Maya Uygarlığı’yla ilgili araştırmalarda bulunan Türk diplomat Hasan Tahsin Mayatepek, 1935 – 1937 yılları arasında, üç yıla yakın bir süre Meksika'da diplomat olarak çalışmıştır ve bu süreçte, Mustafa Kemal Atatürk'ün görevlendirmesiyle, tarih ve dil üzerine de araştırmalar yapmıştır.

Maya kültüründeki güneş kültü ve güneşe tapınma eyleminin Orta Asya'daki güneş kültüyle olan ilişkisini ve Maya dili ile Türkçe arasındaki ilişkiyi inceleyen Türk diplomat, araştırmaları süresince tuttuğu yüzlerce sayfayı bulan notlarını 14 rapor halinde hem Atatürk'e hem de Türk Dil ve Tarih Kurumu'na göndermiştir.

Ne var ki; Atatürk tarafından oluşturulup Türk Dil ve Tarih Kurumu aracılığıyla Türk diplomata sorulan İslamiyet ve Mu ilişkisi hakkında sorulardan dolayı, Atatürk, onunla çalışmayı yarım bırakmıştır. Ayrıca, 14. raporun sonunda, Mayatepek'in Rio De Janeiro Büyükelçiliği'ne atanma teklifini geri çevirmiştir. 

3. Türk Dil Kurultayı'nda Güneş – Dil Teorisi'ni desteklemek için Mayatepek'in raporları yine de kullanılmıştır ve çok gecikmeli de olsa, 2006 yılında, bu raporlar, kitap olarak basılabilmiştir.

Mayatepek Soyadı

Türk diplomatın soyadının Mayatepek olmasının nedeni, Maya dilinde tepe sözcüğünün "tepek" olmasından ileri gelmektedir.