederek, kurmay olmuştur.
Milli Mücadele’yi düzenlemek üzere, Anadolu’ya geçmeden önce, halen Suriye Cephesi’ndeyken, Mustafa Kemal Paşa, Bozok’u başyaver görevine tayin ederek, yanına çağırmıştır.
Ki; aralarındaki sürekli beraberlik, böyle başlamıştır.
Mustafa Kemal Paşa, meclis başkanıyken, Bozok, meclis başkanlığı yaverliğinde bulunmuştur.
Mustafa Kemal Atatürk, cumhurbaşkanı seçildikten sonra da Bozok, cumhurbaşkanlığı yaveri olarak görev yapmıştır.
Bozok, yarbay rütbesinde, emekliye ayrıldıktan ve milletvekili seçildikten sonra, Atatürk’ün yakınında kalmıştır.
Eskiye Dayanan Dostluk
Atatürk gibi, Bozok da Selanik doğumludur.
Dahası, Selanik’ten mahalle komşulukları ve hatta, uzaktan akrabalık bağları bile vardır.
“Ömür Boyu Yoldaş”
Atatürk’ün Bozok’u “ömür boyu yoldaş” olarak seçtiğini gösteren ilginç bir anı vardır.
Şöyle ki;
Olympos Gazinosu’nda (Selanik), bir akşam, Atatürk, sofradaki dostlarına ileride nasıl iktidara geleceğini anlatmaktadır.
Sonra da orada bulunanlara gelecekteki görevlerini açıklamıştır.
Herkese görev bölümü yapıldıktan sonra, sıra Bozok’a gelmiştir.
“Seninle, hiç ayrılmayacağız. Seni kendime yaver yapacağım.”
Bozok’un İntihar Teşebbüsü
Salih Bozok, Atatürk’ün ölümü üzerine, "Başkomutan yaversiz gidemez!" diyerek, kalbine kurşun sıkarak, intihar teşebbüsünde bulunmuştur.
Gerçi, kurşunun kalbini sıyırmasıyla, Bozok, hayatta kalmıştır.
Ki; bu intiharın son sahne olarak kullanıldığı, Zülfü Livaneli tarafından senaryosu yazılarak yönetilen Veda filminde, Atatürk ile Salih Bozok'un yakın ilişkisi, dostlukları ve birlikte verdikleri mücadele dolu yıllar, beyaz perdeye aktarılmıştır.
Salih Bozok, Atatürk’ün ölümünden sonra süregelen kısa yaşamında, milletvekilliği yapmıştır ve 1941 yılında, İstanbul’da vefat etmiştir.
Türkçe karakter kullanılmayan ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır.