Ali AVGIN
Gönül Dünyamızı Aydınlatan Mümtaz Şahsiyetler -24-
Gönül ve ruh dünyamızı aydınlatan şahsiyetlerimizi unutmamak adına O zatların, miladi ya da hicri vefat yıldönümleri geldiğinde, hayatlarına dair kısa bilgileri derleyerek her Cumartesi bu köşede yazmaktayım. Bu hafta ki gönül dünyamızı aydınlatan mümtaz şahsiyetlerden bazıları:
AHMET HAMDİ TANPINAR
Şair, romancı, deneme yazarı ve edebiyat tarihçisi. 23 Haziran 1901'de İstanbul'da doğdu. İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi'nden 1923'te mezun oldu. Güzel Sanatlar Akademisi'nde sanat tarihi ve estetik dersleri verdi. 1939'da İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi'nde Türk Edebiyatı Kürsüsü profesörlüğüne getirildi. 1942 de Maraş Milletvekili olarak TBMM'ne girdi. Daha sonra Milli Eğitim Müfettişliği yaptı. 1949'da da İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü'ne tekrar döndü.
Ahmet Hamdi Tanpınar, 1943 yılının 12 Şubat’ında, Kahramanmaraş Milletvekili olduğu sırada, Kurtuluş Bayramı Törenleri’ne katılmak üzere Kahramanmaraş’a gelmişti. Kaldığı üç gün süre zarfında, Anadolu’ya öncülük etmiş bu şehirde, Kurtuluş Mücadelesi Destanı’nı sanki yeniden yaşamıştı. Çetelerimizin oyunlarını izlemiş, davullarımızı dinlemiş, mahalli geleneklerimizi tanımış; çarşılarımızı, sokaklarımızı, meydanlarımızı gezmiş, gözlemlemiştir. Bu süre içinde, Kahramanmaraş’a dair düşüncelerini, gördüklerini, yaşadıklarını; tıpkı “Altıncı Şehir” üslubuyla, “Maraşlıların Bayramı” başlığıyla 1946 da Ülkü Dergisi’nde kaleme almıştı. A.Hamdi Tanpınar, şiir dışında roman, çok sayıda öykü, deneme, makale, edebiyat tarihi gibi türlerde de eser vermişti. 24 Ocak 1962'de İstanbul'da vefat etti. Rahmetle anıyoruz.
AKŞEMSEDDİN
Çok yönlü Türk âlimi, tıp insanı, Şemsîyye- i Bayramîyye isimli Türk tarikatının kurucusu, 1389 yılında Şam’da doğmuştur. Daha sonra ailesi Amasya’ya gelmiş. Soyu, baba tarafından Hz. Ebu Bekir’e dayandığı biliniyor. İlk tahsilini babasından almış ve 7 yaşında hafız olmuş. Eğitimini hayatını tamamladıktan sonra müderrislik payesi alarak, Osmancık Medresesine müderris oldu. Ayrıca eczacılığa merak sararak tıp ilmini öğrendi. İlim tahsili ile tatmin olmayarak, irfan tahsili için çaba gösterdi. Tasavvufa olan ilgisinden dolayı, önce İran'ı dolaştı ama umduğunu bulamadığı için yeniden Anadolu'ya dönmek zorunda kaldı. Uzun bir arayıştan sonra Ankara’da Hacı Bayram Veli'den icâzet aldı ve hilafet tacı giydirildi.
Akşemseddin, Padişah II. Murat'ın emir ve isteğiyle oğlu II. Mehmed'in hocalığına tayin edildi. II. Mehmed'e danışmanlık yapıp İstanbul'un fethine katkıda bulundu.. Akşemseddin çocukları, öğrencileri ve müritleriyle birlikte fetih ordusuna katıldılar. Fetihten sonra, Fatih sultan Mehmet’in ısrarına rağmen İstanbul'da kalmak istemedi, Göynük'e çekildi ve 16 Şubat 1459 yılında 70 yaşında vefat etti. Rahmetle anıyoruz.
RAUF DENKTAŞ
Kıbrıs Türkü siyasetçi ve yazar. Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nin kurucusu ve ilk cumhurbaşkanı. 27 Ocak 1924 de Kıbrıs’ta doğdu. 1930 yılında eğitim için İstanbul'a gönderildi. 1944 yılında hukuk eğitimini Birleşik Krallık'ta yaptı. 1947 yılında adaya döndü ve avukatlığa başladı. 1948 tarihinde Kıbrıs Türklerinin düzenlediği ilk mitingde Fazıl Küçük ile beraber hatiplik yaptı. Kıbrıs Türklerinin direnişine yön verdi. Türk Mukavemet Teşkilatını (TMT) kurdu.
1960 Antlaşmaları ve Kıbrıs Cumhuriyeti Anayasası'nın hazırlanmasında çaba gösterdi. Londra Konferansı'ndan sonra Makarios tarafından istenmeyen adam ilan edildi. Kıbrıs'a girmesi yasaklandı. 1973 de Fazıl Küçük görevinden ayrılması üzerine Kıbrıs Cumhurbaşkanı Yardımcısı seçildi. Kıbrıs Harekâtı'nın ardından 13 Şubat 1975 tarihinde Kıbrıs Türk Federe Devleti'nin ilanından sonra devlet ve meclis başkanı görevlerini yürüttü 1976 yılında yapılan ilk genel seçimlerde devlet başkanlığına seçildi. 15 Kasım 1983 tarihinde Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nin ilanından sonra tekrar cumhurbaşkanlığına seçildi.
Politika hayatı yanı sıra, aynı zamanda yazar kimliğiyle de önemli bir şahsiyetti. Yeni Asya Yayınları arasında çıkan kitapları bulunuyor. Ayrıca, iyi bir fotoğrafçıydı. Halkın Sesi gazetesinde yazılar yazdı.13 Ocak 2012 tarihinde 88 yaşında vefat etti. Rahmetle anıyoruz
Türkçe karakter kullanılmayan ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır.