Esat BEŞER
Başlık Kompozisyonları ve Unsurları
Haberlerde, Başlık Kompozisyonları’nı oluşturan beş temel öğe vardır.
Öyle ki; özellikle, geniş içerikli haberlerde, bu beş öğe, birlikte kullanılır.
Nedir Bu Öğeler?
*Üst Başlık
*Ana Başlık
*Alt Başlık
*Spot
*Ara Başlık
ÜST BAŞLIK
Üst Başlık, Ana Başlığı tamamlayan ve açıklayan, beş – on sözcükten oluşan cümledir.
ANA BAŞLIK
Tüm Haber Metinleri’nin bir Ana Başlığı olmalıdır.
Keza, Haber Başlık Kompozisyonları’nda, diğer başlıklar olmasa bile, Ana Başlık, her Haber Metni’nde vardır. Olmalıdır.
Ki; bu nedenle, Ana Başlık yazılırken, çok özenli olunması gerekir.
Neden?
Bunun başlıca nedeni; kalıplaşmış ve rutin ifadeler yerine, dikkat çekici ve Haber Metni’ni tümüyle okutacak başlıkların seçilmesi gerektiğindendir.
Ana Başlık, ilginç olmalı ki; Haber Metni, okunmaya değer olsun.
Zaten, Ana Başlığı, haberi yazan muhabirin kendisi değil, yazı işleri yöneticileri hazırlar.
Ana Başlığın Hazırlanışı
Ana Başlık, çoğunlukla, yazı işleri yöneticileri veya sayfa tasarımcısı tarafından Haber Metni’ndeki önemli ve dikkat çekici öğeler, ön plâna çıkarılarak hazırlanır.
Ana Başlık Yapısı
Adı üzerinde, Haber Metni’nin üstünde yer alan Ana Başlık, asla tam bir cümle yapısında değil, üç – beş sözcükten oluşan eksiltili cümle biçiminde yazılır.
Bir tasarıdır. Tasarlanır.
ALT BAŞLIK
Ana Başlığın altında yer alan Alt Başlık, daima tam bir cümle biçiminde yazılır.
Bir başka ifadeyle, tam bir cümle yapısında, haber yazısıdır.
Zaten, başlıca görevi; başlığı açıklamaktır.
SPOT
Spot, haberi özetleyen kısa metindir.
“Haber Kesiti”
Bu nedenle, Spota “”Haber Kesiti” de denilir.
Öyle ki; birçok haberde yer alan bir başlık çeşidi olarak, Spot, haber ile ilgili özet bilgi verir.
Spot, Niçin Kullanılır?
Haberdeki özellikleri vurgulamak ve başlıca ayrıntıları, Başlık Kompozisyonu içinde sergilemek için, Spot, kullanılır.
Ayrıca, okuyucu, haberin okunmaya değer olup olmadığına çoğunlukla, Spotu okuduktan sonra, karar verir.
Dolayısıyla, okuyucu, zaman kazanmış olur.
ARA BAŞLIK
Ara Başlık, Haber Metni’nin içinde yer almakta olup, okunacak paragrafları tamamlar.
Zira, Ara Başlık, bir haber paragrafını üç – beş sözcükle tanımlar.
Genellikle, tam bir cümle özelliği taşımayan Ara Başlık, Haber Metni’ni bölümlere ayırır.
Böylelikle, haberin daha rahat okunmasını sağlar.
Amaç
Ara Başlık kullanılmasının amacı; Haber Metni içindeki bölümleri okuyucuya göstermektir ve özellikle de uzun Haber Metni’nde, okuyucunun aradığını kolayca bulmasını sağlamaktır.
Haber Metni’ndeki farklı konular arasında geçişi sağlayan Ara Başlık ayrıca, tekdüzeliği ortadan kaldırarak, sayfa düzenine hareketlilik getirir.
Türkçe karakter kullanılmayan ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır.